Με συγκεκριμένους τρόπους, εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες τους συστήματος στερώντας πόρους από το κράτος. Ήδη το ΔΝΤ έκανε γνωστές τις προτάσεις του και στην πρώτη γραμμή είναι το κυνήγι της φοροδιαφυγής. Λογιστές αναλύουν στο «R» τους τρόπους με τους οποίους καλύπτουν τη φοροδιαφυγή οι ελεύθεροι επαγγελματίες- πελάτες τους- χωρίς να τους πιάνει η τσιμπίδα της εφορίας.
Σύμφωνα λοιπόν με λογιστές, πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν εισόδημα πολύ χαμηλότερο από το πραγματικό. Έλεγχοι που έγιναν σε επαγγελματίες διαφόρων κατηγοριών αποκάλυψαν όργιο φοροδιαφυγής. Γνωστοί έγιναν λόγω των ελέγχων αυτών οι γιατροί του Κολωνακίου. Όσοι δεν μπορούν να αποκρύψουν εισόδημα δηλώνουν στην εφορία ανύπαρκτες δαπάνες (εικονικά τιμολόγια), ή δαπάνες που δεν εκπίπτουν. Γι΄αυτό λογιστές σημειώνουν πως πρέπει να γίνει αναθεώρηση των δαπανών, αλλά και μερικές ακόμα κινήσεις.
Πως καλύπτεται η φοροδιαφυγή - Τι προτείνουν λογιστές
Το πρώτο που προτείνουν οι λογιστές είναι η διατήρηση ή και αν είναι δυνατόν η ενίσχυση του μέτρου των αποδείξεων. Όπως αναφέρουν είναι το πρώτο μέτρο που απέδωσε τα τελευταία δέκα χρόνια, καθώς συνδέθηκε με το αφορολόγητο. Την τελευταία φορά που είχε εφαρμοστεί το μέτρο απλά μείωνε λίγο το φόρο, αλλά η εφορία δε ζητούσε τις αποδείξεις και τα νούμερα που έγραφαν οι λογιστές στις φορολογικές δηλώσεις των πελατών τους ήταν εικονικά. Για τη συνέχεια αναφέρουν:
Αυτοπεραίωση. Αποτελεί το δίκτυ ασφαλείας των φοροφυγάδων. Επειδή το κράτος γνωρίζει ότι δεν μπορεί να συλλάβει τη φοροδιαφυγή δημιούργησε την περαίωση. Κλείνουν δηλαδή οι ελεύθεροι επαγγελματίες τα βιβλία τους κάθε χρόνο πληρώνοντας ένα «πρόστιμο» για να μην έρθει να τους ελέγξει η εφορία. Έτσι όμως καλύπτουν τις αλχημείες που έχουν κάνει στα βιβλία τους. Η αυτοπεραίωση προτείνεται από τους λογιστές στους πελάτες τους. «Θα κλέψουμε 5.000 ευρώ βάζοντας ένα εικονικό τιμολόγιο και θα πληρώσουμε περαίωση 500 ευρώ». Έτσι ο πελάτης είναι ευχαριστημένος από τις υπηρεσίες του λογιστή και κερδίζει 4.500 ευρώ, ενώ το κράτος κερδίζει 500 ευρώ.
Απόδοση ΦΠΑ ανά τρίμηνο. Το διάστημα που δίνεται για απόδοση ΦΠΑ θεωρείται υπερβολικά μεγάλο. Παλιός λογιστής σημειώνει πως αν υπήρχε τρόπος θα έπρεπε ο ΦΠΑ να αποδίδεται στο τέλος της ημέρας. Όμως τώρα μέσα σε τρεις μήνες ο λογιστής έχει το χρονικό περιθώριο να «μαγειρέψει» τα βιβλία των πελατών του. Βλέπει ποιοι πρέπει να εμφανίσουν έσοδα και ποιοι πρέπει να εμφανίσουν έξοδα. Για παράδειγμα ένας πελάτης έχει κόψει πολλές αποδείξεις και θα πληρώσει αυξημένο ΦΠΑ. Ένας άλλος πελάτης για το ίδιο διάστημα έχει κάνει μεγάλη φοροδιαφυγή και πρέπει να καλύψει μία αγορά που έχει κάνει. Άρα πρέπει να εμφανίσει έσοδα. Βάζει τον ένα πελάτη να κόψει στον άλλο ένα εικονικό τιμολόγιο μοιράζονται το ΦΠΑ και είναι όλοι ευχαριστημένοι και ταυτόχρονα υποχρεωμένοι στον Λογιστή. Ο χρόνος λοιπόν που δίνεται πρέπει να μειωθεί, λένε λογιστές, στον ένα μήνα όπως γίνεται στις ανώνυμες εταιρείες, προκειμένου να μειωθεί το χρονικό περιθώριο και να περιοριστεί αυτή η ευελιξία που υπάρχει τώρα.
Υπογραφή λογιστή. Σήμερα οι λογιστές αν και κρατούν τα βιβλία των ελεύθερων επαγγελματιών δεν υπογράφουν καμία δήλωση και κατά συνέπεια δεν φέρουν καμία ευθύνη. Έτσι ακόμα και αν ο πελάτης του δεχθεί έλεγχο από την εφορία και βρεθεί ότι έχει παρανομήσει, ο λογιστής δεν πρόκειται να θεωρηθεί υπεύθυνος, παρά το γεγονός ότι αυτός έχει συμβουλεύσει τον πελάτη του. Αν όμως υπήρχε υποχρέωση και ευθύνη από τον λογιστή, αν τον υποχρέωναν να υπογράφει τη δήλωση, πολλοί λογιστές θα το ξανασκέφτονταν να προτείνουν στους πελάτες τους τρόπους να φοροδιαφύγουν.
Συναλλαγές άνω των 500 ευρώ μέσω τραπέζης. Θετικό θεωρούν το μέτρο που είχε εξαγγείλει η Κυβέρνηση για τις συναλλαγές άνω ενός ποσού να γίνονται υποχρεωτικά μέσω τραπέζης. Μάλιστα λένε πως το ποσό θα πρέπει να είναι τα 500 ευρώ και πάνω. Έτσι τα εικονικά τιμολόγια θα περιοριστούν αφού θα πρέπει το τίμημα να πηγαίνει μέσω της τράπεζας σε αυτόν που κόβει το τιμολόγιο και αυτός στη συνέχεια να το επιστρέφει. Αυτό όμως θα μπορούσε να φοβίσει αυτόν που δίνει τα χρήματα και να σκεφτεί τον κίνδυνο που υπάρχει να μην του επιστραφούν.
Συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών-προμηθευτών. Το 2000 το ποσό ήταν στις 15.000 δραχμές και τώρα είναι στα 300 ευρώ (100 χιλιάδες δραχμές). Μία φορά το χρόνο ο ελεύθερος επαγγελματίας καταθέτει συγκεντρωτική κατάσταση με τα τιμολόγια που έχει κόψει και αυτά που του έχουν κόψει και που έχουν αξία άνω των 300 ευρώ, προκειμένου να γίνει διασταύρωση. Λογιστές αναφέρουν πως αν μπορούσε αυτό θα έπρεπε να γίνει από το πρώτο ευρώ. Τώρα ζητούν από τους πελάτες τους να σπάνε τα τιμολόγια ώστε να μην υπερβαίνουν τα 300 ευρώ και να αποφεύγεται η διασταύρωση.
Συνοψίζοντας τα παραπάνω, αν θέλει η κυβέρνηση να περιορίσει τη φοροδιαφυγή θα πρέπει να καταργήσει την περαίωση και να αυξήσει τους ελέγχους. Να μειώσει το χρόνο απόδοσης του ΦΠΑ στον ένα μήνα αντί των τριών μηνών, να υποχρεώσει τους φορολογούμενους να καταθέτουν φορολογικές δηλώσεις με υπογραφή λογιστή, ο οποίο θα φέρει και την ευθύνη. Να υποχρεώσει να γίνονται μέσω τραπέζης όλες οι συναλλαγές άνω των 500 ευρώ και στη συγκεντρωτική κατάσταση πελατών-προμηθευτών να εμφανίζονται όλα τα τιμολόγια και όχι μόνο αυτά που ξεπερνούν τα 300 ευρώ.
Γ. Κατικάς