Μπορεί οι κεντρικοί τραπεζίτες και οι υπουργοί Οικονομικών του κόσμου να μην δείχνουν τον προβληματισμό τους, αλλά ένα δυσανάλογο βάρος έχει πέσει πάνω στο ιαπωνικό νόμισμα. Το «ράλι» του γιεν δεν έχει σταματημό, με αποτέλεσμα, χθες, να «αγγίξει» υψηλό 15ετίας έναντι του δολαρίου και υψηλό 9ετίας έναντι του ευρώ, εν μέσω ανησυχιών για την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη.
Το γιεν επιβεβαιώνει, άλλωστε, τον κανόνα που ακολουθείται κάθε φορά που οι φόβοι για την παγκόσμια οικονομία επανέρχονται, με τους επενδυτές να στρέφονται στα νομίσματα των χωρών που σημειώνουν εμπορικά πλεονάσματα, καθώς έτσι περιορίζεται ο βαθμός κινδύνου που αναλαμβάνουν.
Από την αρχή του έτους το γιεν έχει κερδίσει περίπου 15%, το δολάριο 4,1% ενώ το ευρώ έχει υποχωρήσει περίπου 9,4%. Παράλληλα, τα τελευταία δύο χρόνια, το γιεν έχει ανέλθει κατά 25% έναντι του δολαρίου και κατά 35% έναντι του ευρωπαϊκού νομίσματος.
Η εκτίναξη του ιαπωνικού νομίσματος σε ιστορικά υψηλά έχει πυροδοτήσει φόβους για ισχυρό πλήγμα στους εξαγωγείς της χώρας και έχει επαναφέρει στο προσκήνιο σενάρια για νέα διολίσθηση της ιαπωνικής οικονομίας στην ύφεση. Υπενθυμίζεται πως η οικονομία της Ιαπωνίας αναπτύχθηκε με ρυθμούς μόλις 0,4% το β΄τρίμηνο έναντι αύξησης 4,4% το α’ τρίμηνο, φέρνοντας τη χώρα στην τρίτη θέση των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, πίσω από την Κίνα.
Τι θα γίνει, όμως, με τις εξαγωγές; Μέχρι τώρα, οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς της χώρας, όπως η Toyota και η Sony, έχουν καταφέρει να αντισταθούν στην ανατίμηση του γιεν, παρόλο που ο Nikkei 225 «βούτηξε» σε χαμηλό 15 μηνών. «Αν και το επίπεδο του γιεν έναντι του δολαρίου έχει αντίκτυπο στους εξαγωγείς, το μεγαλύτερο πλήγμα για αυτούς θα ήταν η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας», λέει, από την πλευρά του, ο John Higgins, οικονομολόγος στην Capital Economics.
Ωστόσο, οι επενδυτές πιέζουν την ιαπωνική κυβέρνηση για λήψη μέτρων, που θα ανακόψουν την ταχεία ανατίμηση του γιεν. Υπενθυμίζεται ότι η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει παρέμβει από τον Μάρτιο του 2004, όταν πούλησε 35 τρισεκατομμύρια γιεν (310 δισ. ευρώ) για να μειώσει την ισχύ του νομίσματος και να ενισχύσει την εξαγωγική βιομηχανία.
Σε χθεσινές του δηλώσεις, ο υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας Γιοσιχίκο Νόντα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο παρέμβασης στις ξένες αγορές συναλλάγματος, αν χρειαστεί, αν και ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Ναότο Καν αρκέστηκε να πει ότι «οι μεγάλες αλλαγές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες δεν είναι επιθυμητές».
«Αν οι Ιάπωνες δεν λάβουν συγκεκριμένα μέτρα, θα δούμε τις κερδοσκοπικές κινήσεις να οδηγούν την ισοτιμία δολαρίου/γιεν στα 80 γιεν», δηλώνει αυστηρά ο αναλυτής της RBS Global Banking.