Δεν είναι κάτι που συζητείται στις Βρυξέλλες ή την Αθήνα. Ούτε είναι δημοφιλές θέμα στα επενδυτικά συνέδρια ανά τον κόσμο, όπως επισημαίνει. Για πρώτη φορά από την κρίση, η Ελλάδα είναι σε θέση να κηρύξει χρεοκοπία. Έχει πρωτογενές πλεόνασμα, όπως τονίζει ο αρθρογράφος. Η Κομισιόν εκτιμά ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει το 2,7% του ΑΕΠ φέτος και θα αυξηθεί στο 4,1% το 2015. Το ελληνικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε το πρώτο πλεόνασμα. Η Ελλάδα δεν εξαρτάται πλέον από τους ξένους επενδυτές.
Βεβαίως, το ότι μπορεί να κηρύξει στάση πληρωμών, δεν σημαίνει ότι πρέπει και να το κάνει, εξηγεί. Ποιο είναι λοιπόν το όλο σκεπτικό; Η Ελλάδα πιθανότατα βρίσκεται πλέον κοντά στον πάτο της οικονομικής της βουτιάς η οποία ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια. Μεταξύ του 2008 και του 2013 το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 23,5% και οι επενδύσεις κατά 58,4%. Η ανεργία έφτασε στο 26,7% τον Ιανουάριο και η ανεργία των νέων το 2013 άγγιξε το 60,4%. Τα τραπεζικά δάνεια προς τις επιχειρήσεις μειώθηκαν 5,2% ετησίως τον Φεβρουάριο. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια άγγιξαν το 38% του συνόλου και οι τραπεζικές καταθέσεις συρρικνώνονται.
Πιο σοκαριστικά όμως, όπως υπογραμμίζει ο Μουντσάου, είναι τα στατιστικά στοιχεία όπως αυτά τα οποία επεξεργάστηκα πρόσφατα ο πολιτικός οικονομολόγος, Γιάννης Βαρουφάκης. Από τα 2,8 εκατ. ελληνικά νοικοκυριά, τα 2,3 εκατομμύρια έχουν φορολογικά βάρη που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν, οι συντάξεις αποτελούν την βασική πηγή εισοδήματος για το 48,6% των οικογενειών, και 3,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι πρέπει να στηρίξουν 4,7 εκατομμύρια άνεργους ή μη ενεργούς εργασιακά. Όπως υποστηρίζει ο αρθρογράφος, "η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σε ύφεση. Ούτε ανακάμπτει. Έχει καταρρεύσει".
Υπάρχει όμως και ένα άλλο story - εκείνo του πωλητή ομολόγων- που λέει ότι η Ελλάδα αποτελεί το σπουδαιότερο σενάριο ανάκαμψης της σύγχρονης εποχής. Η Τράπεζα Πειραιώς και η Alpha Bank άντλησαν συνολικά περίπου 3 δισ. ευρώ. Πέρσι, κυρίως τα hedge funds στοιχημάτιζαν στην χώρα. Από τότε έχουν μπει στο παιχνίδι και πιο παραδοσιακοί επενδυτές. Η έκδοση 5ετούς ομολόγου την περασμένη εβδομάδα, προσέλκυσε προσφορές 21 δισ. ευρώ από πάνω από 600 διεθνείς, κυρίως, επενδυτές.
"Αν μπορώ να βρω κάποια στρατηγική σε ότι αφορά την επίσημη στάση της ευρωζώνης προς την Ελλάδα, είναι η εξής",επισημαίνει. "Ας δημιουργήσουμε μια τεράστια χρηματοπιστωτική επενδυτική φούσκα και ας ελπίσουμε να εισρεύσει λίγο χρήμα κάποια στιγμή και στην πραγματική οικονομία τελικά". Με το χρέος να τοποθετείται κοντά στο177% του ΑΕΠ φέτος, η Ελλάδα δεν προσελκύει πολλές πραγματικές επενδύσεις, ούτε μπορεί να δημιουργήσει εγχώριες επενδύσεις, λόγω του διαλυμένου τραπεζικού της συστήματος, τονίζει ο Μουντσάου. Αν η κυβέρνηση μπορούσε να δημοπρατήσει το μερίδιό που έχει στις τράπεζες, θα χρησιμοποιούσε τα κεφάλαια μια "κακή τράπεζα" που θα αναλάμβανε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Όταν ολοκληρώσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τα φετινά stress tests, ο αναζωογονημένος τραπεζικός κλάδος θα αρχίσει να δανείζει σε μια αλλαγμένη οικονομία. Λύθηκε το πρόβλημα. Αλλά θα χρειαστεί αρκετά μεγάλη φούσκα για να φτάσουμε σε εκείνο το σημείο, εξηγεί ο αρθρογράφος. Ο λόγος που η Ελλάδα προσέλκυσε τόσο ενδιαφέρον στο 5ετές ομόλογο, ήταν η υπόσχεση της υψηλής απόδοσης και το προφίλ λήξηςστα υπάρχοντα ελληνικά ομόλογα αφετέρου. Τα δάνεια της Τρόικας αποτελούν το 80% του συνολικού χρέους. Η Ελλάδα δεν θα αρχίσει να τα αποπληρώνει πριν το 2023. Με άλλα λόγια, η χώρα βραχυπρόθεσμα είναι φερέγγυα, αλλά η μακροπρόθεσμη φερεγγυότητά της είναι δεν είναι καθόλου βέβαιη.
Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Μουντσάου, "ποιος άνθρωπος με σώας τα φρένας θα κάνει μια μακροπρόθεσμη επένδυση σε μια χώρα με τόσο μη βιώσιμο μακροπρόθεσμο χρέος; Πως θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια επενδυτική άνθηση, αν δεν χαριστεί το χρέος ή δεν χρεοκοπήσει η χώρα. Ο πιο καθαρός τρόπος για να γίνει αυτό θα ήταν μέσω συνεδρίου για το χρέος, αλλά οι πιστώτριες χώρες δεν θέλουν ούτε να το ακούσουν».
Εναλλακτική λύση, όπως σημειώνει, είναι λοιπόν η εξής: Η Ελλάδα κηρύσσει στάση πληρωμών όλου του εξωτερικού της χρέους. Υιοθετεί ένα νέο νόμισμα, το οποίο θα υποτιμήσει αμέσως. Για να "κλειδώσει" το επενδυτικό πλεονέκτημα και γίνει πραγματική η υποτίμηση, θα χρειαστεί μια κεντρική τράπεζα με αξιόπιστο στόχο πληθωρισμού καθώς και επαρκώς απελευθερωμένες αγορές εργασίας και προϊόντων. Δεν είναι εύκολη απόφαση και θα χρειαστούν πολύ περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από όσες έχει κάνει η Ελλάδα μέχρι τώρα.
Αν και αυτό το σενάριο θα "φρίκαρε" τους διεθνείς επενδυτές, θα το ξεχνούσαν γρήγορα και θα επέστρεφαν γρήγορα. Έτσι και αλλιώς, οι πιθανότητες χρεοκοπίας είναι οι λιγότερες όταν έχεις ήδη χρεοκοπήσει. Με τον τρόπο αυτό, η μεταρρυθμισμένη Ελλάδα θα είναι πολύ ελκυστική για τους διεθνείς επενδυτές, καταλήγει ο Μουντσάου.