Θα ήταν πράγματι ευχής έργο να είχαμε τη δυνατότητα να δημιουργούσαμε ανάπτυξη μοιράζοντας χρήματα που δεν παράγουμε αλλά που δανειζόμαστε. Το κάναμε και το 2009 (λίγο πριν τα μνημόνια) όταν δανειστήκαμε 36 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 24 δις πήγαν σε μισθούς και συντάξεις. Παρ' όλα αυτά όμως, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σημείωσε πτώση, διότι τα δανεικά αυτά χρήματα καταναλώθηκαν σε προϊόντα που παρήχθησαν στο εξωτερικό (προϊόντα εισαγωγών) και όχι σε προϊόντα ελληνικής παραγωγής που θα ήταν ανταγωνιστικά στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό, αυξάνοντας τον πλούτο της χώρας μας και καθιστώντας την αύξηση των μισθών και συντάξεων ανάλογη με την αύξηση της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας. Δυστυχώς όμως, το ελληνικό πελατειακό σύστημα μας έχει συνηθίσει να αγνοούμε κοινές παραδοχές της οικονομικής θεωρίας και να πιστεύουμε δογματικά στην "αρχή"... "μόνο ΠΑΣΟΚ, δεν υπάρχει τίποτ' άλλο". Το τι επακολούθησε, δυστυχώς, το γευτήκαμε όλοι οι Έλληνες...
Η αξιωματική αντιπολίτευση, διά στόματος A. Τσίπρα, επανέρχεται στο θέμα αύξησης, εντός του 2020, του κατώτατου μισθού. Το έχουν σκεφθεί άραγε με ορθολογικό τρόπο ή απλώς η συγκεκριμένη εξαγγελία αποτελεί άλλο ένα συριζαϊκό πυροτέχνημα; Mια αύξηση του κατώτατου μισθού φαίνεται λογική, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία από τη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ, ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα βρίσκεται, περίπου, στο 33% του μέσου μισθού. Σημειώνω ότι σε άλλες χώρες της περιφέρειας ο κατώτατος μισθός (επί του μέσου μισθού) είναι υψηλότερος: ήτοι στο 42% στην Πορτογαλία και στο 39% στην Ιρλανδία. Στην Ισπανία, όμως, ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάπως χαμηλότερα και πιο συγκεκριμένα στο 31% του μέσου μισθού.
Τι μας λέει, όμως, η οικονομική θεωρία; Ο κατώτατος μισθός επηρεάζεται αφενός μεν θετικά από το γενικό επίπεδο μισθών και την ανταγωνιστικότητα τιμών, αφετέρου δε αρνητικά από την "απειλή" της ανεργίας και πιο συγκεκριμένα από το ύψος της ανεργίας, το οποίο υπερβαίνει το επίπεδο που συμβαδίζει με τον ρυθμό οικονομικής μας ανάπτυξης (πρόκειται περί των "καταλοίπων" της καλούμενης σχέσης Okun law). Πράγματι, ένα μακροχρόνιo μοντέλο της ελληνικής οικονομίας μας δίνει την ευκαιρία να αξιολογήσουμε κατά πόσον το επίπεδο του κατώτατου μισθού σήμερα συμβαδίζει με τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας, ήτοι το γενικό επίπεδο μισθών, την ανταγωνιστικότητα τιμών (τιμές εισαγωγών προς εγχώριες τιμές) αλλά και την "απειλή" της ανεργίας από το 1971 ως και σήμερα. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο:
i) Tην περίοδο 1971-1981, o κατώτατος μισθός βρέθηκε μέχρι και 10,5% κάτω από τις οικονομικές δυνατότητες της Ελλάδας κυρίως λόγω της "διπλής" κρίσης πετρελαίου. Μετά όμως αυξήθηκε ως και 8,4% όταν η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ προχώρησε σε αυξήσεις μισθών που ήταν υπεράνω των δυνατοτήτων της οικονομίας.
ii) Το 2009, ο κατώτατος μισθός κινήθηκε 2,6% πάνω από τις αντοχές της οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι ο κατώτατος μισθός των 751 ευρώ το 2009 (εάν και εφόσον η κυβέρνηση σκέφτεται να επαναφέρει τον σημερινό κατώτατο μισθό σε εκείνον τον μισθό) δεν είναι το ορθό μισθολογικό επίπεδο, καθώς τα 751 ευρώ ήταν ήδη υπεράνω των δυνατοτήτων της οικονομίας.
iii) Ο κατώτατος μισθός σαφέστατα υστέρησε των δυνατοτήτων της οικονομίας μας την περίοδο 2012-2014. Σε μια προσπάθεια "απόσβεσης" των απωλειών της τριετίας 2012-2014, ο κατώτατος μισθός υπερέβη κατά 1,7% το 2016 και κατά 3% το 2017 τις αντοχές μας. Καθώς λοιπόν το 2017 έκλεισε με τον κατώτατο μισθό κατά 3% υπεράνω των οικονομικών μας αντοχών και με το ίδιο ποσοστό για τα έτη 2018 και 2019 ελαφρώς αυξημένο σε σχέση με τα δυο προηγούμενα χρόνια, η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να αντέξει άμεσα, από τις αρχές του 2020 δηλαδή, αύξηση του κατώτατου μισθού.
Περιμένουμε το υπουργείο Εργασίας του κυρίου Κυριάκου Μητσοτάκη αλλά και τον ίδιο τον πρωθυπουργό να ανοίξουν τα χαρτιά τους επί του συγκεκριμένου θέματος. Αν και οι περισσότεροι από εμάς μάλλον εύκολα μπορούμε να προβλέψουμε την απάντηση.