Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η Eurobank:

•    Η μείωση των περιθωρίων αποδόσεων των ελληνικών 10-ετών ομολόγων οδηγεί σε βελτίωση του κλίματος εμπιστοσύνης για την ελληνική οικονομία.

•    Οι δείκτες οικονομικού κλίματος βελτιώθηκαν για 2ο συνεχή μήνα. Τα ελληνικά νοικοκυριά παραμένουν όμως εξαιρετικά απαισιόδοξα για το μέλλον.

•    Ο κύκλος εργασιών της ελληνικής βιομηχανίας συνεχίζει την ανοδική του πορεία στηριζόμενος στη ζήτηση από το εξωτερικό. Οι νέες παραγγελίες για μέρος της βιομηχανίας όμως μειώνονται.

•    Η κυβέρνηση πρέπει να επιτύχει έσοδα €2,6 δισ. για το 2013 από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για να αποφευχθεί η λήψη νέων μέτρων περικοπής δαπανών.

Το κλίμα εμπιστοσύνης για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εδραιώνεται

Η προχθεσινή έγκριση του Eurogroup για την καταβολή της δόσης των €9,2 δισ. (από το συνολικό πακέτο των €49,1 δισ. της χρηματοδοτικής βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Ένωση) καθώς και η έγκριση των €3,2 δισ. από το ΔΝΤ την προηγούμενη Παρασκευή (18/01/2012) σηματοδοτούν το κλίμα εμπιστοσύνης που εδραιώνεται με αργά βήματα από πλευράς των δανειστών για την ελληνική οικονομία. Η εμπιστοσύνη των δανειστών βασίζεται κυρίως στην πρόοδο που σημείωσε τους τελευταίους μήνες η ελληνική κυβέρνηση όσον αφορά τη νομοθέτηση / εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Η συγκεκριμένη πρόοδος σηματοδοτεί και τη δέσμευση της κυβέρνησης να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο μέχρι τη λήξη της περιόδου εφαρμογής του προγράμματος.

Το κλίμα εμπιστοσύνης αποτιμάται θετικά από την αγορά. Το περιθώριο της απόδοσης των 10-ετών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου έναντι των αποδόσεων των αντιστοίχων γερμανικών τίτλων συνεχίζει την έντονα πτωτική του πορεία που ξεκίνησε μετά τις θετικές αποφάσεις του Eurogroup στις 23 Νοεμβρίου 2013. Την 21η Ιανουαρίου 2013 το ελληνικό περιθώριο αποδόσεων ήταν στις 885,3 μ.β.., μειωμένο τόσο σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα όσο και με το επίπεδο των 2568,9 μ.β. πριν από τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012. Το περιθώριο των αποδόσεων ήταν περίπου στις 885 μονάδες στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012 όταν η μεταρρυθμιστική προσπάθεια της κυβέρνησης Λ. Παπαδήμου είχε αρχίσει να δημιουργεί για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της κρίσης (από την άνοιξη του 2010) ένα θετικό κλίμα στην αγορά. Το θετικό κλίμα εκείνης της περιόδου εξανεμίστηκε εξαιτίας της διπλής εκλογικής αναμέτρησης Μαΐου / Ιουνίου 2012 και των καθυστερήσεων στην προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κατά τους πρώτους μήνες θητείας της παρούσας κυβέρνησης. Η ελληνική κυβέρνηση από εδώ και πέρα δεν πρέπει με κανένα τρόπο να απολέσει την παρούσα ευκαιρία βελτίωσης του κλίματος εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας.

Τα περιθώρια αποδόσεων των ελληνικών 10-ετών ομολόγων ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις 880 μ.β. στα τέλη Αυγούστου 2010. Τότε – τέσσερις μήνες μετά την υπογραφή και έναρξη εφαρμογής του 1ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας – είχε αρχίσει να γίνεται κατανοητό πως η ελληνική κρίση της άνοιξης του 2010 δεν ήταν ένα πρόσκαιρο φαινόμενο που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί εύκολα . Ήδη η διάσωση της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας ήταν στην ατζέντα της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ ενώ είχε αρχίσει ήδη η συζήτηση για την συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στο κόστος διάσωσης των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου. Πλέον, όλα αυτά βρίσκονται πίσω μας. Η απομείωση του ελληνικού χρέους έγινε πραγματικότητα τόσο με τη συμφωνία του Μαρτίου του 2012 όσο και με την πρόσφατη επαναγορά χρέους (Δεκέμβριος 2012). Παράλληλα, το πρόγραμμα OMT της ΕΚΤ, παρόλο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ακόμη, καθώς και η δέσμευση των χωρών μελών της Ευρωζώνης ότι θα εξετάσουν το ζήτημα της περαιτέρω απομείωσης του ελληνικού χρέους στο μέλλον δείχνει την αποφασιστικότητά τους να προχωρήσουν στα απαραίτητα βήματα που θα αποτρέψουν την διάλυση του κοινού νομίσματος μέσω της αποχώρησης μιας χώρας μέλους. Η προοπτική του GREXIT απομακρύνεται με δεδομένο ότι η ελληνική κυβέρνηση δε θα απολέσει την ευκαιρία που της δίνεται για να συνεχίσει την μεταρρυθμιστική προσπάθεια  και να επιτύχει την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Βέβαια δε θα πρέπει να παραγνωρίζουμε τους βραχυπρόθεσμους κινδύνους. Ήδη ξεκίνησαν να εφαρμόζονται μια σειρά από μέτρα (που περιλαμβάνονταν στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016 και στο νέο νόμο για τη φορολογία εισοδήματος) που έχουν άμεση επίπτωση στους μισθούς, τις συντάξεις και την φορολογία εισοδήματος. Η ελληνική οικονομία ήδη εισήλθε στον 6ο χρόνο με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ. Τα νέα μέτρα θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα και την καταναλωτική δαπάνη. Αν η μείωση στην συνολική ζήτηση συγκρατηθεί σε επίπεδα κοντά, αλλά χαμηλότερα του -7,0% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση, τότε αναμένουμε ότι υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.
Δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε και τον σημαντικό πολιτικό κίνδυνο που μπορεί να επιφέρει η εφαρμογή των μέτρων και η επιδείνωση της κρίσης. Η συνοχή της κυβέρνησης συνεργασίας είναι δυνατόν να τεθεί σε κίνδυνο. Η χώρα δε θα πρέπει να εισέλθει πάλι σε μια περίοδο αβεβαιότητας με διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις που δεν θα οδηγούν σε σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης. Το παράδειγμα του 2012 δεν πρέπει να επαναληφθεί. Ήδη το ΔΝΤ στην πρόσφατη έκθεση του για την 1η και 2η Αναθεώρηση του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (Έκθεση του ΔΝΤ στην συνέχεια) τονίζει τον κίνδυνο της πολιτικής σταθερότητας.

Θετικές εξελίξεις στην εκτέλεση του Προϋπολογισμού Κεντρικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2012

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2012, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού σε ταμειακή βάση ήταν €15,7 δισ. μειωμένο κατά €7,1 δισ. ή -31,2% σε ετήσια βάση. Το έλλειμμα ήταν μειωμένο κατά -3,9% σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το 12μηνο του 2012. Το πρωτογενές έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2012 διαμορφώθηκε στα €3,5 δισ. καταγράφοντας μείωση -44,5% σε ετήσια βάση ή -24,3% σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το δωδεκάμηνο του 2012.

Σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2013, την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την 1η Αναθεώρηση του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (Δεκέμβριος 2012) το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (κατά ESA95) του 2012 εκτιμάται στο -6,6% του ΑΕΠ.

Εκτιμούμε ότι ο στόχος που περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό 2013 είναι επιτεύξιμος με δεδομένη την ομαλή ροή των εσόδων του Προϋπολογισμού του 2012. Το ενδεχόμενο μιας αρνητικής έκπληξης από την πλευρά των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου και επιστροφών φόρων για το δωδεκάμηνο του 2012 δεν έχει αποκλειστεί ακόμη . Τα σχετικά στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης αναμένονται τις επόμενες ημέρες.

Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €48,3 δισ. μειωμένα κατά -3,8% σε ετήσια βάση και αυξημένα κατά 1,1% σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το δωδεκάμηνο του 2012. Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων μειώθηκαν κατά -4,6% σε ετήσια βάση και υπολείπονται -23,2% του αντίστοιχου στόχου για το δωδεκάμηνο.

Από την άλλη πλευρά, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €61,5 δισ. μειωμένες κατά -12,3% σε ετήσια βάση και -0,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το δωδεκάμηνο του 2012. Σημειώστε τέλος, ότι η πρακτική της μείωσης των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) συνεχίστηκε για ακόμη ένα μήνα επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο τις συνθήκες ρευστότητας στην ελληνική οικονομία. Οι δαπάνες του ΠΔΕ μειώθηκαν κατά -6,8% σε ετήσια βάση και -10,7% σε σχέση  με τον αντίστοιχο στόχο για το δωδεκάμηνο του 2012.
Ολοκλήρωση των προγραμματισμένων αποκρατικοποιήσεων για το 2013 σηματοδοτεί τη βελτίωση της αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας Η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια εντατικοποίησης των ρυθμών υλοποίησης του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων με σκοπό όχι μόνο την  επίτευξη των προβλεπόμενων στόχων για τα έσοδα αλλά και για να δείξει στις διεθνείς αγορές ότι υπάρχουν επενδυτές που προσδοκούν έσοδα από την ελληνική οικονομία τουλάχιστον σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Η επιτυχία του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων ενισχύει την αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την Έκθεση του ΔΝΤ ο σωρευτικός στόχος των αποκρατικοποιήσεων για την περίοδο 2013-16 έχει τεθεί στα €10,0 δισ. (περίπου 1,1% του ΑΕΠ ανά έτος για την περίοδο 2013-2016). Ο σωρευτικός στόχος για την περίοδο 2013-2020 έχει τεθεί στα €22,0 δισ. (περίπου 1,5% του ΑΕΠ ανά έτος για την περίοδο 2017-2020). Κρίνουμε ότι ο συγκεκριμένος στόχος αντικατοπτρίζει καλύτερα την πραγματικότητα ιδιαίτερα αν συγκριθεί με τον αρχικό στόχο (το 2011) των 50 δισ. μέχρι την λήξη του προγράμματος. Μέχρι στιγμής, τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων ανέρχονται (σωρευτικά μέχρι το τέλος του 2012) σε περίπου €1,9 δισ.  Η αβεβαιότητα που δημιούργησαν οι διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις σχεδόν μηδένισε (€0,1 δισ.) τα έσοδα από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για το 2012.
Η προηγούμενη διοίκηση του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) έθεσε τις βάσεις για την εύρυθμη λειτουργία του Ταμείου, για την επίλυση νομικών ζητημάτων σχετιζόμενων με την περιουσία του Δημοσίου. Αναμένουμε ότι η νέα διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ θα εντατικοποιήσει την προσπάθειά της ώστε να επιτευχθεί ο στόχος εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις μέχρι το τέλος του 2013 που ανέρχεται σε €2,6 δισ. σύμφωνα με την Έκθεση του ΔΝΤ. Στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης της των ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ και του ΟΠΑΠ.

Τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις ή \ και την αξιοποίηση της περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου είναι κρίσιμα όχι μόνο για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι για τα επόμενα έτη αλλά και γιατί η μη- επίτευξη τους  θα σημάνει την αυτόματη λήψη μέτρων περικοπής δημοσίων δαπανών. Το σημαντικότερο όλων όμως είναι ότι οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν το βασικό εργαλείο της ελληνικής οικονομίας για την προώθηση ξένων άμεσων επενδύσεων μεσοπρόθεσμα.

Η εβδομάδα που έρχεται

•    23 Ιανουαρίου 2013: Eurostat: ανακοίνωση των στοιχείων Δημοσίου Χρέους των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 30 τρίμηνο του 2012. Δεν αναμένουμε κάποια έκπληξη για την Ελλάδα. Η Έκθεση του ΔΝΤ εκτιμά το χρέος στο 157,5% του ΑΕΠ για το 2012 και σε 178,5% για το 2013.

•    24 Ιανουαρίου 2013: Συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Δεν αναμένουμε αλλαγή στο επιτόκιο παρέμβασης (0.75%).