Ωστόσο από τις συνεδριάσεις της Ολομέλειας την εβδομάδα που πέρασε διαφάνηκαν οι έντονες διαιρέσεις εντός του Κοινοβουλίου μεταξύ αυτών που μάχονταν υπέρ των ισχυρότερων περιβαλλοντικών μέτρων και το «θάνατο» των γεωργικών επιδοτήσεων, και των πιο παραδοσιακών.
Η συμφωνία που εγκρίθηκε σε μια ψηφοφορία ορόσημο πρέπει τώρα να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων από το Συμβούλιο της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή. Ωστόσο η νέα ΚΑΠ και οι κανόνες για τις άμεσες ενισχύσεις προς τους γεωργούς είναι απίθανο να εφαρμοστούν πλήρως μέχρι το 2015 - ένα χρόνο μετά τη νέα επταετή ΚΑΠ που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ. Ο Dacian Cioloş, επίτροπος για την ευρωπαϊκή γεωργία δήλωσε ότι ελπίζει πως η τελική συμφωνία θα έχει επιτευχθεί μέχρι το τέλος της ιρλανδικής Προεδρίας της ΕΕ τον Ιούνιο. «Είναι η πραγματική μας φιλοδοξία, αλλά απαιτείται σκληρή δουλειά», είπε.
Ο Eπίτροπος όμως που εισήγαγε ένα πλαίσιο της ΚΑΠ, τον Οκτώβριο του 2011, δήλωσε δυσαρεστημένος με κάποια αποτελέσματα - συμπεριλαμβανομένης της εξαετούς παράτασης των επιδοτήσεων για τα ζαχαρότευτλα που προβλεπόταν να τερματιστούν μέχρι το 2016 στο πλαίσιο μιας προηγούμενης συμφωνίας.
«Δεν πιστεύουμε ότι ο τομέας αυτός χρειάζεται περισσότερο χρόνο για προετοιμασία» δήλωσε ο Cioloş σε συνέντευξη Τύπου. «Ο τομέας της ζάχαρης στην Ευρώπη είναι ανταγωνιστικός».
Ανάμεσα στα τέσσερα πακέτα προτάσεων, οι περισσότεροι ψήφοι ήταν πάνω στην οργάνωση της κοινής αγοράς, η οποία περιλάμβανε την επέκταση των ποσοστώσεων και των προστατευτικών μέτρων για τους οινοπαραγωγούς, ακολουθούμενη από τους κανόνες για τις άμεσες ενισχύσεις. Έτσι, το Κοινοβούλιο:
• Ενέκρινε με 375 ψήφους υπέρ και 277 κατά, την επέκταση των ποσοστώσεων και άλλων κανόνων της κοινής αγοράς;
• Ενέκρινε, με 427 ψήφους υπέρ και 224 κατά, τους κανόνες σχετικά με τις άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες, ή αλλιώς τον Πυλώνα 1;
• Ψήφισε με 556 υπέρ και 95 κατά, για τους κανόνες του Πυλώνα 2, το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης που περιλαμβάνει χρηματοδότηση από κοινού με τις εθνικές κυβερνήσεις;
• Υποστήριξε με 472 υπέρ και 172 κατά, τους κανόνες για τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση.
Ισορροπία μεταξύ της ασφάλειας των τροφίμων και της βελτίωσης της προστασίας του περιβάλλοντος
Πάντως είναι η πρώτη φορά που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λαμβάνει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της αγροτικής πολιτικής στο πλαίσιο των εξουσιών που απέκτησε με τη Συνθήκης της Λισαβόνας το 2009.
Ο Ιταλός ευρωβουλευτής Paolo De Castro (Σοσιαλιστές και Δημοκράτες), που οδήγησε τη νομοθεσία της ΚΑΠ μέσω του Κοινοβουλίου ως πρόεδρος της επιτροπής γεωργίας, χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «μια σωστή ισορροπία μεταξύ της ασφάλειας των τροφίμων και της βελτίωσης της προστασίας του περιβάλλοντος, έτσι ώστε η νέα αγροτική πολιτική της ΕΕ να μπορεί να προσφέρει ακόμη περισσότερα δημόσια αγαθά στους πολίτες της ΕΕ ».
«Αλλά επίσης πρέπει να γίνει λιγότερο γραφειοκρατική και πιο δίκαιη για τους αγρότες, αν μη τι άλλο να τους δοθεί η δυνατότητα να αντιμετωπίζουν τις κρίσεις. Αυτή θα είναι η θέση μας κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την τελική μορφή της» είπε στους δημοσιογράφους.
Ο Ιταλός ευρωβουλευτής Giovanni La Via (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) δήλωσε ότι οι εργασίες της Επιτροπής Γεωργίας «εκπροσωπούν τα συμφέροντα των επιμέρους εκλογικών μας περιφερειών και των κρατών μελών μας. Αυτό εμπλουτίζει το μείγμα και είναι σημαντικό». «Πιστεύω πως το συνολικό αποτέλεσμα είναι καλό», είπε κατά τη διάρκεια των συζητήσεων πριν από την ψηφοφορία.
Από την πλευρά της Ελλάδας ο Ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ Σπύρος Δανέλλης, τόνισε τη σημασία αυτής της μεταρρύθμισης ως προπομπού μιας πιο στοχευμένης και θαρραλέας μεταρρύθμισης στο μέλλον, που -ήδη- οι σημερινές συνθήκες καθιστούν αναγκαία για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας.
"Όταν μιλάμε για βιωσιμότητα, δε μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας ούτε έχει νόημα να προσπαθούμε να εξαπατήσουμε τους εαυτούς μας αναζητώντας βραχυπρόθεσμες, "πυροσβεστικές" λύσεις. Πρέπει να είναι προφανές σε όλους μας ότι οι ενισχύσεις από μόνες τους δεν θα καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή, που πια είναι πραγματικός κίνδυνος για τη γεωργία. Ούτε θα κάνουν από μόνες τους τα προϊόντα μας πιο ανταγωνιστικά.
Θα τα κάνουν ενδεχομένως πιο ελκυστικά βραχυπρόθεσμα, αλλά όχι πιο ανταγωνιστικά. Και είναι η ανταγωνιστικότητα που εξασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα, όχι η μετάθεση οικονομικού βάρους από τη μια κοινωνική ομάδα στην άλλη," δήλωσε μετά τη συζήτηση στην Ολομέλεια ο Σ. Δανέλλης. Συνέχισε λέγοντας ότι "για όλους αυτούς τους λόγους πιστεύουμε ότι είναι απολύτως αναγκαία η συνειδητοποίηση από κάθε αγρότη -μεγάλο και μικρό- των προβλημάτων της κλιματικής αλλαγής και της μειωμένης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας.
Είναι αναγκαία η κατανόηση των αιτίων που δημιουργούν αυτά τα προβλήματα. Μόνο έτσι θα βρεθεί μόνιμη λύση στα προβλήματα, με τη συμβολή όλων των αγροτών. Και γι αυτό, είναι καθοριστικός ο ρόλος ενός συστήματος παροχής ποιοτικών συμβουλευτικών υπηρεσιών στους αγρότες. Η νέα "ΚΑΠ" το προβλέπει. Μένει στα κράτη μέλη -και εν προκειμένω στην Ελλάδα- να δουν και να οργανώσουν με σοβαρότητα τα συστήματα αυτά."
Οι επιδοτήσεις στρεβλώνουν την αγορά
Πάντως η συζήτηση για τις επιδοτήσεις και το πόσο στρεβλώνουν τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του πρωτογενούς τομέα αναμένεται να φουντώσει και στην Ελλάδα στο φόντο και των τελευταίων αγροτικών κινητοποιήσεων, αλλά και των προσπαθειών που αναπτύσσονται στην ελληνική περιφέρεια για μια πιο εξωστρεφή παραγωγή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ριζοσπαστική μεταρρυθμίστρια πρώην υπουργός Οικονομικών της Ν. Ζηλανδίας Ruth Richardson, μιλώντας σε πρόσφατη εκδήλωση της δεξαμενής σκέψης thought4action.org, μεταφέροντας την εμπειρία της από την αναμόρφωση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας επί των ημερών της και τη μετατροπή του σε πλήρως εξαγωγικό, τόνισε την ανάγκη κατάργησης όλων των επιδοτήσεων. «Οι Ελληνες έχουν δύο επιλογές: είτε να αναμορφώσουν το παραγωγικό μοντέλο που ήδη διέθεταν είτε να λάβουν το μήνυμα που λέει πως εδώ έχουμε ένα παγκόσμιο περιβάλλον, έχουμε ευκαιρίες σε όλο τον κόσμο, όπως έχουμε και πιέσεις και ανταγωνιστές παγκοσμίως. Και στην Ελλάδα, παρά τις πιέσεις που δεχόσαστε, διαθέτετε πολύ σημαντικές ευκαιρίες εάν επιθυμείτε να εκσυγχρονίσετε το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σας ώστε να συναλλάσσεται με το αναπτυσσόμενο τμήμα του πλανήτη» σημείωσε.