Οι τραπεζίτες φαίνεται ότι σπεύδουν να εγγράψουν όλες τις ζημίες του 2015 στο δ΄ τρίμηνο ώστε να εκκινήσουν το 2016 από πολύ καλύτερη αφετηρία. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, η όποια κερδοφορία επιτευχτεί θα οφείλεται στη διαχείριση του κόστους και όχι σε τραπεζική-οργανική ανάπτυξη.
Όπως εκτιμάται, οι προβλέψεις που θα σχηματίσουν οι τράπεζες στο δ’ τρίμηνο του 2015 θα ανέρχονται σε 3,5 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το σύνολο των προβλέψεων της περασμένης χρονιάς στα 10 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ήδη για το 2016 έχουν αλλάξει σχέδια και πολιτική καθώς ο στόχος είναι οι προβλέψεις να μειωθούν κατά 70%.
Άλλωστε, τόσο οι ξένοι μέτοχοι των τραπεζών, όσο και οι εποπτικές αρχές έχουν ζητήσει από τις τράπεζες την εξυγίανση των ισολογισμών τους και την επιστροφή τους, όσο αυτό είναι εφικτό, στην κερδοφορία. Και πέραν των κινήσεων στα επίπεδα της μείωσης του κόστους, η εμφάνιση κερδών συνδέεται με τη ραγδαία μείωση των κεφαλαίων που παρακρατούν οι τράπεζες για την κάλυψη επισφαλών δανείων, μέσω της ενεργούς διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων.
Βάσει του στόχου που οι τραπεζίτες φέρονται να έχουν θέσει, οι προβλέψεις που αναμένεται να σχηματίσουν συνολικά το 2016 οι τράπεζες υπολογίζονται στα 2 με 2,5 δισ. ευρώ για την ΠΕΙΡΑΙΩΣ, στο 1 με 1,5 δισ. ευρώ για την ALPHA BANK, στο 1 με 1,2 δισ. ευρώ για την ΕΘΝΙΚΗ και στα 950 εκατ. – 1 δισ. ευρώ για τη EUROBANK.
Υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος, και με τη συνδρομή της περαιτέρω αναδιάρθρωσης και της μείωσης του κόστους χρηματοδότησης-ρευστότητας (στο οποίο προσβλέπουν οι τράπεζες εφόσον ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και η ΕΚΤ επαναφέρει το waiver, διευκολύνοντας έτσι τον απευθείας δανεισμό των τραπεζών και τον περιορισμό της εξάρτησής τους από τον ELA), οι τράπεζες εκτιμούν ότι συνολικά θα μπορούσαν να επιτύχουν φέτος καθαρά κέρδη που προσεγγίζουν 1 δισ. ευρώ, υπό πολύ… ευνοϊκές συνθήκες.
Όσον αφορά δε στην κερδοφορία τους 2015, τα αποτελέσματα χρήσεως δημοσιεύονται στα τέλη του μήνα και ήδη υπάρχουν κάποιες εκτιμήσεις για συνολικές ζημίες τουλάχιστον 5,5 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, και για να επανέλθουμε στην τρέχουσα χρονιά, τα τελικά αποτελέσματα θα εξαρτηθούν από τις νέες προβλέψεις και από την μείωση των εξόδων από τόκους. Για παράδειγμα, οι τράπεζες πληρώνουν τόκους 1 δισ. ευρώ τον χρόνο για ELA με επιτόκιο 1,55%, ενώ το επιτόκιο του Πυλώνα ΙΙ είναι 3,05%.
Με την ένταξη των ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και κυρίως των collaterals, όπως καλυμμένων ομολόγων και πυλώνα ΙΙ που υπολογίζονται σε 37 δισ. ευρώ, ο ELA θα μειωθεί αισθητά, άρα θα μειωθούν αισθητά οι τόκοι, κατά συνέπεια θα βελτιωθούν σημαντικά τα καθαρά έσοδα από τόκους και τα προ προβλέψεων έσοδα.
Πάντως, άλλες πλευρές ρίχνουν τον πήχη των προσδοκιών όσον αφορά στην κερδοφορία των τραπεζών σε χαμηλότερα επίπεδα, σχεδόν στο… μισό, δηλαδή στα 400-500 εκατ. ευρώ αν και συμφωνούν ότι από την στιγμή που καθολικά οι διοικήσεις των τραπεζών στους προϋπολογισμούς για το 2016 που έχουν συντάξει έχουν μειώσει αισθητά τις νέες προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις και επειδή αναμένεται αισθητή μείωση του ακριβού ELA, οι τράπεζες είναι πιθανό να περάσουν στην κερδοφορία μετά από χρόνια τεράστιων ζημιών.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου