Όπως αναφέρει η έκθεση του κ. Γιάννη Στουρνάρα, η επάρκεια κεφαλαίων της ασφαλιστικής αγοράς παραμένει σταθερή παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, γεγονός που οφείλεται στις ενέργειες στις οποίες προβαίνουν οι διοικήσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων για την προσαρμογή και συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του νομοθετικού πλαισίου της Φερεγγυότητας ΙΙ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία 30.9.2015, τα διαθέσιμα εποπτικά κεφάλαια ανέρχονταν σε 2,51 δισεκ. ευρώ, έναντι απαιτούμενων 0,8 δισεκ. ευρώ για το σύνολο της αγοράς. Τα αντίστοιχα μεγέθη στις 31.12.2014 ανέρχονταν σε 2,64 δισεκ. ευρώ και 0,82 δισεκ. ευρώ.
Στην εγχώρια αγορά ιδιωτικής ασφάλισης στις 31.12.2015 δραστηριοποιούνταν 64 ασφαλιστικές επιχειρήσεις με καθεστώς εγκατάστασης: 45 με έδρα στην Ελλάδα, 2 υποκαταστήματα τρίτων χωρών (εκτός ΕΕ-ΕΟΧ) και 17 υποκαταστήματα ασφαλιστικών επιχειρήσεων με έδρα σε κράτη-μέλη της ΕΕ-ΕΟΧ που εποπτεύονται από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές των χωρών καταγωγής τους.
Στην έκθεση επισημαίνεται ακόμη ότι κατά τη διετία 2014-2015 οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα:
α) εστίασαν στη βελτίωση του τεχνικού αποτελέσματος, ανεξαρτήτως του κλάδου δραστηριότητάς τους, καθώς τα έσοδα επενδύσεων συνεχίζουν να αποτελούν μικρό μέρος των εσόδων τους
β) επέλεξαν την προώθηση ασφαλιστικών προϊόντων χωρίς μακροχρόνιες δεσμεύσεις και υψηλές εγγυήσεις, τάση που παρατηρείται σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά ασφαλίσεων
γ) κατέβαλαν σημαντική προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων και των διαδικασιών τους ώστε να βελτιώσουν την εταιρική διακυβέρνηση και να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της Φερεγγυότητας ΙΙ
δ) μέσω της επενδυτικής τους πολιτικής επιδίωξαν τη μείωση των επενδυτικών κινδύνων. Ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα, εταιρικά ομόλογα ξένων επιχειρήσεων, αμοιβαία κεφάλαια εξωτερικού και προθεσμιακές καταθέσεις αποτελούν τις βασικές επιλογές των ασφαλιστικών επιχειρήσεων στο επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο.
Το σύνολο του ενεργητικού των εποπτευόμενων από την Τράπεζα της Ελλάδος ασφαλιστικών επιχειρήσεων, με βάση τον εποπτικό ισολογισμό στις 30.9.2015, ανήλθε σε 15,61 δισεκ. ευρώ και το σύνολο των ασφαλιστικών υποχρεώσεων (τεχνικών αποθεμάτων) διαμορφώθηκε σε 11,85 δισεκ. ευρώ, παρουσιάζοντας ελαφρά μείωση. Από αυτά, 8,4 δισεκ. ευρώ αφορούν ασφαλίσεις ζωής, εκ των οποίων τα 2,1 δισεκ. ευρώ ασφαλιστικές προβλέψεις συμβολαίων UL, τα δε υπόλοιπα 3,45 δισεκ. ευρώ αφορούν τεχνικές προβλέψεις ασφαλίσεων κατά ζημιών.
Η τΤε αναφέρει ακόμη ότι από την 1.1.2016, σύμφωνα με την Οδηγία 2009/138/ΕΚ, τέθηκε σε ισχύ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το νέο πλαίσιο λειτουργίας και εποπτείας των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων γνωστού ως “Φερεγγυότητα ΙΙ”.
Καθώς το πλαίσιο αυτό επιφέρει εκτεταμένες και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της αγοράς ιδιωτικής ασφάλισης, το έτος 2015 σε όλη την Ευρώπη ήταν έτος προετοιμασίας τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εποπτικών αρχών.
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, αναγνωρίζει η ΤτΕ, προέβησαν σε ευρείες και βαθιές παρεμβάσεις για την αναδιαμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησής τους, την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών τους και προέβησαν σε προσήκουσες διοικητικές ενέργειες με στόχο τον περιορισμό των κινδύνων που αντιμετωπίζουν και τη βελτίωση της φερεγγυότητάς τους. Επίσης εκτεταμένες ήταν οι προσαρμογές που εφάρμοσαν στα συστήματα πληροφορικής που διαθέτουν, στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους για την υποβολή στις εποπτικές αρχές των απαιτούμενων από τη Φερεγγυότητα ΙΙ στοιχείων και αναφορών από το 2016.
Τα προβλήματα
Στις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσουν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις είναι η πτώση των επιτοκίων στη ζώνη του ευρώ η οποία συνεχίζει να δημιουργεί προκλήσεις για την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, ειδικά για αυτές που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ασφαλίσεων ζωής, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειές τους για την κάλυψη των επιτοκίων που έχουν εγγυηθεί στους ασφαλισμένους τους.
Στην Ελλάδα, η παρατεταμένη ύφεση και η μείωση του πραγματικού εισοδήματος των καταναλωτών συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη του τομέα ιδιωτικής ασφάλισης. Η παραγωγή ασφαλίστρων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων με έδρα την Ελλάδα, με στοιχεία 30.9.2015, ήταν χαμηλότερη κατά 92,7 εκατ. ευρώ έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2014.
Αιτία της μείωσης ήταν πρωτίστως η φθίνουσα δραστηριότητα στις ασφαλίσεις κατά ζημιών, και κυρίως στους κλάδους ασφάλισης αστικής ευθύνης αυτοκινήτων και χερσαίων οχημάτων, όπου ο εντεινόμενος ανταγωνισμός στην υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτων οδήγησε το μέσο ασφάλιστρο σε περαιτέρω πτώση. Η δραστηριότητα ασφαλίσεων ζωής, κυρίως στους κλάδους υγείας, ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων και ασφαλίσεων που συνδέονται με επενδύσεις (unit linked – UL), παρουσίασε ελαφρά αύξηση κατά μόλις 20,6 εκατ. ευρώ. Mε τα διαθέσιμα στοιχεία 30.9.2015, τα συνολικά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα ανήλθαν σε 2,9 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων 1,54 δισεκ. ευρώ (52,9%) προέρχονται από τη δραστηριότητα ασφαλίσεων κατά ζημιών και 1,37 δισεκ. ευρώ (47,1%) από τη δραστηριότητα ασφαλίσεων ζωής.