Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών δήλωσε σήμερα ότι τα κεφάλαια από το μηχανισμό διάσωσης της ευρωζώνης θα μπορούσαν θεωρητικά και τώρα να χρησιμοποιηθούν από τις υπερχρεωμένες χώρες-μέλη της ΕΕ για την επαναγορά κρατικών τους ομολόγων, υποδηλώνοντας μια στροφή στην στάση του Βερολίνου.
"Σύμφωνα με τα εργαλεία του EFSF (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), θεωρητικά είναι ήδη δυνατό να πάρει ένα κράτος χρήματα και να τα χρησιμοποιήσει για να επαναγοράσει, κανονικά και με σημαντική έκπτωση, ένα μέρος του χρέους του", είπε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Martin Kotthaus σε συνέντευξη τύπου. "Αυτό είναι ήδη δυνατό σήμερα με τη μέθοδο αυτή", είπε.
Μέχρι τώρα, η Γερμανία αντιτίθετο στην ιδέα της χρήσης κεφαλαίων του EFSF για την επαναγορά ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά και τα σχόλια υποδηλώνουν μια αλλαγή στη στάση του Βερολίνου.
Ο εκπρόσωπος είπε επίσης ότι "δεν υπάρχουν ταμπού" σχετικά με τις διαφορετικές λύσεις που προτείνονται για την επίλυση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.
Την ίδια στιγμή, κυβερνητική εκπρόσωπος υποβάθμισε τις προοπτικές μιας δεύτερης συνάντησης ηγετών της ευρωζώνης αυτή την εβδομάδα, λέγοντας ότι η Καγκελάριος Angela Merkel έχει κανονίσει ήδη μια σειρά συναντήσεων στη Γερμανία την Παρασκευή.
"Δεν έχει οριστικοποιηθεί η Σύνοδος της Παρασκευής"
Στο μεταξύ, η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Reuters, δήλωσε ότι "δεν υπάρχουν οριστικοποιημένα σχέδια για έκτακτη σύνοδο", μία μέρα έπειτα από την ανακοίνωση ότι την Παρασκευή θα πραγματοποιηθει έκτακτη Σύνοδος για τον καθορισμό των παραμέτρων του τρόπου διάσωσης της Ελλάδας. «Η προτεραιότητα είναι οι υπουργοί Οικονομικών να συμφωνήσουν επί του νέου πακέτου διάσωσης της Ελλάδας», τόνισε η ίδια.
ΕΤΕπ: Συζητείται η επαναγορά χρέους
Την ίδια στιγμή, επιβεβαιώνει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), κ. Φιλίπ Μεϊστάντ ότι οι Ευρωπαίοι αρχηγοί εξετάζουν την επαναγορά του ελληνικού χρέους σε τιμές της "αγοράς". "Υπάρχει μια πρόταση που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την οποία θα συζητήσουμε και η οποία θα επιτρέψει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να επαναγοράσει τους τίτλους του ελληνικού χρέους στις τιμές της αγοράς", δήλωσε ο κ. Φιλίπ Μεϊστάντ και πρόσθεσε: "Υπάρχει μια συμφωνία όσον αφορά το στόχο, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία σχετικά με το πώς θα επιτευχθεί".
Weidmann: "Ο EFSF δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την επαναγορά ελληνικών ομολόγων"
Ο μηχανισμός διάσωσης της ευρωζώνης δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την επαναγορά ελληνικών ομολόγων, δήλωσε την Τετάρτη το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Jens Weidmann.
Σε συνέντευξη στην γερμανική εφημερίδα Die Zeit, ο Weidmann, επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Bundesbank, τάχθηκε κατά της ιδέας που κυκλοφορεί και πάλι εδώ και μερικές ημέρες, σύμφωνα με την οποία το EFSF μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επαναγορά ελληνικών ομολόγων.
"Αυτή η συζήτηση κινείται κατά κάποιο τρόπο σε λάθος κατεύθυνση", δήλωσε ο Weidmann. "Τα χρήματα από τον μηχανισμό διάσωσης δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την αγορά κρατικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά. Αυτό θα συνεπαγόταν υψηλό κόστος, μικρά οφέλη και επικίνδυνες παρενέργειες".
Το μέλος της ΕΚΤ επανέλαβε ότι δεν χρησιμεύουν σε τίποτα οι συζητήσεις για μείωση των επιτοκίων των δανείων διάσωσης και προειδοποίησε και πάλι ότι η ΕΚΤ θα σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο, σε περίπτωση που χρεωκοπήσει η Ελλάδα.
"Πρόκειται για την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας. Δεν είναι δουλειά μας να χρηματοδοτούμε αφερέγγυες τράπεζες, πόσο μάλλον χώρες", είπε ο Weidmann.
"Για να συγκρατήσουμε την κρίση δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να υπονομεύσουμε τις αρχές μας. Για αυτό το λόγο θα πρέπει να τραβήξουμε μια κόκκινη γραμμή", πρόσθεσε, λέγοντας ότι η κίνηση αυτή θα ήταν αντίθετη με την αρχή της ΕΚΤ, που προβλέπει παροχή ρευστότητας μόνο σε εκείνες τις τράπεζες που διαθέτουν υψηλής ποιότητας εξασφαλίσεις.
Ο Weidmann επέμεινε στην γραμμή της ΕΚΤ κατά της όποιας συμμετοχής ιδιωτών στο νέο πακέτο βοήθειας της Ελλάδας.
"Μέσα στο σημερινό περιβάλλον, αυτό έχει περισσότερους κινδύνους παρά ευκαιρίες", είπε, τονίζοντας ότι η όλη συζήτηση περί συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα προκαλεί νευρικότητα στις αγορές.
Τα CDS που λήγουν, το «φάσμα» της χρεοκοπίας και ο Μπερλουσκόνι
Στο μεταξύ, το αν υπάρχει Ευρωπαική Ένωση ή όχι θα επιδιώξουν να τονίσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Παρασκευής, καθώς η μετάδοση του «ιού» των κρατικών χρεών εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα.
Το «φάσμα» της χρεοκοπίας προκαλεί «κλυδωνισμούς» στη ζώνη του ευρώ, με την Ευρώπη μέχρι στιγμής και κυρίως το γαλλογερμανικό άξονα να αποφεύγει να βάλει το «χέρι στη φωτιά», αναβάλλοντας τη λήψη αποφάσεων από Σύνοδο σε Σύνοδο. Η προοπτική όμως να κληθεί να υπογράψει Μνημόνιο μία ακόμα χώρα, όπως η Ιταλία, με την κυβέρνηση της οποίας στον «αέρα», δίνει τροφή για συζήτηση και αναδεικνύει το πρόβλημα ηγεσίας στην ΕΕ συνολικά και σε μία τόσο δύσκολη συγκυρία.
Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, ο «πόλεμος» μεταξύ των αγορών και της κατώτερης των περιστάσεων πολιτικής ηγεσίας στην ΕΕ θα συνεχιστεί με έπαθλο τη κατάρρευση του ευρώ.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν στο «R» με νόημα ότι αν πληρωθούν σε αυτή τη φάση τα CDS για την Ελλάδα, θα «ανοίξει» η «όρεξη» της διεθνούς κερδοσκοπίας για να πληρωθούν τα CDS από την «κατάρρευση» - αν υπάρξει - της Ιρλανδίας και του ευρωπαικού Νότου.
Δεν είναι τυχαίο, επισημαίνουν οι ίδιοι, πως αυτό το καλοκαίρι λήγουν CDS απροσδιορίστου ποσού διεθνώς. Η Σύνοδος Κορυφής γίνεται τη μέρα που δημοσιοποιούνται τα stress test των ευρωπαικών τραπεζών, καθώς «πληθαίνουν» οι φωνές που θέλουν να τα βρίσκουν «σκούρα» και μερικές από τις ελληνικές τράπεζες.
Ακόμα και σε αυτές τις δύσκολες στιγμές για την Ευρώπη, αναπτύσσονται διαφορετικές απόψεις ακόμα και σε επίπεδο κρατών-μελών. Ενώ οι οικονομίες απειλούνται με «καταποντισμό», ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, κ. Σόιμπλε δήλωνε χθες ότι «μία λύση για το ελληνικό πρόβλημα μπορεί να περιμένει μέχρι το Σεπτέμβριο».
Στην ίδια γραμμή πλεύσης, και ο Ολλανδός ομόλογός του, που δήλωνε ότι μία «επιλεκτική χρεοκοπία» για την Ελλάδα, δεν θα αποτελούσε πρόβλημα για την Ευρώπη.
Στην αντίπερα όχθη, όμως, βρέθηκε ο Όλι Ρεν, που προσπαθώντας να «κατευνάσει» τις αγορές, που έστελναν το ευρώ στο 1,38, τα χρηματιστήρια σε χαμηλά 2 μηνών (με εξαίρεση το ΧΑ που «άγγιξε» χαμηλά 14 ετών) και τα spread του Νότου σε ιστορικά υψηλά, είπε ότι έχουν συμφωνήσει στο 90% της πρότασης για βοήθεια στην Ελλάδα.
Πάντως, οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι η έκτακτη σύσκεψη τω υπουργών Οικονομικών της ευρωπεριφέρειας την Παρασκευή, συγκαλείται, αφού για πρώτη φορά οι ίδιοι αναγνώρισαν την ανάγκη να υπάρξει κάποιας μορφής default για να μειωθεί το χρέος της Ελλάδας και να σταματήσει η εξάπλωση της κρίσης σε Ιταλία και Ισπανία.
Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία, η επίθεση που δέχεται η ιταλική αγορά τις τελευταίες ημέρες είναι αυτή που οδηγεί σε αυτήν την έκτακτη σύνοδο, την οποία όπως φαίνεται θέλει και η Γαλλία. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Χέρμαν βαν Ρομπάι δήλωσε, άλλωστε, ότι είναι πολύ πιθανή.
Αλλες επιλογές είναι η επαναγορά χρέους στη δευτερογενή αγορά όπως και το swap ομολόγων, μετά την «αποτυχία» επικράτησης του γαλλικού σχεδίου. Και οι δύο αυτές λύσεις θα θεωρηθούν από τους οίκους αξιολόγησης ως default ή τουλάχιστον ως επιλεκτικό default, κάτι που σίγουρα θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στις αγορές, οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει να προετοιμάζονται για αυτό το ενδεχόμενο.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Citigroup, Willem Buiter, η εξάπλωση της κρίσης πέρα από την ευρωπαϊκή περιφέρεια είναι πλέον ξεκάθαρη. Οπως τονίζει χαρακτηριστικά, πλέον το παιχνίδι έχει αλλάξει. Υπάρχει συστημική κρίση και απειλεί την ύπαρξη της ευρωζώνης.
Σταύρος Χαρίτος
Σταυρούλα Μαλαίνου