Το πρόγραμμα είναι κρίσιμο για την ελληνική κυβέρνηση, επειδή από την επιτυχία του θα εξαρτηθεί το μέλλον του ελληνικού προγράμματος και η εκταμίευση της δόσης των 34 δισεκ. ευρώ. Η πρόσκληση ισχύει έως τις 7 Δεκεμβρίου, στις 5 το απόγευμα (ώρα Λονδίνου), ενώ η αναμενόμενη ημερομηνία διακανονισμού είναι η 17η Δεκεμβρίου.
«Η ολλανδική μέθοδος»
Η πρόσκληση αφορά κατόχους σειράς ομολόγων για την επαναγορά των οποίων θα ακολουθηθεί, κατά τροποποιημένο τρόπο, η λεγόμενη Ολλανδική μέθοδος. Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοχοι των ομολόγων θα τα προσφέρουν στην τιμή που επιθυμεί ο καθένας και το Δημόσιο θα κρίνει σε ποιά τιμή θα τα επαναγοράσει. Η επαναγορά θα χρηματοδοτηθεί μέσω εξάμηνων εντόκων γραμματίων συνολικής αξίας 10 δισ. ευρώ, μηδενικού κουπονίου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ). Η κυβέρνηση όρισε ελάχιστο εύρος τιμής στο 30,2 έως 38,1% και ανώτατο στο 32,2 έως 40,1% ανάλογα με τις λήξεις των ομολόγων.
Με την ανακοίνωση των όρων, ανοίγει το βιβλίο των προσφορών, με τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα να μένουν προς το παρόν και επισήμως απροσδιόριστοι, ενώ σε ό,τι αφορά στο εύρος τιμών που θα κυμανθούν οι προσφορές αναμένεται να υπάρξει πληροφόρηση μετά το πέρας της διαδικασίας. Ως προς τον καθορισμό της σειράς αποπληρωμής των ομολογιούχων που θα συμμετέχουν στην επαναγορά, η απόφαση έγκειται στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Η ευρωζώνη ελπίζει να καταφέρει η Ελλάδα να επαναγοράσει χρέος ύψους τουλάχιστον 40 δισεκ. ευρώ, όπως έχουν πει αξιωματούχοι της ευρωζώνης. Η Αθήνα ανακοίνωσε τους όρους πριν τη συνεδρίαση του Eurogroup, κατά την οποία ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας θα ενημερώσει τους ομολόγους του. Παρέμβαση αναμένεται να υπάρξει και από τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι και τον Ευρωπαίο Επίτροπο Οικονομίας, Όλι Ρεν, αλλά και τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ. Η συνολική αξία των νέων ομολόγων που βρίσκονται στα χέρια των ιδιωτών μετά το PSI του Μαρτίου ανέρχεται στα 63 δισεκ. ευρώ.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters, εάν η τιμή επαναγοράς οριστεί με βάση τις τιμές κλεισίματος της 23ης Νοεμβρίου, θα επαρκούσε ένα ποσοστό συμμετοχής 50% για να είναι επιτυχής η διαδικασία - σε αυτή την περίπτωση, η Αθήνα θα έπρεπε να δαπανήσει μόλις 8,7 δις ευρώ για την επαναγορά χρέους αξίας 31,5 δισεκ. ευρώ.
Εάν η Αθήνα διέθετε 10 δισεκ. ευρώ, θα έπρεπε να επαναγοράσει περίπου το 60% των υφιστάμενων ομολόγων. Κάτι τέτοιο θα περιόριζε το χρέος της κατά 39 δισεκ. ευρώ, σε ονομαστική αξία, καθώς και από τα κουπόνια που θα έπρεπε να καταβάλει στο μέλλον για αυτά τα ομόλογα.
Τι θα κάνουν οι τράπεζες
Ωστόσο, αδιευκρίνιστο παραμένει το ερώτημα για το ποιοι θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν εκφράσει από την πλευρά τους επιφυλάξεις, κάτι που έγινε σαφές και από τη συνάντηση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) με τον κ. Στουρνάρα, την προηγούμενη εβδομάδα. Οι τραπεζίτες προσήλθαν στη συνάντηση ζητώντας νομοθετική ρύθμιση, που θα εξασφαλίζει ότι οι διοικήσεις των τραπεζών να απαλλάσσωνται από κάθε ευθύνη και ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες τους θα περιορισθούν σε σημαντικό βαθμό.
Από την άλλη πλευρά, πιο ξεκάθαρο είναι το τοπίο σχετικά με το ΙΚΑ, τη συμμετοχή του οποίου γνωστοποίησε εμμέσως πλην σαφώς ο διοικητής του Ιδρύματος, κ. Ροβέρτος Σπυρόπουλος, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΜΕGA, τονίζοντας, παράλληλα, πως η συμμετοχή του ΙΚΑ στο πρόγραμμα επαναγοράς χρέους δεν θα επηρεάσει τη δυνατότητά του να δίνει συντάξεις, καθώς το «κούρεμα» αφορά σε ομόλογα με ημερομηνία λήξης άνω της 10ετίας.
Αισιοδοξία στην Ε.Ε.
Εν τω μεταξύ, αισιόδοξοι για την έκβαση του προγράμματος εμφανίζονται τόσο ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όσο και ο κ. Ρεν. Το ΔΝΤ, από πλευράς του, μένει σε στάση αναμονής, έχοντας σημειώσει πως οι εξελίξεις από την επαναγορά είναι που θα δώσουν το «πράσινο» για την εκταμίευση της δόσης.
Ανώτατος αξιωματούχος της Ευρωζώνης κληθείς να σχολιάσει τί σκοπεύουν να κάνουν η Ευρωζώνη και το ΔΝΤ, σε περίπτωση που τα αποτελέσματα του προγράμματος επαναγοράς δεν είναι τα επιθυμητά, τόνισε ότι «δεν υπάρχει Σχέδιο Β», επιμένοντας ότι το πρόγραμμα θα πετύχει. Αναγνώρισε, ωστόσο, ότι σε περίπτωση αποτυχίας θα υπάρξει πρόβλημα και η Ευρωζώνη «δε θα μείνει με τα χέρια σταυρωμένα», ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, σε μια τέτοια περίπτωση, να συγκληθεί έκτακτο Eurogroup, πριν από την επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση στις 21 Ιανουαρίου 2013.