Έχοντας την πρότερη… μαγιά κερδών από το εξαιρετικό 9μηνο, οι δείκτες Dow Jones και S&P 500 κατέγραψαν τον πιο αδύναμο Δεκέμβριο από το 1931, εντούτοις συνολικά οι απώλειες στο 2018 κάθε άλλο παρά «καταστροφικές» ήταν. Ο Dow Jones έκλεισε το έτος με απώλειες (μόλις) 5,6%, ο S&P 500 έχασε 6,2%, ενώ ο Nasdaq υποχώρησε μόλις κατά 3,9% σε επίπεδο 12μήνου!
Το γεγονός ότι ακόμη και αυτή η… μικρή σχετικά πτώση, ήταν η μεγαλύτερη από το 2008, απλώς μαρτυρά ξεκάθαρα το πόσο ισχυρό ήταν το 10ετές bull market και πόσο ισχυρή η… νιρβάνα που βίωσε το παγκόσμιο χρηματιστηριακό σύστημα αυτή τη δεκαετία.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 2008, χρονιά που «έσκασε» το σκάνδαλο με τα subprime δάνεια και χρεοκόπησε η Lehman Brothers, ο S&P 500 είχε υποχωρήσει κατά 38,5%, ο Dow Jones κατά 33,8%, ενώ ο δείκτης Nasdaq είχε «βουτήξει» κατά 40%.
Ευρωπαϊκοί δείκτες
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 ολοκλήρωσε το 2018 με απώλειες 13%, καταγράφοντας τη χειρότερη ετήσια επίδοση από το 2008, ενώ ο Euro Stoxx 50, δείκτης που «φιλοξενεί» ορισμένες από τις 50 μεγαλύτερες εταιρείες της Ευρωζώνης δείχνει να έχει περάσει σε dear market ζώνη, ακολουθώντας το γερμανικό DAX και τον ιταλικό FTSE MIB.
Ο Xetra DAX της Φρανκφούρτης απώλεσε το 2018 περί το 18% της αξίας του ευρισκόμενος περίπου 3.000 μονάδες χαμηλότερα από το ιστορικό υψηλό του, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 2008 όταν είχα χάσει 43%.
Ο ιταλικός FTSE MIB έκλεισε το έτος με πτώση 16%, ο FTSE 100 στο Λονδίνο είχε ετήσια διόρθωση κατά 12%, ενώ ο CAC 40 στο Παρίσι υποχώρησε κατά 11%.
Οι λόγοι της «αλλαγής»
Οι κυριότεροι λόγοι της αλλαγής του σκηνικού και της επιστροφής στην… πραγματικότητα για τις αγορές, ήταν – μεταξύ άλλων – ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα, που άνοιξε τον Ασκό του Αιόλου για ευρύτερο προβληματισμό για το παγκόσμιο οικονομικό status quo, η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία καθώς και η πολιτική αβεβαιότητα γύρω από την Ιταλία, τη Γαλλία και το Brexit.
Άνοδος της ακροδεξιάς ανά την Ευρώπη, Brexit, αλλεπάλληλα σενάρια διάλυσης της Ε.Ε., ολική μεταστροφή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ λόγω Τραμπ, άνοδος των αυταρχικών καθεστώτων, συγκρούσεις μεταξύ των ισχυρών του πλανήτη, είναι μερικές από τις αιτίες που οδηγούν σε ανησυχία και «σήκωμα» της ρευστότητας.
Επίσης, οι κεντρικές τράπεζες αλλάζουν πολιτική περιορίζοντας την «εύκολη» ρευστότητα από το σύστημα, ενώ η άνοδος λαϊκίστικων – εθνικιστικών πολιτικών σχημάτων σε αρκετές χώρες, όπως και να ‘χει διαταράσσει το μοντέλο της παγκοσμιοποίησης όπως το γνωρίζαμε έως τώρα.
Ήταν «φορτωμένο» το παγκόσμιο σύστημα
Όλοι οι ανωτέρω λόγοι, συνέβαλαν στο να δοθούν αφορμές και αιτίες για να αποφορτιστούν οι παγκόσμιες αγορές από μια ακάθεκτη – σχεδόν παράλογη – νιρβάνα ανόδου, καθώς το bull market αυτό ήταν το πιο μακρόσυρτο, το πιο «γεμάτο» και το πιο… οικουμενικό στην ιστορία των αγορών.
Οι αγορές ήταν (υπερ)φορτωμένες από την τεράστια ρευστότητα που απελευθερώθηκε στο σύστημα όλα τα περασμένα χρόνια, την υπερβολική μόχλευση, τα μηδενικά επιτόκια και την «παραγωγή» φθηνού χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες. Τον ρυθμό στο πάρτι έδιναν οι κεντρικές τράπεζες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια φέρονται να έχουν ρίξει στο παγκόσμιο σύστημα 11 τρισ. δολάρια, «επιδοτώντας» τη φρενίτιδα.