Η πτωτική πορεία της χρήσης των πιστωτικών καρτών είχε αρχίσει να διαφαίνεται από το 2009, με την καταναλωτική δαπάνη μέσου πλαστικού χρήματος να παρουσιάζει μείωση κατά 5,5% (στα 6 δισ. ευρώ). Το 2010 η πτώση συνεχίζεται και μάλιστα εντείνεται με πρωτοφανή ρυθμό και ήδη προσεγγίζει το 50%. Τα χρέη που έχουν σωρεύσει τα νοικοκυριά από τις πιστωτικές κάρτες, τα υψηλά επιτόκια, αλλά και οι μειώσεις στις αποδοχές τους, έχουν αναγκάσει μεγάλη μερίδα των καταναλωτών να περιορίσει δραστικά τη χρήση των πιστωτικών καρτών, εκτιμούν τραπεζικά στελέχη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η απροθυμία ή η δυσχέρεια στην ομαλή αποπληρωμή της πιστωτικής κάρτας, αποτελεί την πρώτη αντίδραση των καταναλωτών, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.

Ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης είναι αρνητικός τους τελευταίους μήνες με τις καθυστερήσεις να απογειώνονται στην κυριολεξία και σε ορισμένες τράπεζες να έχουν φτάσει ακόμα και στο 25%, με τις «κόκκινες» οφειλές να βρίσκονται στα 2 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα σε πολλές περιπτώσεις που ο καταναλωτής καθυστερεί να πληρώσει τη δόση του, η κάρτα καθίσταται ανενεργή μέχρι να εξυπηρετηθεί η οφειλή. Μάλιστα, οι τράπεζες από την πλευρά τους έχουν μειώσει δραστικά τις εκδόσεις νέων καρτών, στοιχείο που σε συνδυασμό με τη φυσική απόσυρση από την αγορά ενός μεγάλου αριθμού πιστωτικών καρτών, οδηγεί σε ετήσια συρρίκνωση της τάξης του 10%. Αυτός είναι και ο λόγος που οι τράπεζες απορρίπτουν τα 8 στα 10 αιτήματα για νέες κάρτες, ενώ περιορισμένες είναι και οι μεταφορές υπολοίπων από κάρτες σε κάρτα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι πιστωτικές κάρτες που κυκλοφορούν στη χώρα μας περιορίστηκαν στο τέλος του 2009 στις 6.007.392 από τις 7.040.012 που ήταν στο τέλος του 2008. Από την άλλη μεριά τα στοιχεία της ΤτΕ πιστοποιούν ότι τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών ακολουθούν πτωτική πορεία όλο το 2010 και μειώθηκαν κατά 1 δισ. ευρώ, από τα υψηλά επίπεδα των 10,1 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2008.

Τέλος, αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι οι Έλληνες έχουν αρχίσει να βάζουν τάξη στα οικονομικά τους, αφήνοντας στο παρελθόν τις πρακτικές των πολλών «φουσκωμένων» καρτών. Εκτιμήσεις από τις τράπεζες αναφέρουν ότι μέρος των υπολοίπων των καρτών έχει αρχίσει και χρηματοδοτείται μέσα από νέα καταναλωτικά δάνεια, μαζεύοντας έτσι τις οφειλές σε ένα δάνειο. Έτσι, οι δανειολήπτες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν πιο μεθοδικά και τα προβλήματα πίστης που αντιμετωπίζουν, μετά και τη μείωση της πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών. Οι όροι δανειοδότησης έχουν σφίξει τα τελευταία τρίμηνα υπό το φάσμα της εκτίναξης των επισφαλειών. Τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος διαμορφώνουν το ύψος των επισφαλειών στην ευρύτερη κατηγορία της καταναλωτικής πίστης στο 14,7%, ανεβάζοντας τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στα 5,6 δισ. ευρώ, στο σύνολο των 38 δισ. ευρώ περίπου που είναι τα συνολικά υπόλοιπα από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες στη χώρα μας.

Αλεξάνδρα Τόμπρα