Εντός της εβδομάδας η ηγεσία του υπ. Περιβάλλοντος Ενέργειας παραλαμβάνει την τελική γνωμοδότηση της ΡΑΕ επί της πρότασης της ΔΕΗ του Δεκεμβρίου 2009, που θα κάνει λόγο για αυξήσεις 48% στην κατηγορία των χαμηλών καταναλώσεων ως 800 κιλοβατώρες το 4μηνο, πλην βέβαια όσων ενταχθούν στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο. Τόση είναι η διαφορά από τα σημερινά επίπεδα της συγκεκριμένης ομάδας οικιακών τιμολογίων της ΔΕΗ με εκείνα στα όποια θα έπρεπε να βρίσκονται ώστε να αντανακλούν το πραγματικό κόστος παραγωγής ενέργειας, υποχρέωση που απορρέει από το Μνημόνιο που έχει υπογράψει η κυβέρνηση με την τρόικα.
Τα επίπεδα αυτά των αυξήσεων αφορούν στο 40% περίπου όσων ανήκουν στην κατηγορία μέχρι 800 κιλοβατώρες το 4μηνο, δηλαδή κοντά στο ένα εκατομμύριο, και περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό εξοχικά και δεύτερες κατοικίες (επιπλέον 1,5-2 εκατ. μετρητές εκτιμάται ότι εντάσσονται στο Κοινωνικό Τιμολόγιο). Για τις μεσαίες καταναλώσεις, και συγκεκριμένα για ένα νοικοκυριό με 1.700 kWh το 4μηνο, η γνωμοδότηση θα περιορίζει στο μόλις 1,4% την αύξηση στην τιμή του ρεύματος, έναντι 6,7% της αρχικής πρότασης της ΔΕΗ. Ταυτόχρονα θα προβλέπονται σημαντικές μειώσεις για μεγάλες οικιακές καταναλώσεις και για τους εμπορικούς πελάτες. Συνολικά η ΡΑΕ στη γνωμοδότησή της θα "ψαλιδίζει" τις αρχικές προτάσεις της ΔΕΗ κατά 5%-6%, δεδομένου ότι όταν εκείνες υποβλήθηκαν στο τέλος του 2009 βασίζονταν στα κοστολογικά στοιχεία του 2008, όπου το πετρέλαιο είχε ξεπεράσει τα 100 δολάρια.
Εξετάζει τρόπους ελαχιστοποίησης των επιβαρύνσεων
Από την πλευρά του το υπουργείο ΠΕΚΑ μελετά σύμφωνα με τις πληροφορίες τρόπους για να ελαχιστοποιηθούν όσο είναι δυνατόν οι επιβαρύνσεις αυτές, ειδικά στις χαμηλές καταναλώσεις.
Αφενός μεταφέροντας τον κύριο όγκο των αυξήσεων για τη διετία 2012-2013, αφετέρου με το να «ισοφαριστεί» η αύξηση στην αξία του ρεύματος με αντίστοιχες μειώσεις στις μη ανταγωνιστικές χρεώσεις που επιβαρύνουν τα τιμολόγια, Πρόκειται για τα τέλη χρήσης δικτύων μεταφοράς, διανομής, τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, και το Τέλος ΑΠΕ. Ένα σενάριο κάνει λόγο για επίσης μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης καθώς και του ΔΕΤΕ (Δικαίωμα Εκτέλεσης Τελωνειακών Εργασιών) που επιβλήθηκε με τα τελευταία μέτρα στο ηλεκτρικό ρεύμα. Εφόσον μειωθούν όλες αυτές οι χρεώσεις στα τιμολόγια των χαμηλών καταναλώσεων, τότε είναι πιθανό να αμβλυνθούν τουλάχιστον για κάποιο διάστημα μέσα στο 2011, οι επιβαρύνσεις που θα προκύψουν για τις εν λόγω κατηγορίες από τις αυξήσεις στο ρεύμα.
Τι θα πληρώσει ο τυπικός καταναλωτής των 1.700 kwh/ 4μηνο
Στη γνωμοδότησή της, η ΡΑΕ θα προβλέπει αρκετά χαμηλότερες αυξήσεις για τους μεσαίους από πλευράς κατανάλωσης πελάτες της ΔΕΗ, αφού τα τιμολόγια που πληρώνουν σήμερα βρίσκονται πολύ πιο κοντά στα πραγματικά επίπεδα, απ’ ότι ισχύει για τους μικρούς. Για παράδειγμα, ο τυπικός πελάτης της ΔΕΗ που καταναλώνει σήμερα 1.700 kwh το 4μηνο, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Αρχής θα επιβαρυνθεί με αύξηση μόλις 1,4% έναντι 6,7% που ζητούσε στην αρχική της πρόταση η ΔΕΗ για τη συγκεκριμένη κατηγορία. Σήμερα ένας τέτοιος καταναλωτής πληρώνει 764 ευρώ το χρόνο (συμπεριλαμβανομένου ΕΦΚ, ΦΠΑ και τέλος ΕΡΤ-Δήμων) και με βάση την γνωμοδότηση ο λογαριασμός του θα φτάσει στα 774 ευρώ, έναντι 815 ευρώ, εφόσον ίσχυε η εισήγηση της ΔΕΗ. Αντίθετα μειώσεις θα δουν στο λογαριασμό τους οι πολύ μεγάλες οικιακές καταναλώσεις και οι εμπορικοί πελάτες, που επί πολλά χρόνια επιδοτούσαν τα τεχνητά και για κοινωνικούς λόγους διατηρούμενα σε χαμηλά επίπεδα οικιακά τιμολόγια.
Παράδειγμα διαμόρφωσης τιμολογίου για ένα χαμηλό καταναλωτή
Στην περίπτωση πάλι, των χαμηλών καταναλώσεων, η αξία που πληρώνουν σήμερα στο λογαριασμό τους είναι 90 ευρώ η μεγαβατώρα. Από αυτά, τα 45 ευρώ αφορούν στην αξία της ενέργειας με την οποία χρεώνονται από τη ΔΕΗ ή κάποιον από τους ανταγωνιστές της, και τα υπόλοιπα 45 ευρώ/ MWh αφορούν στις λεγόμενες ρυθμιζόμενες χρεώσεις, δηλαδή για τέλη χρήσης δικτύου μεταφοράς, διανομής, Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας και το Τέλος ΑΠΕ. Τα τελευταία αυτά 45 ευρώ δεν επηρεάζονται από τις όποιες αυξήσεις γίνουν, αντιθέτως όπως αναφέραμε, υπάρχει σκέψη να μειωθούν. Στα πρώτα 45 ευρώ, η γνωμοδότηση της ΡΑΕ θα κάνει σύμφωνα με πληροφορίες λόγο για αύξηση 95,5%, που σημαίνει ότι η αξία της ενέργειας θα φτάσει στα 88 ευρώ, έναντι της αρχικής πρότασης ΔΕΗ που ζητούσε αύξηση 109%, και που αν ίσχυε θα έφτανε στα 94 ευρώ. Τα νούμερα αυτά σημειωτέον είναι χωρίς να συνυπολογιστούν οι φόροι, το τέλος ΕΡΤ και Δήμων. Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω, ο τελικός λογαριασμός του χαμηλού αυτού πελάτη, από τα 90 ευρώ η μεγαβατώρα σήμερα θα φτάσει στα 133 ευρώ (αύξηση 48%), έναντι 139 ευρώ αν εφαρμοζόταν η αρχική πρόταση της ΔΕΗ. Φυσικά, αυτό το ποσοστό αύξησης θα ισχύσει εφόσον δεν μειωθούν οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις ή δεν ληφθούν κάποια άλλα μέτρα περιορισμού των αυξήσεων.
Μικρές αυξήσεις για το 2011
Στην ανακοίνωσή του πάντως το υπουργείο ΠΕΚΑ το Σάββατο, αναφέρει πως "η κυβέρνηση θα λάβει κάθε μέτρο για τον εξορθολογισμό των τιμολογίων, την ελαχιστοποίηση ή και το μηδενισμό των επιπτώσεων από οποιαδήποτε αύξηση ιδιαίτερα στις ευαίσθητες κοινωνικές κατηγορίες, των μικρών και μεσαίων καταναλωτών". Και υπενθυμίζει όλα τα μέτρα που έχουν μέχρι σήμερα ληφθεί για να προστατευθούν οι καταναλωτές, και συγκεκριμένα : Το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο που έρχεται να προστατεύσει τις ειδικές ομάδες καταναλωτών σε μία δύσκολη οικονομική συγκυρία, ότι δεν αυξάνονται τα τιμολόγια της ΔΕΗ μέχρι το τέλος του χρόνου, ότι ανεστάλη η εφαρμογή της ρήτρας καυσίμου που θα έφερνε αύξηση σε όλα τα τιμολόγια, και τέλος, ότι η αύξηση του τέλους ΑΠΕ δεν ισχύει για τους οικιακούς καταναλωτές.
Βάσει του επικαιροποιημένου μνημονίου που υπεγράφη τον Αύγουστο η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει ανακοινώσει στην τρόικα την τελική της απόφαση για την αναπροσαρμογή των τιμολογίων ως το τέλος Δεκεμβρίου, ενώ θα πρέπει να καταλήξει για το πώς θα κατανείμει τις αυξήσεις αυτές σε βάθος τριετίας. Επειδή το 2011 θα είναι μια δύσκολη χρονιά, η υπουργός Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη φέρεται να υποστηρίζει τη μεταφορά του κύριου βάρος των αυξήσεων για τη διετία 2012-2013. Πιθανώς λοιπόν οι αυξήσεις από του χρόνου, τόσο για τη συγκεκριμένη ομάδα καταναλωτών, όσο και για τις υπόλοιπες, να κυμανθούν στα επίπεδα του πληθωρισμού.
Γιώργος Φιντικάκης