Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που επετεύχθη επιτυχώς το περασμένο καλοκαίρι, απομάκρυνε τα σενάρια για κούρεμα στις καταθέσεις και ταυτόχρονα δημιούργησε τη νέα πρόκληση, αυτή της απεμπλοκής των τραπεζών από  τον έλεγχο του Δημοσίου. Η εξάσκηση των warrants στην Alpha Bank, στις 10 Δεκεμβρίου μπορεί να έδωσε το μικρό ποσοστό 2% προς ελεύθερη διασπορά στο Χρηματιστήριο, αλλά ο πήχης μεγαλώνει για την επόμενη εξάσκηση που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Ιούνιο. Μέχρι τότε, όπως σημειώνει κορυφαίο στέλεχος συστημικής τράπεζας, θα πρέπει να έχουν γίνει πολλά…

Κατ’ αρχήν θα πρέπει να απομονωθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, κάτι που μπορεί να γίνει με τη δημιουργία των λεγόμενων bad banks, οι οποίες θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν από τρίτους. Ήδη, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Τράπεζα Πειραιώς συνομιλεί με την Goldman Sachs,  προκειμένου να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα αυτό. Διαφορετικά, τόσο η ίδια, όσο και η Εθνική, θα δημιουργήσουν ξεχωριστές διευθύνσεις που θα παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς την πορεία εξυπηρετήσεως των προβληματικών δανείων, αποφεύγοντας να κάνουν αυτό που έκαναν ξένες τράπεζες στην Ελλάδα, όπως η Citibank που αναγκάστηκε να πουλήσει το προβληματικό δανειακό της χαρτοφυλάκιο στο 30% της αξίας τους.

Η Citigroup, ένας οίκος που μέχρι πρότινος ήταν υπέρμαχος του Grexit και πλέον έχει βάλει νερό στο κρασί του θεωρεί ότι τα χειρότερα πέρασαν για τις Ελληνικές τράπεζες.

Μάλιστα, αναφέρει τρία σενάρια για την πορεία του κλάδου και την κερδοφορία:

• Το βασικό, που προβλέπει ότι τα κέρδη θα φτάσουν κοντά στο 1,5% του ΑΕΠ της χώρας και με περιορισμένο πλεόνασμα κεφαλαίων. Η εκτίμηση για την τιμή προς λογιστική αξία (p/b) του 2017 είναι 0,7-1,4 φορά και 10-14% το RoE.

• To κακό σενάριο, το οποίο βασίζεται στο ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν επιπλέον χρηματοδότηση από τους μετόχους τους, η οποία αντιστοιχεί στη σημερινή κεφαλαιοποίηση. Οι αποτιμήσεις σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι οι υψηλότερες παγκοσμίως στο 30% του ΑΕΠ. Η εκτίμηση για την τιμή προς λογιστική αξία (p/b) του 2017 είναι 3-6 φορές και οι αποδόσεις θα παραμείνουν αρνητικές.

• Το καλό σενάριο, που προβλέπει ότι η κερδοφορία θα αυξηθεί ταχύτατα και θα φτάσει σε επίπεδα τα οποία εμφανίζονται σε άλλες ολιγοπωλιακές αγορές, όπως της Αυστραλίας και του Καναδά (2,5% του ΑΕΠ των χωρών). Επιπλέον κεφαλαιακό απόθεμα το οποίο μπορεί να προσεγγίζει την κεφαλαιοποίηση θα επιστρέψει εν καιρώ στους μετόχους. Οι τράπεζες θα έχουν το 2017 p/b μεταξύ 0,3 και 0,8 φορών και RoE 25-32%.

Την ίδια ώρα, οι διοικήσεις των τραπεζών, όπως όλα δείχνουν και, όπως φάνηκε από την πορεία του εξαμήνου, δουλεύουν πάνω στους τέσσερις στόχους που έχουν προαναφερθεί.

Εθνική

Η Εθνική βρίσκεται, ως γνωστόν, σε διαδικασία πώλησης non core business assets προκειμένου να ενισχύσει τον δείκτη Core Tier I κατά 1% ως τα τέλη του έτους. Στόχος της διοίκησής της είναι, όπως έχει δηλωθεί αρκετές φορές, στο τέλος του χρόνου ο δείκτης EBA Core Tier I να φθάσει ή και να ξεπεράσει το 10%.

Στις 30/9 τα κύρια εποπτικά κεφάλαια της Εθνικής αντιστοιχούσαν στο 9,4% του σταθμισμένου ενεργητικού της συνυπολογιζομένης και του θετικού αποτελέσματος (0,4%) από τη συμφωνία για την πώληση του 66% της Πανγαία. Από την ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ Εθνικής Ασφαλιστικής και Arch Re, καθώς και από άλλο ένα μικρό deal η Εθνική αναμένει περαιτέρω ενίσχυση του Core Tier I κατά 0,4% ως τα τέλη του μήνα.

Η επιτυχής, όμως, διαγωνιστική διαδικασία για τον Αστέρα βελτιώνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Σύμφωνα με την Εθνική τα βασικά εποπτικά της κεφάλαια θα ενισχυθούν κατά περίπου 0,4% από το κεφαλαιακό κέρδος της Αστήρ, εφόσον η πώληση ολοκληρωθεί, και τη μείωση του σταθμισμένου ενεργητικού.

Το deal αναμένεται να κλείσει στο α' τρίμηνο του 2014, αλλά εκτιμάται ότι η ΤτΕ θα το συνυπολογίσει, λόγω της ώριμης διαδικασίας, στον καθορισμό των κεφαλαιακών αναγκών της Εθνικής.

Ταυτόχρονα, η Εθνική απελευθερώνει ρευστότητα αφού θα εισπράξει περίπου 340 εκατ. ευρώ για την Αστήρ Παλάς. Αν συνυπολογισθεί ότι από την πώληση της Πανγαία απελευθερώθηκαν 235 εκατ. ευρώ (653 εκατ. το τίμημα μείον το δάνειο των 418 εκατ. ευρω), το σύνολο ανέρχεται σε περίπου 570 εκατ. ευρώ. Με δεδομένο ότι η Εθνική διαθέτει δείκτη χορηγήσεων προς καταθέσεις περίπου 88%, αποκτά μετά και τη ρευστότητα που απελευθερώνεται από την Αστήρ και την Πανγαία το συγκριτικό πλεονέκτημα να μπορεί να διεκδικήσει μεγάλο μερίδιο στις νέες χορηγήσεις.

Eurobank

Το τελικό σχέδιο που έχουν επεξεργαστεί η διοίκηση της Eurobank και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) προβλέπει τη συμμετοχή στρατηγικού επενδυτή, ο οποίος θα συμμετάσχει στην αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, με το ποσό των 750 εκατ. ευρώ. Η συνολική αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας θα προσεγγίσει τα 2 δισ. ευρώ και πέραν του στρατηγικού επενδυτή τα υπόλοιπα 1,25 δισ. ευρώ θα καλυφθούν από θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στόχος είναι το σύνολο της αύξησης να καλυφθεί από ιδιωτικά κεφάλαια, ενώ το ΤΧΣ θα συμμετέχει στη διαδικασία μόνο αν υπάρξουν ακάλυπτα δικαιώματα. Σε ό,τι αφορά τον στρατηγικό επενδυτή θα πρέπει όλοι οι ενδιαφερόμενοι, αφού εξετάσουν τα δεδομένα, να υποβάλουν τελική δεσμευτική προσφορά. Όποιος από τους συμμετέχοντες προσφέρει την υψηλότερη τιμή ανά μετοχή θα αποκτήσει το στρατηγικό πακέτο, καλύπτοντας το 37,5% της αύξησης κεφαλαίου. Ήδη έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την απόκτηση του στρατηγικού πακέτου τέσσερα fund μεταξύ αυτών η Fairfax -που ήδη έχει πραγματοποιήσει μεγάλες επενδύσεις στη χώρα μας-, το επενδυτικό σχήμα Apollo καθώς και fund συμφερόντων του γνωστού επενδυτή George Soros.

Η αύξηση που θα καλυφθεί από το ευρύ επενδυτικό κοινό θα πραγματοποιηθεί με την κλασική διαδικασία. Στόχος της διοίκησης είναι η αύξηση κεφαλαίου να πραγματοποιηθεί εντός του Ιανουαρίου 2014. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται η κατάθεση από την κυβέρνηση της απαιτούμενης νομοθετικής ρύθμισης από την κυβέρνηση η οποία θα καθορίζει τις διαδικασίες για τις από εδώ και πέρα αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών.

Πειραιώς

Τη σύσταση δύο εσωτερικών μονάδων, bad banks, έχει δρομολογήσει ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς, με στόχο να διαχειρισθεί ενεργά και αποτελεσματικά τα προβληματικά δάνεια, ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά τους αλλά και την κατηγορία στην οποία ανήκουν.

Το εγχείρημα βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και σύντομα θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες ώστε να γίνει το ξεκαθάρισμα των δανειακών χαρτοφυλακίων. Η στρατηγική αυτή είναι ανεξάρτητη από την αυτόνομη πορεία της Γενικής Τράπεζας και τον εν δυνάμει μετασχηματισμό της σε τράπεζα επενδύσεων με αναπτυξιακό χαρακτήρα, μολονότι στις εργασίες της θα εντάσσεται και η ενεργή διαχείριση προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων της οικονομίας.

Alpha

H δήλωση του προέδρου της Alpha  κ. Ι. Κωστόπουλου σχετικά με τα αποτελέσματα του 9μήνου, είναι ενδεικτική των στόχων της τράπεζας για το 2014. “Μετά από μία περίοδο σημαντικών εξελίξεων στον τραπεζικό τομέα και έχοντας ισχυροποιήσει τη θέση μας στην εγχώρια αγορά, μέσω μίας σειράς στρατηγικών κινήσεων, είμαστε πλέον σε θέση να στρέψουμε την προσοχή μας στην υλοποίηση του σχεδίου για την επιχειρησιακή μας ανάκαμψη. Καθώς η επάνοδος της Ελληνικής Οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά γίνεται όλο και πιο ορατή και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για πιστωτική επέκταση, συνεχίζουμε να ενισχύουμε τις προσπάθειες των Πελατών μας για τη στήριξη των δραστηριοτήτων τους”.  Ο Δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier I) διαμορφώνεται στο 13,5%, και ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας στο 13,9%. Ο δείκτης μοχλεύσεως σύμφωνα με τη Βασιλεία ΙΙΙ ανέρχεται περίπου σε 9,1%2 που αντιστοιχεί στο τριπλάσιο του εκτιμώμενου ελαχίστου ορίου.  Εξάλλου, επετεύχθη μείωση της χρηματοδότησης της τράπεζας από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας («ELA») το γ΄ τρίμηνο 2013 σε 3,5 δισ. ευρώ Η συνολική χρηματοδότηση της Alpha Bank από τις Κεντρικές Τράπεζες ανήλθε σε 17,5 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου 2013 και αντιπροσωπεύει το 20,8% του συνολικού Ενεργητικού.  Καταγράφηκε σταθεροποίηση των υπολοίπων των καταθέσεων το γ΄ τρίμηνο 2013 στα 42 δισ. ευρώ αλλά και μείωση των υπολοίπων καταθέσεων ιδιωτών στην Ελλάδα, σύμφωνα με την αγορά. Ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις στην Ελλάδα μειώθηκε σε 119%.