Την επιφυλακτικότητα της ΕΕ στο εν λόγω σχέδιο εξέφρασε με δηλώσεις του ο αντιπρόεδρος της ΕΕ και αρμόδιος Επίτροπος για θέματα ενέργειας Μaros Sefcovic, ενώ πιο άμεση ήταν η αντίδραση του ειδικού απεσταλμένου του State Department Amos Hohchstein, από το Μπακού όπου βρέθηκαν χθες για να συμμετάσχουν στην δεύτερη διακυβερνητική σύνοδο για το Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου. Με δηλώσεις του προς το ρωσικό πρακτορείο Intefax, o Eπίτροπος Μaros Sefcovic σχολιάζοντας την συμφωνία προθέσεων της Ρώμης τόνισε ότι «είναι απλώς μια δήλωση, μια κοινή προσέγγιση και μια κοινή τοποθέτηση (των συμμετεχόντων). Σε κάθε περίπτωση επιφυλασσόμαστε να αξιολογήσουμε την αποτελεσματικότητα του έργου». Ο ίδιος προχώρησε επίσης σε αμφισβήτηση της οικονομικότητας του έργου σημειώνοντας χαρακτηριστικά «αν το σχέδιο του αγωγού απαιτήσει εκτεταμένες υποδομές, δεν θα πρέπει να αγνοείται ότι οι υφιστάμενες υποδομές χρησιμοποιούνται μόνο κατά 50%. Ετσι, με δεδομένο αυτόν τον παράγοντα, η αποδοτικότητα του σχεδίου τίθεται εν αμφιβόλω». Με τη δήλωση αυτή ο αρμόδιος για θέματα Ενέργειας Επίτροπος έκανε σαφή την πρόθεση της ΕΕ να μην αναλάβει κόστη για νέες υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου, αλλά να αξιοποιήσει τις υφιστάμενες υποδομές μέσω συμπληρωματικών έργων μικρότερου κόστους.
Δεν είναι τυχαίο εξάλλου το γεγονός ότι ο κ. Sefcovic αμέσως μετά το Μπακού επισκέφτηκε την Ουκρανία, όπου επεσήμανε με νόημα ότι παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις της τελευταίας διετίας, απέδειξε ότι είναι μια αξιόπιστη χώρα για την τράνζιτ διέλευση του ρώσικου φυσικού αερίου στην Ευρώπη. «Και ως εκ τούτου -συνέχισε- θέλουμε να δούμε ότι θα συνεχίσει να είναι χώρα τράνζιτ και στο μέλλον» ενώ συμπλήρωσε ότι το θέμα αυτό δεν συζητήθηκε μόνο με τους εταίρους της ΕΕ, αλλά και με τους Ρώσους.
Σε συνέντευξή που παραχώρησε από το Μπακού ο ειδικός απεσταλμένος του State Department Amos Hohchstein, αφού εξήρε το ρόλο του Νότιου διαδρόμου Φυσικού Αερίου (TANAP και TAP) για τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της ΕΕ, επανέλαβε ότι ο μόνος τρόπος για να λυθεί το πρόβλημα της ασφάλειας εφοδιασμού, είναι μέσω της διαφοροποίησης των πηγών. «Περισσότερα σχέδια τα οποία απλώς φέρνουν το ίδιο αέριο από τις ίδιες πηγές στους ίδιους καταναλωτές, απλώς μέσω νέων αγωγών δεν συμβάλλουν στην ενεργειακή ασφάλεια» τόνισε ο κ. Hohchstein. Ο ίδιος σημείωσε ότι «για κάθε νέο επενδυτικό σχέδιο, είναι σημαντικό να εξατάζεται κατά πόσο αυτό είναι «πολιτικό σχέδιο» ή βασισμένο σε οικονομικά δεδομένα» και συμπλήρωσε ότι τα σχέδια South Stream, Turkish Stream, Nord Stream, απλώς επαναλαμβάνουν «πολιτικά σχέδια» τα οποία έχουν προβληματικό οικονομικό υπόβαθρο, ιδιαίτερα σε συνθήκες αγοράς».
Σε αυτό το κλίμα η Ελλάδα, η οποία εκπροσωπήθηκε στη υπουργική διάσκεψη του Μπακού από τον γγ Ενέργειας κ. Μιχάλη Βερροιόπουλο, αναφερόμενος στο ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου, περιορίστηκε στους αγωγούς Τap και ΙGB (διασύνδεση με Βουλγαρία) , στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας όπως και στο σχέδιο για νέο τερματικό στην Αλεξανδρούπολη.
Οι συμμετέχοντες στην δεύτερη διακυβερνητική σύνοδο για το Νότιο Διάδρομο, υπέγραψαν χθες στο Μπακού κοινή διακήρυξη με την οποία δίνουν έμφαση στη μακρόχρονη ενεργειακή συνεργασία με απώτερο στόχο τον εφοδιασμό της ΕΕ με φυσικό αέριο. Πιο αναλυτικά, το κείμενο υπογράφηκε από 12 υπουργούς που έλαβαν μέρος, καθώς και από τον Αζέρο πρόεδρο, Ιλιάμ Αλίγιεβ και τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν αρμόδιο για θέματα Ενέργειας Μaros Sefcovic , περιγράφει τις νομικές διαδικασίες για την υλοποίηση του Νοτίου Διαδρόμου. Τονίζει επίσης ότι θα πρέπει να εξεταστούν οι μελλοντικές δυνατότητες για επέκτασή του με στόχο μεταξύ άλλων τον εφοδιασμό των Βαλκανίων με φυσικό αέριο από την Κασπία. Στα πλαίσια αυτά δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε έργα όπως ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός IGB, αλλά και ο αγωγός ΙΑP που θα αποτελέσουν τις απαραίτητες διασυνδέσεις σε περιφερειακό επίπεδο. Στο ζήτημα της χρηματοδότησης, υπογραμμίζεται ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία κρατικών και ιδιωτικών κεφαλαίων για την ολοκλήρωση των έργων. Ο υπουργός Ενέργειας πάντως του Αζερμπαιτζάν, Νατίγκ Αλίγιεφ δήλωσε ότι το ζήτημα της χρηματοδότησης του Tap θα έχει λυθεί πλήρως τον Απρίλιο.
Χ.Λ.