Οι προσδοκίες για τη συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης σε συνδυασμό με τα δημοσιεύματα του Γερμανικού Τύπου (FT Deutschland και Die Zeit) περί χαλάρωσης των μέτρων του μνημονίου, ήταν οι λόγοι εκείνοι στους οποίους πάτησε η αγορά και διαφοροποιήθηκε σε σχέση με τα ευρωπαίκά χρηματιστήρια, τα οποία υποχωρούσαν.
Φήμες δίνουν και παίρνουν στην αγορά για τιςκυλιόμενες δημοσκοπήσεις των κομματικών επιτελείων, σύμφωνα με τις οποίες η Νέα Δημοκρατία εμφανίζεται να προηγείται, έστω και με βραχεία κεφαλαή έναντι του ΣυΡιζΑ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η αγορά είδε με θετικό μάτι, επίσης, το άρθρο του επικεφαλής του ΣυΡιζΑ κ. Αλ. Τσίπρα στους Financial Times πως οι αλλάγες που θέλει να πετύχει στη δανειακή σύμβαση και το μνημόνιο θα γίνουν πάντα στο εντός του ευρώ πλαίσιο,που σημαίνει για την αγορά πως όποιο από τα δύο κόμματα κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση θα επιδιώξει την παραμονή της χώρας στο κοινό νόμισμα, αποφεύγοντας τη χρεοκοπία. Υπό αυτά τα δεδομένα τα... «πονταρίσματα' χθες στην αγορά είχαν και κερδοσκοπικά χαρακτηριστικά, αλλά και βάθος. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι αν και το Χ.Α. βρίσκεται σε κρίσιμα τεχνικά επίπεδα, με το σενάριο της περαιτέρω υποχώρησης των τιμών ως το επικρατέστερο, κανείς δεν θα έλεγε όχι σε αποδόσεις 10% και 15% σε τούτη τη συγκυρία,αν διαφανεί η προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης.
«Το country risk στην Ελλάδα», γράφει ο υπεύθυνος ανάλυσης της Merit ΑΧΕΠΕΥ κ. Ν. Χριστοδούλου, «βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα με πολλές φωνές να κάνουν λόγο για ασύμφορη παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, ενώ η ύφεση βρέθηκε τελικά στο 6,5% για το Α τρίμηνο του 2012 και η υστέρηση των εσόδων στο πεντάμηνο βρέθηκε σε ανησυχητικά επίπεδα, όπως και τα ρευστά διαθέσιμα του δημοσίου. Σε αυτό το περιβάλλον δεν αναμένουμε σημαντική μεταβλητότητα στις τελευταίες ημέρες πριν τις εκλογές. Η αντίσταση των 520 μονάδων φαντάζει ισχυρή για το διήμερο καθώς δύσκολα η αγορά θα προεξοφλήσει κάτι θετικό σε αυτό το διάστημα λόγω του πολύ ρευστού εκλογικού αποτελέσματος. Παράλληλα, το πιθανότερο είναι να διατηρηθεί και η στήριξη των 475 μονάδων. Η πορεία της αγοράς μοιάζει με αυτήν προ των προηγούμενων εκλογών όπου παρατηρήσαμε μικρή μεταβλητότητα, μικρούς τζίρους και μεγάλη επιφυλακτικότητα από τους επενδυτές».
Από την άλλη η επιφυλακτικότητα παραμένει μεγάλη, όσο υπάρχουν τα ανοιχτά μέτωπα σε Ισπανία και Ιταλία. ΄'Εχει παρατηρηθεί, σύμφωνα με την αγορά, ότι οι επενδυτές μπορεί να αποσύσρουν τα κεφάλαιά τους από το Χ.Α., αλλάδεν στρέφονται στις ευρωπαίκές αγορές και «μετακομίζουν» στις αναδυόμενες αγορές της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, ακόμα και σε γερμανικά ομόλογα, οι αποδόσεις των οποίων πλέον, είναι αρνητικές! Πάντως, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι η Ισπανία φαίνεται να δανείζεται με ιδιαίτερα ελκυστικούς όρους, πάνω στους οποίους θα μπορούσε να πατήσει η Ελλάδα για καλύτερη αντιμετώπιση,αναφέρουν οι χρηματιστές. Πόλο ανησυχίας αποτελεί και η Ιταλία, η οποία δανείστηκε την Τετάρτη κατά 1% ακριβότερα σε σχέση με προηγούμενη δημοπρασία.
Ξένοι
Αν και κατά τις τελευταίες μέρες οι παρεμβάσεις των ξένων οίκων και αναλυτών φαίνεται να έχουν κοπάσει δίδοντας μάλιστα διορία ενός έτους στην ευρωζώνη, εντούτοις οι προσδοκίες τους συνδέονται με το καλό σενάριο για την Ελλάδα και όχι με το κακό, δηλαδή να επικρατήσουν οι λεγόμενες 'αντιμνημονιακές” δυνάμεις.
Με άρθρο του ο Μoritz Kraemer της S&P σε άρθρο του στους FT εκτιμά πως η πιθανότητα αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ είναι μια στις τρείς και τονίζει πως μια τέτοια εξέλιξη θα επιταχύνει την οικονομική επιβράδυνση της χώρας και πως ένα νέο εθνικό νόμισμα δεν θα "γιατρέψει" τα προβλήματά της αλλά θα προκαλέσει ένα κύμα χρεοκοπιών σε επίπεδο επιχειρήσεων αλλά και νοικοκυριών. Το σενάριο εξόδου σύμφωνα με το στέλεχος της S & P θα μπορούσε να υλοποιηθεί με την απόρριψη από την χώρα των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται από την τρόικα, κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή της οικονομικής στήριξης. Εάν η Ελλάδα επιλέξει να βγει από το ευρώ, η κυβέρνησή της θα αναγκαστεί να ισοσκελίσει άμεσα τον ταμειακό προϋπολογισμό, επισημαίνει ο Kraemer, προσθέτει δε ότι δεδομένων των διαρθρωτικών προβλημάτων της Ελλάδας στην άντληση φορολογικών εσόδων, η κυβέρνηση ενδεχομένως να μην έχει άλλη επιλογή παρά να περικόψει τις δαπάνες ακόμη πιο γρήγορα και συσσωρεύσει ακόμη περισσότερες καθυστερημένες οφειλές.
Σύμφωνα με τον Kraemer τα βήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια αθέλητη ελληνική έξοδο ξεκινούν από την εκλογή στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και εξελίσσονται με τη διακοπή της εξωτερικής χρηματοδότησης, την επιτάχυνση της επιδείνωσης της ελληνικής οικονομίας ενώ οποιαδήποτε ένδειξη ότι μια κυβέρνηση σκέφτεται την έξοδο θα οδηγήσει σε τραπεζικό πανικό. Περαιτέρω, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα οδηγηθεί σε κατάρρευση ενώ το νέο νόμισμα οδηγεί σε χρεοκοπίες επιχειρήσεων και δανειοληπτών. Η Ελλάδα δυσκολεύεται να εισάγει βασικά αγαθά, αντιμετωπίζει τον κίνδυνο παρατεταμένης ύφεσης, επιβάλλοντας τα μέτρα λιτότητας που προσπαθούσε να αποφύγει η κυβέρνηση και τέλος επικρατεί απελπισία και ανοίγει ο δρόμος για λαϊκιστικά μέτρα, όπως η έξοδος από την ευρωζώνη.
Στο 50-75% εκτιμά η Citi την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ εντός της επόμενης διετίας, ενώ σε περίπτωση εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό ενδέχεται να συμβεί νωρίτερα, τονίζει ο οίκος.
Όπως αναφέρει η Citi, ακόμη και εάν μια Κυβέρνηση υπό τη ΝΔ συσταθεί εγκαίρως και συμφωνήσει επί της αρχής με τους όρους, η τρόικα δεν θα μπορεί να συμφωνήσει αμέσως μετά, σε μεγάλες μετατροπές στο πρόγραμμα.
Η όποια παράταση στα χρονοδιαγράμματα επίτευξης των στόχων θα είναι θετική, αλλά η Ελλάδα θα πρέπει να καλύψει τις αποκλίσεις από το τελευταίο δίμηνο, καθώς και να βρει μέτρα ύψους 12 δισ. ή 7% του ΑΕΠ.
Στο 25%-33% εκτιμά την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη η JP Morgan. Όλα είναι ρευστά στην Ελλάδα, τονίζει ο Dan Morris, αναλυτής της JP Morgan. Ο ίδιος “βλέπει” την Ελλάδα να επιβιώνει οριακά από την κρίση. Πιστεύει επίσης πως η διάσωση των Ισπανικών Τραπεζών επιδείνωσε την κατάσταση και ότι η Ισπανία είναι σημαντικό να καταφέρει να χρηματοδοτήσει μόνη της το χρέος της.
Χωρίς προηγούμενο χαρακτηρίζει από την πλευρά του υψηλόβαθμο στέλεχος του έτερου οίκος αξιολόγηση Fitch τις επιπτώσεις από μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Οπως επισημαίνει ο Ed Parker, επικεφαλής του τμήματος ανάλυσης οι χώρες του πυρήνα της ευρωζώνης ίσως πρέπει να αυξήσουν τις δαπάνες τους για να βοηθήσουν τις περισσότερο χρεωμένες χώρες για να περιορίσουν τις επιδράσεις από το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Υπογραμμίζε δε ότι εάν είναι να βγει η Ελλάδα, οι αρχές της ΕΕ θα πρέπει να δράσουν γρήγορα για να περιορίσουν την κρίση στις άλλες εξίσου υπερχρεωμένες χώρες. Και σε μια τέτοια περίπτωση μετάδοσης, μιλάμε για πιθανά bank runs, την αύξηση της φυγής των κεφαλαίων, τις πιέσεις στις αγορές κρατικών ομολόγων. «Σε μια τέτοια κατάσταση, οι ευρωπαϊκές αρχές πρέπει να ανταποκριθούν με σχέδια που να βοηθούν και να σταθεροποιούν την κατάσταση», δήλωσε ο Parker. Πρόσθεσε ακόμη ότι οι χώρες της ευρωζώνης, όπως οι Γερμανία, Αυστρία και Φινλανδία, θα πρέπει να παράσχουν σημαντικά περισσότερα κεφάλαια για να αναπληρώσουν τη χρηματοδότηση στις τράπεζες, το οποίο θα σημαίνει υψηλή αύξηση των υποχρεώσεών τους.
Πέραν της Ελλάδας το θέμα της βιωσιμότητας του ευρώ απασχολεί έντονα τους αναλυτές και τους παράγοντες της αγοράς σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε δημοσκόπιση του Reuters που δημοσιοποιήθηκε χθες καταγράφεται πως 37 από 59 ερωτώμενους αναμένουν πως η ευρωζώνη θα επιβιώσει στην σημερινή της μορφή για ένα ακόμα χρόνο. Είναι πάντως χαρακτηριστικό πως οι απόψεις διαφοροποιούνται έντονα ανάλογα με το περιβάλλον που εργάζονται οι αναλυτές και συγκεκριμένα από την μια πλευρά βρίσκονται εκείνοι που εργάζονται σε τράπεζες και οργανισμούς μέσα στην ευρωζώνη και από την άλλη εκείνοι που βρίσκονται εκτός. Ετσι, μόνο 5 από τους 24 οικονομολόγους από οργανισμούς εντός ευρωζώνης πιστεύουν ότι δεν θα επιβιώσει στην υφιστάμενη μορφή της κάτι που επίσης πιστεύουν 17 από τους 35 που εργάζονται εκτός ευρωζώνης.
Στ.Κ.Χαρίτος