Ο ίδιος είναι παράλληλα Partner & co-founder του επενδυτικού σχήματος Venture Friends, το οποίο πρόσφατα ολοκλήρωσε την άντληση χρηματοδότησης συνολικού ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία και αναμένεται να αξιοποιηθούν στην πραγματοποίηση επενδύσεων σε εγχώριες Startups που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανάπτυξης λογισμικού, αλλά και εν γένει της υψηλής τεχνολογίας οι οποίες βρίσκονται σε seed στάδιο. Ο ιδρυτής του Venture Friends μιλά στο Reporter για την επένδυση αλλά και την πορεία της νεοφυούς ελληνικής επιχειρηματικότητας.

-Κύριε Αποστολάκη θεωρείστε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ελληνικού νεοφυούς επιχειρείν. Από την εμπειρία σας ποια είναι η πορεία της νεοφυούς επιχειρηματικότητας τα τελευταία χρόνια;

Η νεοφυής επιχειρηματικότητας έχει εκτιναχθεί τα τελευταία 5 χρόνια. Θεωρώ κομβική την διετία 2011-2012 διότι τότε, για ένα συνδυασμό παραγόντων εντός και εκτός Ελλάδας, είδαμε ικανούς και σοβαρούς ιδρυτές να δημιουργούν υποσχόμενα και εξωστρεφή startups. Τότε δημιουργήθηκαν το Taxibeat Workable, το e-food, το Pollfish το doctoranytime κ.α.

Ο βασικός λόγος , που αποτελεί και παγκόσμια τάση, είναι η διείσδυση της τεχνολογίας και το disruption, η διάσπαση δηλαδή που αυτή φέρνει σε κάθε τομέα της οικονομίας. Αυτή η τάση, που δημιουργεί τεράστια ευκαιρία στους επιχειρηματίες, ενισχύεται από το γεγονός ότι η τεχνολογική επιχειρηματικότητα είναι προσιτή και δημοκρατική όντας εντάσεως γνώσης και έχοντας σχετικά χαμηλή απαίτηση σε κεφάλαια.

Οι γόνιμες συνθήκες αυτές αφορούν και επηρεάζουν κάθε χώρα αλλά στην Ελλάδα είχαμε και άλλους δύο επιπρόσθετους λόγους που συνέβαλαν στην ενίσχυση των startups. Αρχικά η χαμηλή διείσδυση της τεχνολογίας σε αρκετούς τομείς παρείχε προφανείς και εύκολες ευκαιρίες. Για παράδειγμα στην Ελλάδα μέχρι πριν 2 χρόνια που δεν υπήρχε το e-table.gr δεν είχαμε εφαρμογή για να αναζητά κάποιος και να κάνει κράτηση σε εστιατόριο.

Η αντίστοιχη υπηρεσία του Opentable υπάρχει στην Αμερική από το 1999 και έχει επηρεάσει καταλυτικά την κουλτούρα κράτησεων. Το ίδιο ισχύει και για πολλές άλλες χρήσιμες υπηρεσίες όπως η διευκόλυνση στην αναζήτηση επαγγελματιών για το σπίτι ή για τα παιδιά που καλύφθηκαν πρόσφατα με το douleutara και το nannuka ή η αξιόπιστη αγορά ενός μεταχειρισμένου αυτοκινήτου που καλύφθηκε από το spotawheel.

Επιπλέον η κρίση στη χώρα μας μείωσε τις επιλογές για τα ικανά και φιλόδοξα άτομα και η νεοφυής επιχειρηματικότητα αποτέλεσε μια νέα υποσχόμενη επιλογή. Tο ταλέντο έγινε πιο ανοικτό να δημιουργήσει ή να δουλέψει σε ένα startup και οι πρώτες επιτυχίες του ελληνικού οικοσυστήματος ανατροφοδότησαν την τάση αυτή.

Επομένως το βασικό συστατικό που είναι οι ιδρυτές εταιρειών και το ταλέντο που θα τις στελεχώσει υπάρχει και ενισχύθηκε. Μετά ήταν αναπόφευκτο να υπάρξει και βελτίωση στο διαθέσιμο και «έξυπνο» επιχειρηματικό κεφάλαιο που θα ερχόταν να στηρίξει τα startups.

Καταρχήν τα Jeremie funds και οι angel investors, επένδυσαν τα προηγούμενα χρόνια και άρα έμαθαν στην πορεία τόσο από τις ομάδες τους όσο και από τους διεθνείς συνεπενδυτές τους. Παράλληλα από το 2016 υπάρχει και το VentureFriends το οποίο παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο οικοσύστημα. Πέρα από το ότι στηρίχθηκε μόνο σε ιδιωτικά χρήματα και βοήθησε στο να επενδυθούν αυτά στην αγορά των startups, έρχεται να προσφέρει συναφή επιχειρηματική και επενδυτική εμπειρία και μια φιλοσοφία που είναι πολύ κοντά στην επιχειρηματική κουλτούρα των startups.

Επομένως η τάση είναι ξεκάθαρη και μάλιστα είμαι σίγουρος ότι θα ενισχυθεί περαιτέρω, καθώς ανατροφοδοτείται από τις νέες εγχώριες επιτυχίες αλλά και από την παγκόσμια τάση για αυξανόμενη επίδραση και αναγνωρισιμότητα των startups.

-Ποιες είναι οι ανάγκες των νεοφυών επιχειρήσεων;

Αν θεωρήσουμε ότι μιλάμε για μια νεοφυή επιχείρηση που έχει μια πρώτη ένδειξη ότι το προϊόν της έχει νόημα και δυνητικούς πελάτες τότε η βασική ανάγκη των startups είναι η πρόσβαση σε ταλέντο.

Αυτό είναι ίσως και η δυσκολία στο ξεκίνημα. Πώς μπορεί μια νέα επιχείρηση να πείσει και να πληρώσει άτομα με εμπειρία και ικανότητες να την στελεχώσουν.

Έτσι αυτό που συμβαίνει είναι ότι ξεκινάει μια μικρή ομάδα ταλαντούχων ανθρώπων που ιδρύουν το startup και στη συνέχεια καθώς η επιχείρηση μεγαλώνει και αποδεικνύει την προοπτική της μετά φέρνει και άλλα ταλαντούχα και πιο «ακριβά» στην ομάδα.

Πριν από όλα αυτό που έχει σημασία είναι το startup να βρει πελάτες και στη συνέχεια με την αναπτυξιακή του πορεία να διαφανεί η αξία που μπορεί να δημιουργήσει και άρα το μέγεθός που μπορεί να αποκτήσει σαν εταιρεία.

Για παράδειγμα όταν ξεκίνησε το Blueground δεν είχε τους πόρους ή το όνομα να φέρει όσους θα ήθελε στην ομάδα του. Όταν όμως μεγάλωσε στην Ελλάδα και απέδειξε την προοπτική του , σήκωσε επόμενο γύρο χρηματοδότησης και βρήκε σοβαρά και έμπειρα άτομα για την εξάπλωση του στην Τουρκία και στο Dubai.

Σε αυτή τη κατεύθυνση βοηθάει το να έχεις την εμπιστοσύνη και στήριξη από ένα Venture capital fund. Το VentureFriends ως επενδυτής προσθέτει στην αξιοπιστία ενός startup και παράλληλα εμείς βοηθάμε όσο μπορούμε μέσα από το δίκτυο μας για τη στελέχωση των εταιρειών μας.

-Γιατί επιλέξατε να επενδύσετε στον τομέα της ανάπτυξης λογισμικού και της τεχνολογίας;

Μπήκα στο χώρο της τεχνολογικής επιχειρηματικότητας μετά από πρόταση 2 φίλων και συμφοιτητών μου στο Πολυτεχνείο το 1998 που είχαν την ιδέα τoυ e-shop.gr. Στην πορεία μπαίνοντας στο χώρο και μαθαίνοντας κατάλαβα τα τεράστια περιθώρια δημιουργίας αξίας από την τεχνολογία. Η κλίμακα και η ταχύτητα εξάπλωσης μιας τεχνολογικής υπηρεσίας δε συγκρίνεται με άλλους οικονομικούς τομείς. Επίσης το ενδιαφέρον για εμένα είναι η συνεχής αλλαγή που επιτελείται στο χώρο μας και που απαιτεί ανάλογη ταχύτητα και προσαρμογή. Δε σταματάς να διαβάζεις και να μαθαίνεις.

-Κατά τη γνώμη σας ποιος τομέας –από αυτούς που έχετε δραστηριοποιηθεί- είναι πιο δυναμικός και μπορεί να αποφέρει τα περισσότερα κέρδη;

Πιστεύουμε πολύ, και προσωπικά αλλά και σαν ομάδα στο Venturefriends, στο χώρο της υψηλής τεχνολογίας που βελτιώνει την παραγωγικότητα εταιρείων και καταναλωτών. Η τεχνολογία έχει εφαρμογές που επιτρέπει αυτοματοποίηση διαδικασιών, καλύτερη χρήση των πολλών δεδομένων που έχουν πλέον οι επιχειρήσεις στη διάθεση τους και τέλος πιο προσωποποιημένο marketing που είναι καλύτερο και για το χρήστη και για την επιχείρηση.

To flaschat είναι ένα παράδειγμα εταιρείας που επιτρέπει στα ηλεκτρονικά καταστήματα να αυτοματοποιήσουν ένα κομμάτι του customer service αλλά και του sales process μέσω της χρήσης facebook messenger. Το blendo είναι ένα άλλο παράδειγμα χρήσιμης υπηρεσίας που βοηθάει μια εταιρεία να φέρει τα δεδομένα που έχει από διάφορες πηγές (facebook, google adwords, zendesk, intercom είναι μερικές μόνο από τις δεκάδες πηγές) σε μια βάση δεδομένων επιλογής της.

Με αυτό τον τρόπο τα δεδομένα είναι εύκολα προσβάσιμα και αναλύσιμα συνδυαστικά επιτρέποντας την καλύτερη και ταχύτερη εξαγωγή συμπερασμάτων. Τέλος η contactpigeon και το project agora είναι παραδείγματα προσωποποίησης στο χώρο του marketing. Το contactpigeon βοηθάει τα ηλεκτρονικά καταστήματα να στείλουν emails βάση της πρότερης συμπεριφορά του χρήστη ενώ το agora βοηθάει τους online publishers να προβάλουν αυτοματοποιημένα πιο στοχευμένες και άρα αποδοτικές διαφημίσεις στους χρήστες τους.

Ιδρυτές με ανάλογες ιδέες και δυνατά τεχνολογικά προϊόντα είναι που θέλουμε να γνωρίσουμε και να εντάξουμε στην οικογένεια του VentureFriends που ήδη έχει 20 υποσχόμενα μέλη : εταιρείες που έχουμε στηρίξει και οι οποίες αναπτύσσονται δυναμικά.

- Πόσο εφικτό είναι μια ελληνική startup να βρει χρηματοδότηση στην Ελλάδα;

Πιστεύω ότι για ένα startup με προοπτική η χρηματοδότηση ποτέ δεν ήταν θέμα. Μια ικανή ομάδα που είχε ένα υποσχόμενο προϊόν που αφορά μια μεγάλη αγορά τα τελευταία 3-4 χρόνια μπορούσε να βρει χρήματα. Πλέον μπορεί να βρει ακόμη πιο εύκολα ενώ με τη δημιουργία και νέων funds που ετοιμάζονται για το 2018 η χρηματοδότηση δε θα πρέπει να είναι αντικείμενο συζήτησης. 

Κυριακή Αξιώτη