Οι τελευταίες εξελίξεις του κλάδου επισημαίνονται στην ενδέκατη (11η) έκδοση της κλαδικής μελέτης που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group. Ο κλάδος των τυροκομικών προϊόντων αποτελεί μέρος του ευρύτερου κλάδου των γαλακτοκομικών προϊόντων, η ανάπτυξη του οποίου τις τελευταίες δεκαετίες έχει οδηγήσει στην επίτευξη υψηλού παραγωγικού δυναμικού, καθώς και στην επέκταση του εύρους των προσφερομένων προϊόντων.
Στον παραγωγικό τομέα των τυροκομικών προϊόντων, η εγχώρια αγορά χαρακτηρίζεται από ευρεία διασπορά, με την ύπαρξη μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων (οι περισσότερες τοπικής εμβέλειας), καθώς και ορισμένων μεγάλων βιομηχανιών.
Οι μεγάλες παραγωγικές μονάδες καλύπτουν σημαντικό μέρος της εγχώριας αγοράς (κατανάλωσης). Πρόκειται για μονάδες οι οποίες διαθέτουν σύγχρονο μηχανολογικό εξοπλισμό τον οποίο ανανεώνουν διαθέτοντας σημαντικά κονδύλια για επενδύσεις, ενώ μέσω των μεθόδων προώθησης που εφαρμόζουν και του οργανωμένου και ευρύτατου δικτύου διανομής τους, έχουν κατορθώσει να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής επικράτειας. Σημειώνεται ότι, οι μεγάλες επιχειρήσεις ακολουθούν στην παραγωγική τους διαδικασία σύγχρονα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας (HACCP, ISO).
Εκτός από τον παραγωγικό τομέα, ο κλάδος περιλαμβάνει αξιόλογο πλήθος μεγάλων εισαγωγικών εταιρειών, οι οποίες κατέχουν ανάλογη θέση και στην εγχώρια αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων. Ορισμένες δε απ’ αυτές βρίσκονται σε άμεση ή έμμεση σχέση με πολυεθνικές εταιρείες. Στον εισαγωγικό τομέα εντάσσονται και αρκετές μικρότερου μεγέθους εταιρείες που πραγματοποιούν εισαγωγές στα εξεταζόμενα είδη. Σημαντικό μέρος των εισαγωγών αφορούν προϊόντα που προορίζονται για επαγγελματική χρήση (επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, catering), ενώ εισαγωγές πραγματοποιούν και αρκετές παραγωγικές εταιρείες, κυρίως μεγάλου μεγέθους, με σκοπό τον εμπλουτισμό της σειράς των προϊόντων τους.
Στα πλαίσια της μελέτης έγινε εκτενής χρηματοοικονομική ανάλυση τόσο παραγωγικών όσο και εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος επιχειρήσεων, για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία ισολογισμών των χρήσεων 2006 και 2007.
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού 50 παραγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου προκύπτουν τα εξής: Οι συνολικές πωλήσεις τους αυξήθηκαν κατά 7,09% το 2007 σε σχέση με το 2006, ενώ τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος παρουσίασαν ποσοστιαία μείωση 62,3% την ίδια περίοδο, ως αποτέλεσμα της μείωσης του λειτουργικού αποτελέσματος. Το περιθώριο EBITDA διαμορφώθηκε σε 7,65% το 2007 από 8,45% το 2006 και η αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων σε 1,76% από 5,02% αντίστοιχα.
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού 12 εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου προκύπτουν τα εξής: Οι συνολικές πωλήσεις τους αυξήθηκαν κατά 13,2% το 2007/2006, τα μικτά κέρδη κατά 21,69%, με αποτέλεσμα τα συνολικά κέρδη προ φόρου εισοδήματος να παρουσιάσουν άνοδο κατά 43,8%. Το περιθώριο EBITDA διαμορφώθηκε σε 5,6% το 2007 και η αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων σε 49,49%.
Τέλος, όσον αφορά την εξέλιξη της αγοράς, παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι η συνολική κατανάλωση τυριών (σε ποσότητα) δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή το 2009 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η τρέχουσα αρνητική οικονομική συγκυρία ενδέχεται να οδηγήσει σε μικρή μείωση της κατανάλωσης κατά το τρέχον έτος ή σε ανακατανομή της ζήτησης μεταξύ επιμέρους κατηγοριών τυριών. Βεβαίως, τα τυριά αποτελούν «θεμελιακό» κομμάτι της μεσογειακής διατροφής και ως εκ τούτου η όποια μεταβολή εκτιμάται ότι θα άπτεται στον περιορισμό της «σπατάλης» λόγω της συρρίκνωσης του εισοδήματος, η οποία θα οδηγήσει σε «πραγματικές» καταναλώσεις (αγορά μόνο αναγκαίων προϊόντων που καταναλώνονται πριν τη λήξη τους).
Σε επίπεδο επιχειρήσεων, αναμένεται συγκέντρωση ολοένα και μεγαλύτερου μέρους της παραγωγής στις μεγάλες, σύγχρονες και οργανωμένες παραγωγικές επιχειρήσεις και η αποδυνάμωση των μικρών μονάδων, με παράλληλη αύξηση του βαθμού βιομηχανοποίησης του κλάδου των τυροκομικών προϊόντων.