Σύμφωνα με την έρευνα, το 1,6 % των ελληνικών επιχειρήσεων πραγματοποιεί το 50% των ελληνικών εξαγωγών, με τις πέντε μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις να καλύπτουν το 25,9% των εξαγωγών της χώρας.
Την ίδια στιγμή, παρά την προσπάθεια των τελευταίων ετών για τόνωση της εξωστρέφειας, λιγότερες από 1 στις 3 εξαγωγικές επιχειρήσεις ξεκίνησαν την εξαγωγική τους προσπάθεια την τελευταία δεκαετία και μόλις 9% την τελευταία πενταετία.
Αξιοσημείωτο επίσης της έρευνας είναι πως ο μέσος όρος των εξαγωγών των επιχειρήσεων δεν ξεπερνά το 42% του ετήσιου κύκλου εργασιών. Ωστόσο, για τις 3 στις 10 εταιρείες οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% του τζίρου τους και για 7 στις 10 λιγότερο από το 50%.
Με βάση τα ευρήματα της έρευνας, η εξαγωγική προσπάθεια επικεντρώνεται στις σχετικά «προσιτές» αγορές των Βαλκανίων και της Τουρκίας (89%), και της Κύπρου (87%). Η Δυτική (85%) και Ανατολική (76%) Ευρώπη βρίσκονται στην τρίτη και τέταρτη θέση αντίστοιχα, ενώ οι υπόλοιπες γεωγραφικές περιοχές κινούνται μεταξύ 64% (Μέση Ανατολή) και 39% (Νότια Αμερική).
Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΥ, μόνο ο ένας στους πέντε συμμετέχοντες δήλωσε ότι οι εξαγωγές ήταν ο μόνος τρόπος να επιβιώσει η επιχείρησή τους λόγω κρίσης, ενώ ακόμη λιγότεροι είναι αυτοί που επικαλούνται τη μείωση της ζήτησης των προϊόντων τους στην Ελλάδα.
Εξωτερικά και εσωτερικά εμπόδια
Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες στην Ελλάδα φαίνεται να αποτελούν το σοβαρότερο εμπόδιο για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, τόσο κατά τα πρώτα βήματα, σε ποσοστό 51%, τόσο και στη συνέχεια, σε ποσοστό 47%, επισημαίνει η ΕΥ. Η υψηλή φορολογία είναι το δεύτερο σημαντικότερο πρόβλημα, ενώ και η αρνητική εικόνα της χώρας στο εξωτερικό λόγω των μνημονίων ήταν ένα από τα βασικά εμπόδια των ελληνικών επιχειρήσεων να εξάγουν.
Παράλληλα, τα υψηλά κοστολόγια, η έλλειψη καταρτισμένου προσωπικού, τα προβλήματα αυτοχρηματοδότησης και ρευστότητας, και εσωτερικά οργανωτικά προβλήματα, ήταν τα κύρια εσωτερικά εμπόδια των επιχειρήσεων.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης, ο επικεφαλής της EY Ελλάδος κ. Πάνος Παπάζογλου, δήλωσε: «Το ζήτημα της εξωστρέφειας παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για την ελληνική οικονομία στην πορεία προς την επίτευξη βιώσιμων ρυθμών ανάπτυξης. Στην ΕΥ, συνεργαζόμαστε καθημερινά με επιχειρήσεις που διαπρέπουν στον εξαγωγικό στίβο, αλλά και με επιχειρήσεις που, παρά τις επιτυχίες τους στην εγχώρια αγορά, δυσκολεύονται να επεκταθούν στο εξωτερικό. Το βασικό συμπέρασμα της μελέτης μας είναι ότι η μάχη της εξωστρέφειας θα κερδηθεί, κυρίως, από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, οι οποίες θα πρέπει να επανασχεδιάσουν εξαρχής τον τρόπο λειτουργίας τους, υιοθετώντας μια εξαγωγική κουλτούρα και προχωρώντας σε δραστικές αλλαγές στη δομή και τη φιλοσοφία τους. Παράλληλα, όμως, υπάρχει ανάγκη χάραξης μιας εθνικής στρατηγικής για τις εξαγωγές, την οποία θα στηρίξει όλη η χώρα».
Ανέστης Ντόκας