Ο Co-founder Industry Disruptors – Game Changers (ΙD-GC), κ. Μιχάλης Στάγκος μίλησε στο Reporter για το διαγωνισμό, τις ευκαιρίες αλλά και την εξέλιξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στη χώρα μας.
-Κύριε Στάγκο, ο ετήσιος διεθνής επιχειρηματικός διαγωνισμός Future Agro Challenge (FAC) που θα πραγματοποιηθεί στο Γιοχάνεσμπουργκ είναι γεγονός. Μιλήστε μας για τις στοχεύσεις και τη σημασία της διοργάνωσης.
Το Future Agro Challenge (FAC) είναι ο μεγαλύτερος, ετήσιος, διεθνής επιχειρηματικός διαγωνισμός με επίκεντρο την αγροτική παραγωγή, τη διατροφή και τη χρήση νέων τεχνολογιών στον πρωτογενή τομέα. Αποτελεί μια πρωτοβουλία του οργανισμού Industry Disruptors Game Changers (ΙD-GC). Απευθύνεται σε startups στον πρωτογενή και αγροδιατροφικό τομέα και έχει ως βασικό του στόχο την υποστήριξη του αγροδιατροφικού τομέα, της οικονομίας και των νεοφυών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο αυτό.
Το 4ο Future Agro Challenge (FAC) διεξάγεται στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής. Μέχρι τις 15 Μαρτίου τα καλύτερα startups απ’ όλο τον κόσμο θα συναντηθούν με στόχο την προβολή καινοτόμων ιδεών στον πρωτογενή τομέα, την διερεύνηση νέων επαναστατικών τρόπων για την δημιουργία ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής.
Το παρών θα δώσουν νεοφυείς επιχειρήσεις που θέλουν να εκτοξεύσουν το επιχειρηματικό τους ξεκίνημα, να διεκδικήσουν διεθνή προβολή, έπαθλα και εξειδικευμένες υπηρεσίες, καθώς και νέοι με επιχειρηματικό δαιμόνιο που θέλουν να μοιραστούν την ιδέα τους και τολμούν να διαγωνιστούν ζωντανά μαζί με επιχειρηματίες απ’ όλο τον κόσμο μπροστά σε ζωντανό κοινό, κριτική επιτροπή και σημαντικούς επενδυτές.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο μια μεγάλη πρωτιά που είναι η συνεργασία των Industry Disruptors Game Changers με τον παγκόσμιο οργανισμό Securing Water for Food: A Grand Challenge for Development (SWFF) για την διοργάνωση του Global Agripreneurs Summit 2017, το πρώτο αγροεπιχειρηματικό συνέδριο διάρκειας τεσσάρων ημερών που συνδέει καινοτόμους επιχειρηματίες με επενδυτές και ενδιαφερόμενους φορείς στον τομέα των τροφίμων και του agribusiness.
Το SWFF είναι ένα πρόγραμμα που αναπτύχθηκε για να βοηθήσει τους αγρότες σε όλο τον κόσμο να καλλιεργήσουν περισσότερα τρόφιμα χρησιμοποιώντας λιγότερο νερό, για να ενισχύσει την αποθήκευση νερού και τη βελτίωση της χρήσης των υφάλμυρο νερό και το έδαφος για την παραγωγή τροφίμων.
Στόχος της διοργάνωσης είναι η αναζήτηση και ανάδειξη νέων πρακτικών στον τομέα της αγροτικής παραγωγής, ή του agribusiness, όπως είναι διεθνώς γνωστός.
Αν λάβουμε υπόψη ότι οι παγκόσμιες τιμές τροφίμων αυξήθηκαν κατά 4% το 2015, τερματίζοντας έτσι την πτώση των τιμών που ξεκίνησε το 2012 και τις επισημάνσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι για να αποφευχθούν ελλείψεις τροφίμων μέχρι το 2050, η παγκόσμια κοινότητα οφείλει να παράγει τουλάχιστον 50% περισσότερα τρόφιμα, απ’ ό,τι παράγει σήμερα, κατανοούμε όλοι γιατί είναι η ανάδειξη νέων τρόπων παραγωγής είναι ζωτικής σημασίας για ολόκληρο τον πλανήτη.
Οι καινοτόμοι επιχειρηματίες, οι οποίοι έχουν υποβάλει αιτήσεις υψηλού επιπέδου στο FAC, είναι σε θέση να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις. Οι αγρο-επιχειρηματίες πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή, και το οικοσύστημα FAC και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε εθνικό επίπεδο έχουν δεσμευθεί να τους βοηθήσουν να πετύχουν.
-Πόσοι και από ποιες χώρες είναι οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό; Είστε ικανοποιημένος από τον αριθμό;
Στο φετινό διαγωνισμό συμμετέχουν ως φιναλίστ 50 startups από 40 διαφορετικές χώρες και είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τον αριθμό των συμμετεχόντων αλλά και από τα projects που θα παρουσιαστούν. Η αλήθεια είναι ότι κάθε χρόνο το επίπεδο των συμμετεχόντων μας εντυπωσιάζει, όπως άλλωστε και οι ιδέες που παρουσιάζονται.
-Η χώρα μας εκπροσωπείται από την ελληνική εταιρία CityCrop. Μιλήστε μας για τη συμμετοχή, τι θα παρουσιάσει η επιχείρηση;
Είμαστε υπερήφανοι που στο φετινό ετήσιο διεθνή διαγωνισμό Future Agro Challenge (FAC) θα συμμετέχει μία ελληνική εταιρία. Η CityCrop, είναι μια startup επιχείρηση, η οποία κατασκεύασε μια «έξυπνη» συσκευή που συνδέεται με εφαρμογή για smartphones και προσφέρει στους χρήστες τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν φρέσκα λαχανικά και φρούτα στην άνεση του προσωπικού τους χώρου.
Πρόκειται για την πρώτη πλήρως αυτοματοποιημένη συσκευή καλλιέργειας για εσωτερικούς χώρους, η οποία βασίζεται στην υδροπονία. Η εταιρία δημιουργήθηκε από την ιδέα του Χρήστου Ραφτογιάννη, γεωπόνου στο επάγγελμα, ο οποίος ενδιαφερόταν για τη φιλοσοφία της βιολογικής καλλιέργειας, τη χρήση των φυτοφαρμάκων, τις αποστάσεις που διανύει η τροφή, την υπερκατανάλωση νερού και την προστασία του περιβάλλοντος.
Έτσι, μαζί με πέντε ακόμα άτομα, τους Ευρυβιάδη Μακρίδη, συνιδρυτή της εταιρείας, Γιώργο Κοκοσιούλη, Δημήτρη Μπαρμπάκο, Γιάννη Τριαντάφυλλου, και τη Νότα Τσεκούρα, κατάφεραν να δημιουργήσουν, τον Ιούνιο του 2015, μια συσκευή με την οποία καλλιεργούνται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους λαχανικά, βότανα, φρούτα, ακόμα και λουλούδια. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι η υδροπονία σε συνδυασμό με την αεροπονία, δηλαδή η τροφή των φυτών με υδατικό διάλυμα και οξυγόνο. Η καλλιέργεια πραγματοποιείται χωρίς φυτοφάρμακα και ο χρήστης δεν υποχρεούται να έχει ιδιαίτερες γνώσεις γεωπονίας.
-Όπως προκύπτει από τα τελικά στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, η Ελλάδα ως προς τις δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των 28 χωρών της Ε.Ε. Κατά τη γνώμη σας, η αρωγή του κράτους για την προαγωγή της νεοφυούς επιχειρηματικότητας- η οποία τουλάχιστον βρίσκεται εντός του αναπτυξιακού μοντέλου της κυβέρνησης- είναι επαρκής; Τι πρέπει να αλλάξει;
Σίγουρα θα μπορούσαν να είναι καλύτερα τα πράγματα στη χώρα μας. Αν και ο αριθμός των startup επιχειρήσεων στην Ελλάδα συνεχώς αυξάνεται από το 2010, έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας ακόμα για να φτάσουμε στο σημείο να μιλάμε για υποστήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας.Σίγουρα έχουν γίνει βήματα, όπως τα Jeremie Fund και το εν εξελίξει Equifund.
Επίσης, οι φόροι και τα τέλη που συμφωνήθηκαν μεταξύ της κυβέρνησης και των Ευρωπαίων πιστωτών, προσθέτουν ακόμη ένα εμπόδιο στο ήδη δύσκολο περιβάλλον που επικρατεί. Η γραφειοκρατία και οι νέοι φόροι που ήρθαν να προστεθούν, έχει ως συνέπεια επενδυτές να θέλουν να μεταφέρουν την έδρα startups επιχειρήσεων στο εξωτερικό. Δεν αντιλέγω ότι υπάρχουν καινοτόμες επιχειρήσεις με πρωτοποριακές ιδέες, και σαφώς η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, ωστόσο η συνολική οικονομική εικόνα της χώρας αποδυναμώνει τα πλεονεκτήματα αυτά στα μάτια των επενδυτών.
-Σε τι βαθμό μπορεί η αγροδιατροφή και κατ'επέκταση ο πρωτογενής τομέας να συμβάλλει στην ανάπτυξη και στη δημιουργία βιώσιμων και ποιοτικών θέσεων απασχόλησης στην Ελλάδα;
Το άνοιγμα σε νέες αγορές θα αναζωογονήσει τον πρωτογενή τομέα και θα προσφέρει οικονομικό όφελος στην ελληνική οικονομία και κυρίως στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει από την πλευρά τους οι φορείς να βρουν τα κατάλληλα και πλέον αποτελεσματικά κανάλια επικοινωνίας για να μπορούν να ενημερώνουν τις επιχειρήσεις για τα προγράμματα σχετικά με την εξωστρέφεια και την προβολή/ παρουσίαση της ελληνικής επιχειρηματικότητας σε όλον τον κόσμο, που συνήθως υλοποιείται μέσω συμμετοχής σε εκθέσεις ή σε διαγωνισμούς.
Εκτιμώ ότι με την ανάδειξη των υπηρεσιών και προϊόντων τους και εκτός των ελληνικών συνόρων, οι ελληνικές επιχειρήσεις θα ενδυναμωθούν, θα αυξήσουν την παραγωγή τους και θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
-Από την εμπειρία σας μπορείτε να μας πείτε αν οι επιτυχημένες ελληνικές startups καταφέρνουν τελικά να ξεπεράσουν το κατώφλι των μικρών επιχειρήσεων, διαμορφώνοντας χαρακτηριστικά πιο οργανωμένης επιχειρηματικότητας, η οποία μπορεί να ανταπεξέλθει σε διεθνείς ανταγωνιστικές πιέσεις; Πόσο εφικτό ειναι το scale up;
Στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια η επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων, τα γνωστά σε όλους μας πλέον start ups, έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά. Σταδιακά αποδεικνύεται πως το ελληνικό επιχειρηματικό δαιμόνιο έχει δυνατότητες να προσφέρει όχι μόνο στην ανάπτυξη της χώρας αλλά και στην παγκόσμια οικονομία.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως το σύγχρονο επιχειρείν σταδιακά αποδεσμεύεται από παλαιότερες πρακτικές, όπως για παράδειγμα οι προωθητικές εκστρατείες που χρησιμοποιούνται κατά κόρον για την ενδυνάμωση του brand. Οι επιχειρήσεις του μέλλοντος διακρίνονται από εξωστρέφεια, ενώ οι νέοι επιχειρηματίες, δομούν την επικοινωνία της επιχείρησής τους σε μηχανισμούς και δράσεις που εξασφαλίζουν τη διαρκή δέσμευση του ενδιαφέροντος.
Επομένως ναι, ασφαλώς και μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη και πέραν των ελληνικών συνόρων και έχουμε αρκετά παραδείγματα που το πιστοποιούν. Σας αναφέρω ενδεικτικά την Persado, μια startup εταιρεία που δημιουργήθηκε στο τέλος του 2012 ως spin-out της εταιρείας Upstream και την Transifex, που δραστηριοποιείται στον τομέα της ανάπτυξης λογισμικού το οποίο προσφέρεται ως υπηρεσία στο cloud.
Όπως βλέπετε υπάρχουν περιπτώσεις ελληνικών start ups που διαπρέπουν στο εξωτερικό και αποδεικνύουν ότι η προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς.
Μιλώντας για το Scale Up, που είναι το στάδιο ανάπτυξης μιας νεοφυούς επιχείρησης, πρέπει να τονίσουμε πως είναι άκρως απαραίτητο για τη βιωσιμότητά της. Εάν δεν το περάσει ουσιαστικά δε θα αναπτυχθεί και δε θα επιβιώσει.
Σίγουρα η κρίση πνίγει την επιχειρηματικότητα. Και σίγουρα η ύφεση και το αρνητικό οικονομικό κλίμα δεν ευνοούν όσους θέλουν να ρισκάρουν και να δημιουργήσουν. Αλλά κάθε κρίση είναι ταυτόχρονα και πρόκληση. Έτσι δύναται να ξεκλειδώσει την καινοτομία όσων προσπαθούν να την υπερβούν. Και πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας πως κάθε κρίση κρύβει και ευκαιρίες.
Επίσης είναι σημαντικό οι νέοι επιχειρηματίες να γνωρίζουν εξ αρχής πως η επιχειρηματικότητα είναι ρίσκο, κυρίως οικονομικό και δεν υπάρχει κάποια εγγύηση αποφυγής του. Αν όμως προηγηθούν κάποια βήματα μπορεί μια νεοφυής επιχείρηση να μετριάσει την επικινδυνότητα και να «ανθίσει».
Μια έρευνα αγοράς, η εκπόνηση ενός επιχειρηματικού πλάνου, στο οποίο θα έχει συνυπολογίσει την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και των ξένων αγορών, το επιχειρηματικό πλαίσιο που ισχύει σε κάθε περίπτωση, όπως επίσης και η δημιουργία προϊόντων και λύσεων που θα μπορούν να ξεπεράσουν τα περιορισμένα όρια της ελληνικής αγοράς και να «ταξιδέψουν» στην παγκόσμια αγορά, αποτελούν δικλείδες ασφαλείας που εξασφαλίζουν την οικονομική βιωσιμότητα και περιορίζουν το ρίσκο.
-Σε ποιες ειδικότητες καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά ανάληψης επιχειρηματικής δράσης;
Στο φετινό διαγωνισμό Future Agro Challenge (FAC), για ακόμα μια φορά θα παρουσιαστούν πρωτοποριακές ιδέες που θα αποτελέσουν ορόσημο για τον τομέα του αγροδιατροφικού τομέα.
Οι ειδικότητες και οι πρωτοποριακές λύσεις που έχουν τη μεγαλύτερη δυναμική είναι κυρίως συστήματα που καθιστούν εφικτή την καλλιέργεια χωρίς φυτοφάρμακα, αυτοματοποιημένοι τρόποι καλλιέργειας, οι οποίοι μπορούν να εφαρμοστούν ακόμα και σε εσωτερικούς χώρους, τεχνολογίες πρόγνωσης καιρικών συνθηκών που βοηθάνε τους καλλιεργητές να αναπτύξουν και να βελτιώσουν τα χωράφια τους, συστήματα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας με σκοπό να απομακρύνουν το περιττό νερό από αυτές και παράλληλα να τις ενυδατώνουν όποτε είναι απαραίτητο, ιπτάμενοι αισθητήρες νερού που εντοπίζουν την ανομβρία στις καλλιέργειες σε περιοχές που δεν είναι εύκολα ορατές με το ανθρώπινο μάτι και στέλνουν ειδοποίηση, οργανικοί σπόροι, software και συστήματα που επιτρέπουν στις καλλιέργειες να παράγουν 8 φορές περισσότερο από τις συμβατικές φάρμες, σπόροι που μπορούν να καλλιεργηθούν σε οποιοδήποτε περιβάλλον και να αναπτυχθούν σε οποιεσδήποτε κλιματικές συνθήκες και χρησιμοποιούν 80% λιγότερο νερό και πολλά ακόμα.
Όπως βλέπετε από τα παραδείγματα, πρόκειται για startups που έχουν επινοήσει προγράμματα που επιτρέπουν την καλλιέργεια περισσότερων τρόφιμων με τη χρήση λιγότερου νερού ή λύσεων που ενισχύουν την αποθήκευση νερού και τη βελτίωση της χρήσης του υφάλμυρου νερού και του εδάφους για την παραγωγή τροφίμων.