Πρόκειται για ένα μεγάλο ποσό που προκαλεί πονοκέφαλο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που καλείται να προχωρήσει, μεταξύ άλλων, και στη μείωση του λειτουργικού κόστους, όχι όμως μόνο μέσα από δράσεις όπως οι περικοπές σε προσωπικό και καταστήματα.
Προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα οι τράπεζες έχουν προσφύγει, εδώ και χρόνια είναι η αλήθεια, στο ευρωσύστημα, με το «άνοιγμα» να ανέρχεται στα 112 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 77 δισ. μέσω ELA και 35 δισ. ευρώ απευθείας από την ΕΚΤ. Για αυτόν τον δανεισμό πληρώνουν επιτόκια. Ειδικότερα, επιβαρύνονται με το χαμηλό επιτόκιο 0,05% για την ρευστότητα από την ΕΚΤ, κόστος το οποίο σε ετησιοποιημένη βάση ανέρχεται σε 17 εκατ. ευρώ, ενώ το επιτόκιο του ELA ανέρχεται στο πιο «αλμυρό» 1,55% που σε ετησιοποιημένη βάση επιβαρύνει τις τράπεζες 1,2 δισ. ευρώ.
Πλην όμως, υπάρχει και ο περίφημος, αν και όχι ιδιαίτερα γνωστός στους μη τραπεζικούς κύκλους, Πυλώνας II, που σχετίζεται με ομόλογα και εγγυήσεις από το ελληνικό δημόσιο με βάση τον νόμο Αλογοσκούφη και τις δεκάδες ανανεώσεις που πραγματοποιήθηκαν στην συνέχεια. Το «κομμάτι» Pillar II ή Πυλώνα 2 αφορά σε ομολογιακά ύψους 27,6 δισ. ευρώ, φέρει «ακριβό» επιτόκιο 3,05% που αυτό μεταφράζεται σε ετησιοποιημένο κόστος περίπου 841-842 εκατ. ευρώ. Υπολογίζεται ότι τα ομόλογα του Πυλώνα 2 της Εθνικής ανέρχονται σε 8,7 δισ. ευρώ, της Alpha Bank σε 5,9 δισ. ευρώ, της Πειραιώς 5,9 δισ. και της Eurobank σε 7,3 δισεκ. και στόχος είναι να μειωθούν όσο το δυνατό περισσότερο.
Κατά συνέπεια, αθροίζοντας τα 3 διαφορετικά αυτά «κανάλια» παροχής ρευστότητας, προκύπτει ότι σε ετήσια βάση το κόστος εξυπηρέτησης της ρευστότητας που αντλούν οι τράπεζες από το ευρωσύστημα ανέρχεται σε 2,1 δισ. ευρώ. Εχουμε να κάνουμε με τεράστιο κόστος και οι τράπεζες προφανώς και «καίγονται» να μειώσουν το ELA και βεβαίως θέλουν να μειώσουν τον Πυλώνα 2 που έχει σχεδόν διπλάσιο επιτόκιο. Σημειώνεται ότι πρόσφατες αναφορές τραπεζικών στελεχών έκαναν λόγο ακόμα και για εξοικονόμηση ποσού 300 εκατ. ευρώ συνολικά από τυχόν ελάφρυνση του ELA εφόσον είχαμε σταδιακή επιστροφή καταθέσεων. Από κει και πέρα, ο Πυλώνας 2 θα «περικοπεί», γλυτώνοντας τις τράπεζας από μεγάλο ετήσιο κόστος, μέσα από δράσεις όπως τη βελτίωση εσόδων και στοιχείων που με τη σειρά τους θα ενισχύουν τη ρευστότητα και με τη μεταφορά τους στο funding θα μειώνεται αναλογικά ο Πυλώνας 2, με την αύξηση (προφανώς) των καταθέσεων, με την πώληση περιουσιακών στοιχείων κ.λπ.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου