Ο αντίκτυπος του πολέμου είναι ακόμα δύσκολο να εκτιμηθεί πλήρως, συνεπώς η τράπεζα δεν θα θέλει να βιαστεί να κάνει προβλέψεις χωρίς να έχει στη διάθεσή της όλα τα στοιχεία.
Φαίνεται ότι προς το παρόν η καλύτερη λύση είναι να τηρηθεί το σχέδιο που έχει δρομολογήσει, με τις αυξήσεις των επιτοκίων να έρχονται μόνο μετά το τέλος του προγράμματος αγοράς ομολόγων που αναμένεται κάποια στιγμή μετά τον Ιούνιο, κάτι που έχει τονίσει πολλάκις και η Κριστίν Λαγκάρντ.
«Αυτή η συνεδρίαση είναι καίριας σημασίας γιατί είναι δύσκολο να δούμε προς το παρόν ποιο είναι το κύριο μήνυμα της ΕΚΤ. Θα πρέπει, πλέον, να δώσει ένα πιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα», επισημαίνει ο επικεφαλής αναλυτής της ING, Κάρστεν Μπρτσέσκι.
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα
Η ΕΚΤ βρίσκεται για άλλον έναν μήνα μπροστά σε ένα δίλημμα, που τώρα της ασκεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση.
Από τη μία πλευρά, δεν έχει πλέον την πολυτέλεια να αγνοεί τον πληθωρισμό: μέσα σε λίγους μήνες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ, από εκεί που εμφανίζονταν καθησυχαστικοί, εκτιμώντας ότι οι αυξανόμενες πιέσεις στις τιμές είναι «παροδικές», άρχισαν πλέον να σκληραίνουν τη στάση τους, αναγνωρίζοντας ότι ο πληθωρισμός δεν πρόκειται να υποχωρήσει σύντομα στο επίπεδο που θα ήθελαν (2%).
Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη εκτινάχθηκε στα ύψη το 2022, φτάνοντας τον Μάρτιο στο 7,5%, καθώς οι τιμές της ενέργειας συνεχώς ανεβαίνουν. Μάλιστα, αν και η επικεφαλής της ΕΚΤ έχει εκφράσει την άποψη ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα οδηγήσει σε στασιμοπληθωρισμό, αρκετοί αναλυτές βλέπουν τον κίνδυνο να πλησιάζει, καθώς αναπόφευκτα η οικονομία της ευρωζώνης είναι η πλέον εκτεθειμένη σε αυτή τη σύγκρουση.
Η Ευρώπη εξαρτάται από τη Ρωσία για περίπου το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο και χωρίς αυτήν θα έπρεπε να αγοράζει φυσικό αέριο από άλλες πηγές όπου οι τιμές είναι περίπου 500% υψηλότερες από το 2021. Η Γερμανία έχει ήδη ενεργοποιήσει το πρώτο στάδιο ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στο πλαίσιο προετοιμασίας για πιθανές διακοπές.
Σε ένα απαισιόδοξο σενάριο, όπου η παροχή ενέργειας από τη Ρωσία μειώνεται κατά 50%, ο οικονομολόγος της UBS Investment Bank Ράινχαρντ Κλούζε, αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα εκτιναχθεί πάνω από το 9%, με την ύφεση πιθανή.
Εάν το ρωσικό αέριο σταματήσει εντελώς, η ΕΚΤ θα μπορούσε να εξετάσει ένα νέο πρόγραμμα τόνωσης ή να επεκτείνει τις αγορές περιουσιακών στοιχείων, προσθέτουν άλλοι οικονομολόγοι, αν και η αναβολή πιθανών αυξήσεων επιτοκίων φαίνεται πιο πιθανή.
Από την άλλη, η ΕΚΤ πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να αποφύγει την επιβράδυνση της ανάπτυξης, η οποία έχει ήδη υπονομευτεί σοβαρά από την άνοδο των τιμών της ενέργειας ως αποτέλεσμα και των πιέσεων για απεμπλοκή από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Αναλυτές προβλέπουν περίπου 115 μονάδες βάσης (bps) αυξήσεων επιτοκίων τους επόμενους δώδεκα μήνες, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις του Reuters. Ο,τιδήποτε περισσότερο από αυτό μπορεί να προσφέρει μια βραχυπρόθεσμη ώθηση για το ευρώ, αλλά με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να συζητά τώρα ανοιχτά μια άνοδο των επιτοκίων κατά 50 bps τον Μάιο, το ευρώ θα δυσκολευτεί έναντι του δολαρίου.
Το ευρώ, το οποίο είχε σημειώσει ράλι τον Μάρτιο, υποχωρεί έναντι του δολαρίου σε κάθε συνεδρία αυτόν τον μήνα και έχει χάσει 2,3% έναντι του αμερικανικού νομίσματος τον Απρίλιο, επιστρέφοντας κοντά στο χαμηλό δύο ετών που έφτασε στις 7 Μαρτίου.
Τι περιμένουμε να ακούσουμε, λοιπόν;
Ο επικεφαλής αναλυτής του Capital.com, Ντέιβιντ Τζόουνς, σημειώνει: «Γνωρίζαμε ότι το 2022 θα ήταν μια δύσκολη χρονιά για τις κεντρικές τράπεζες, καθώς θα προσπαθούν να εξισορροπήσουν τον έλεγχο του πληθωρισμού με τις αυξήσεις των επιτοκίων, χωρίς να περιορίσουν την οικονομική ανάπτυξη. Και ίσως από τις μεγάλες παγκόσμιες οικονομίες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να έχει τη δυσκολότερη δουλειά από όλες.
Αυτή την εβδομάδα, ορισμένοι οικονομολόγοι προβλέπουν μεγάλη ύφεση στη Γερμανία, εάν η ΕΕ προχωρήσει σε πλήρες εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, κάτι που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τη δουλειά της κεντρικής τράπεζας».
Αυτό που επισημαίνουν οι αναλυτές είναι ότι οποιεσδήποτε επιθετικότερες κινήσεις της ΕΚΤ σε αυτή τη φάση για την καταπολέμηση του πληθωρισμού κινδυνεύουν να ωθήσουν την οικονομία της ευρωζώνης σε νέα ύφεση.
Έτσι, εκτιμούν ότι και την Πέμπτη η γλώσσα που θα χρησιμοποιηθεί στις ανακοινώσεις θα είναι πιο... light και προσεκτική από ό,τι άλλων κεντρικών τραπεζών, αλλά και σε πιο επιθετικό τόνο, προετοιμάζοντας το έδαφος για τις μελλοντικές της - ίσως πιο δραστικές πια - ενέργειες.
Νατάσα Παπαδημητροπούλου
