Πιο συγκεκριμένα στην επιστολή της η ΕΣΕΕ αναφέρει μεταξύ άλλων:

«…Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου παρακολουθώντας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ και συμμετέχοντας στις διαδικασίες διαβούλευσης, τόσο κατά τη διαμόρφωση όσο και κατά  την υλοποίησή του, έχει διατυπώσει πολλάκις τη θέση της για την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών του ΕΣΠΑ, η οποία αποδεικνύεται ιδιαίτερα επίκαιρη στην σημερινή, κρίσιμη για την ελληνική οικονομία, συγκυρία. Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι έχει ήδη πραγματοποιηθεί - με την συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων - ο σχεδιασμός για ένα πλήθος δράσεων, κρίνουμε ως επιτακτική την ανάγκη επίσπευσης της υλοποίησής τους παράλληλα με την αναθεώρηση / τροποποίηση του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου. Σίγουρα χρειάζεται ένα πιο ευέλικτο σύστημα, που θα εξασφαλίσει την απλοποίηση και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών, αλλά χρειάζεται πολύ περισσότερο η κινητοποίηση σημαντικών πόρων σε ώριμες δράσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ.

Σε αυτό το πλαίσιο, σας δηλώνουμε για άλλη μία φορά την πρόθεσή μας για ενεργό συμμετοχή στη μεγάλη προσπάθεια που απαιτείται για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ με τρόπο που να συμβάλλει στην ανάπτυξη του τόπου.

Τέλος, παρά το γεγονός ότι το χρονικό διάστημα (5 ημέρες) που δόθηκε στο πλαίσιο της ανοιχτής δημόσιας διαβούλευσης επί του σχεδίου νόμου «Αποκέντρωση, απλοποίηση και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του ΕΣΠΑ 2007-13 & άλλες διατάξεις», ήταν κατά γενική ομολογία πολύ μικρό, σας καταθέτουμε - κατ’αρχήν - ορισμένες παρατηρήσεις επί του σχετικού σχεδίου νόμου και ευελπιστούμε να εξετασθούν πριν από την ψήφισή του στη Βουλή».

Παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Νόμου  «Αποκέντρωση, απλοποίηση και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς 2007 - 2013»

1.       Επιχειρησιακές Συμφωνίες Υλοποίησης (ΕΣΥ)

Όσον αφορά το άρθρο 4 του Σχεδίου Νόμου με το οποίο προβλέπεται η σύναψη των Επιχειρησιακών Συμφωνιών Υλοποίησης μεταξύ του Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και των Υπουργών, στους οποίους υπάγονται οι ειδικές υπηρεσίες και ενδιάμεσες διαχειριστικές αρχές , καθώς και των Γενικών Γραμματέων των Περιφερειών, στους οποίους υπάγονται οι ενδιάμεσες διαχειριστικές αρχές των περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων, κρίνουμε ότι: α) προκύπτει ένα κενό σχετικά με τη διενέργεια του τμήματος του Στρατηγικού Σχεδιασμού που δεν έχει ακόμα εκπονηθεί και β) διαμορφώνεται ένα νέο πλαίσιο το οποίο χρήζει μεγαλύτερης εξειδίκευσης όσον αφορά τις συγκεκριμένες αρμοδιότητες τόσο των Διαχειριστικών Αρχών όσο και των Επιχειρησιακών Συμφωνιών Υλοποίησης.

Επισημαίνουμε επίσης πως η εξειδίκευση  των προγραμμάτων γινόταν στο Γ’ ΚΠΣ με το συμπλήρωμα προγραμματισμού. Το νέο κανονιστικό πλαίσιο της Ε.Ε. μας απάλλαξε από την υποχρέωση να συντάσσουμε συμπλήρωμα προγραμματισμού και αντ’ αυτού έχουμε εξειδίκευση προγραμμάτων με δελτία εξειδίκευσης που συμπληρώνονται από τις Διαχειριστικές Αρχές των Ε.Π.. Χαρακτηριστικά δε αναφέρουμε το ΕΠΑΝ ΙΙ, όπου η εξειδίκευσή του έχει φθάσει έως το 100% του προϋπολογισμού του. Κατά την άποψή μας, σημαντικότερο είναι αυτή τη στιγμή να τρέξουν  έτοιμες δράσεις που είχαν σχεδιαστεί στο πλαίσιο των Ε.Π. του ΕΣΠΑ και για τις οποίες υπάρχουν εγκεκριμένα δελτία εξειδίκευσης, καθώς και εκχώρηση δαπανών (π.χ. στο ΕΠΑΝ ΙΙ υπάρχουν δράσεις για τη μεταποίηση ύψους 320 εκ. € που έχουν σχεδιαστεί με τη συνδρομή και των κοινωνικών εταιρών, υπάρχει η κοινοτική πρωτοβουλία Jeremie στο πλαίσιο της οποίας έχουν σχεδιαστεί και εγκριθεί από το EIF και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή 3 νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορούν να  κινητοποιήσουν πρόσθετα άλλα 200 εκ ευρώ κ.α.).

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, εκφράζουμε τις ανησυχίες μας για τις ΕΣΥ καθότι πιστεύουμε πως θα προσθέσουν περαιτέρω γραφειοκρατία αφού σε κάθε αναθεώρηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων θα πρέπει να αναθεωρούνται εκ νέου. Παράλληλα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι διαφαινόμενες αλλαγές στη διοικητική δομή της χώρας (βλ. Καλλικράτης – αιρετή διοίκηση περιφέρειας) θα εγείρουν πιθανώς θέματα επαναδιαπραγμάτευσης των ΕΣΥ και ανάλογες καθυστερήσεις στην υλοποίησή τους.

Με κοινό στόχο την απελευθέρωση των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ μέσω της αποκέντρωσης και της απλοποίησης, επισημαίνουμε ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην εισαγωγή νέων συμφωνιών όπως των Ε.Σ.Υ, ώστε να μην δημιουργηθούν νέες διοικητικές δυσλειτουργίες και γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.

2.       Έλεγχοι των σταδίων εξέλιξης δημοσίων συμβάσεων

Όσον αφορά την κατάργηση του προληπτικού ελέγχου της διαδικασίας ανάθεσης στις δημόσιες συμβάσεις που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Κοινοτικών Οδηγιών περί δημοσίων συμβάσεων και την εξέταση της διαδικασίας ανάθεσης πριν από την καταχώρηση δαπανών στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, επισημαίνουμε τα εξής: Η εμπειρία μας από τη συνεργασία μας με τις Διαχειριστικές Αρχές έχει αποδείξει ότι ο προληπτικός έλεγχος αποτελεί κρίσιμης σημασίας ζήτημα αφού αποτρέπει τον Φορέα υλοποίησης από πιθανά λάθη και λειτουργεί ως μέριμνα για την χρηστή και αποτελεσματικότερη διαχείριση του έργου. Άλλωστε, με το Σχέδιο Νόμου δεν καταργείται ο έλεγχος αλλά αναβάλλεται έως τη καταχώρηση δαπανών στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, χρονικό σημείο στο οποίο τα οποιαδήποτε διαχειριστικά λάθη είναι μη αναστρέψιμα και μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη καθυστέρηση. Κατά συνέπεια, εκτιμούμε ότι ίσως θα έπρεπε να επανεξεταστεί η προσέγγιση του σχεδίου νόμου στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Τέλος, αναφορικά με την υποχρέωση των Διαχειριστικών Αρχών για έκφραση γνώμης εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από τη λήψη των σχετικών στοιχείων, εφιστούμε την προσοχή στο γεγονός ότι σε ορισμένα Επιχειρησιακά Προγράμματα, στα οποία οι Διαχειριστικές Αρχές παραμένουν υπο-στελεχωμένες, σχετίζονται με ένα ανομοιογενές μείγμα Δικαιούχων (όσον αφορά το νομικό καθεστώς προμηθειών τους) και οι προτάσεις πράξεων εμφανίζουν ένα πολύπλοκο φυσικό αντικείμενο, ενδέχεται να εμφανίσουν αντί για επιτάχυνση, επιβράδυνση. Σε αυτή την περίπτωση, αν ισχύσει επιπλέον η τεκμαιρόμενη σύμφωνη γνώμη επί άπρακτης προθεσμίας, οι Διαχειριστικές Αρχές χάνουν στην πράξη, μια ουσιαστική αρμοδιότητα άσκησης ελέγχου σε οποιοδήποτε στάδιο ή/και ενδέχεται με τη πολύ πιθανή, συστηματική μη παροχή γνώμης εντός των προθεσμιών, να μη ασκούν εν τέλει, τον προληπτικού χαρακτήρα, έλεγχο, στα στάδια των διαδικασιών προκήρυξης και ανάθεσης.

3.       Ενδιάμεσοι Φορείς Διαχείρισης

Σχετικά με την παρ. 2 του άρθρου 6 του Σχέδιου Νόμου, «Ως ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης πράξεων κρατικών ενισχύσεων δύναται να οριστούν, πέραν των στην προηγούμενη περίπτωση (α) της παρούσας παραγράφου αναφερόμενων φορέων, με βάση τις διατάξεις του π.δ. 60/2007 (ΦΕΚ 64 Α’) τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που εκδηλώνουν ενδιαφέρον μετά από σχετική πρόσκληση του αρμόδιου Υπουργού.», επισημαίνουμε πως με βάση την κοινοτική νομοθεσία δεν αρκεί μόνο η σχετική πρόσκληση του αρμόδιου Υπουργού  αλλά απαιτείται και διαγωνιστική διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση δε, θα πρέπει να οριστούν με ιδιαίτερη προσοχή κριτήρια για τον καθορισμό των Ενδιάμεσων Φορέων Διαχείρισης λαμβάνοντας υπόψη τόσο το διοικητικό και διαχειριστικό βάρος των εν λόγω φορέων όσο και την κομβική σημασία τους στην επιτάχυνση των απαιτούμενων διαδικασιών.

Επίσης, θέλουμε να εκφράσουμε τις ανησυχίες μας για το τι μέλλει γενέσθαι με τους Ενδιάμεσους Φορείς Διαχείρισης που  έχουν υπογράψει συμβάσεις ανάθεσης με τις οικείες Διαχειριστικές Αρχές και έχουν προβεί στην αναγκαία στελέχωση και έχουν λάβει προκαταβολή λειτουργικών εξόδων. Πιο συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στον ΕΦΕΠΑΕ ο οποίος δημιουργήθηκε, με υπόδειξη του Υπουργείου Ανάπτυξης, από τους Ενδιάμεσους Φορείς Διαχείρισης, (7 γεωγραφικοί – ένας θεματικός της ενέργειας, το ΚΑΠΕ) που δημιουργήθηκαν από 80 οργανώσεις της αγοράς (Επιμελητήρια, Συνδέσμους Βιομηχανιών, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Αναπτυξιακές εταιρίες, κλπ), οι οποίες είναι εταιρίες ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που καλύπτουν γεωγραφικά ολόκληρη την χώρα, και έχουν απόλυτη εξειδίκευση στην διαχείριση ιδιωτικών επενδύσεων και κυρίως, διακρίνονται από αποτελεσματικότητα, αξιοπιστία και διαφάνεια στο έργο τους.

4.       Επιβεβαίωση Διαχειριστικής Επάρκειας

Όσον αφορά την παρ. 13 του άρθρου 10 του Σχεδίου Νόμου για την επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας, κρίνουμε θετικά την αλλαγή ως προς την προαιρετική επιβεβαίωση της διαχειριστικής επάρκειας δικαιούχου σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΕΛΟΤ 1429, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλισθεί η λειτουργία ανεξάρτητων, εξειδικευμένων και κατάλληλα στελεχωμένων δομών εντός των Διαχειριστικών Αρχών που θα έχουν ως αντικείμενο την επιβεβαίωση της διαχειριστικής επάρκειας Φορέων που υλοποιούν έργα Δημόσιου χαρακτήρα και οι οποίες θα αξιοποιήσουν την τεχνογνωσία που έχει ήδη παραχθεί από την εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης έργων σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ 1429.

Η επιβεβαίωση της διαχειριστικής επάρκειας δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σε καμία περίπτωση ως μία γραφειοκρατία η οποία παρακωλύει την υλοποίηση των έργων. Αντίθετα, θα πρέπει να αναβαθμιστεί ως μία ουσιαστική υποχρέωση του δικαιούχου η οποία συνεπάγεται την ομαλή υλοποίηση του έργου στο οποίο είναι δικαιούχος.

Το ζητούμενο από την ΕΣΕΕ είναι η διασφάλιση της ορθής και αποτελεσματικής χρήσης των πόρων του ΕΣΠΑ και η επιτυχής ολοκλήρωση όλων των έργων που εντάσσονται σε αυτό.