Ήδη, τα καμπανάκια χτυπούν για την ανάγκη παρεμβάσεων στο μέτωπο της κοινωνικής ασφάλισης, ώστε να μην εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός αλλά και για την ανάγκη να εισπραχθούν περίπου 10 δισεκ. φόρων το β΄ Εξάμηνο του έτους (ΕΝΦΙΑ, Φόροι Εισοδήματος, Τεκμήρια Διαβίωσης κλπ) ώστε να τηρηθεί σε σταθερή τροχιά το δημοσιονομικό πρόγραμμα.
Στο πλαίσιο αυτό, μέχρι την 31η Ιουλίου οι φορολογούμενοι θα πρέπει να έχουν καταβάλει την πρώτη δόση από το φόρο ακινήτων και εισοδήματος, με τα ληξιπρόθεσμα ήδη να καλπάζουν και να έχουν ξεπεράσει τα 66 δισεκ. ευρώ.
Κι έτσι, μπορεί το υπουργείο Οικονομικών να τονίζει σε ανακοίνωσή του ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι καλυμμένες μέχρι τα μέσα του 2015, ωστόσο, όλοι τονίζουν απαιτείται ένταση της προσπάθειας για δημοσιονομική προσαρμογή καθώς κοινά αποδεκτό είναι ότι το δημοσιονομικό κενό του 2015 ξεπερνάει τα 900 εκ. ευρώ. (911 αναφέρει το μεσπρόθεσμο)
Αναγκαία η επιπρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή
Ενδεικτικό είναι ότι σύμφωνα με το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ, που ολοκλήρωσε την Παρασκευή την πέμπτη αξιολόγηση της πορείας της Ελλάδας, στο πλαίσιο ενός οικονομικού προγράμματος που υποστηρίζεται από μια συμφωνία Διευρυμένης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (EFF), «είναι αναγκαία επιπρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους, μέσα από μόνιμα και υψηλής ποιότητας μέτρα, με ταυτόχρονη ενίσχυση στο κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας».
«Είναι εξαιρετικά σημαντικό, οι αρχές να συνεχίσουν τη βελτίωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών. Πρέπει να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Οι αρχές λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και την επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων» τονίζεται.
Μισθοί και ανταγωνιστικότητα
Στη συνέχεια, υπογραμμίζεται ότι παρά τη σημαντική προσαρμογή των μισθών, η απόδοση του εξαγωγικού τομέα παραμένει συγκριτικά αδύναμη. Ως εκ τούτου, τονίζεται, είναι ευπρόσδεκτη μια εντατικοποίηση των προσπαθειών για την απελευθέρωση της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών.
«Είναι αναγκαία περαιτέρω μέτρα για την απομάκρυνση των ρυθμιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό σε τομείς-κλειδιά και στη μεταρρύθμιση της έκδοσης αδειών για επενδύσεις. Οι αρχές έχουν δεσμευτεί στην αναζωογόνηση των προσπαθειών για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας και τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος».
Έμφαση σε πέντε σημεία
Ειδικότερα το ΔΝΤ δίνει έμφαση σε πέντε τομείς και καλεί τις ελληνικές Αρχές να συνεχίσουν:
- τη βελτίωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών,
- την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής,
- την ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών,
- τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση
- και την επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων.
«Οι ελληνικές Αρχές έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά στη σταθεροποίηση της δημοσιονομικής κατάστασης και την αποκατάσταση της ισορροπίας στην οικονομία» τόνισε ο αναπληρωτής διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ναογιούκι Σινοχάρα, μετά την ανακοίνωση του ΔΝΤ ότι το διοικητικό συμβούλιο ενέκρινε την εκταμίευση 3,41 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα.
Ο κ. Σινοχάρα, πάντως από το ΔΝΤ, ανέφερε ότι «το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα είναι υψηλότερο από τον στόχο και η Ελλάδα έχει προχωρήσει από το πιο αδύναμο στο πιο ισχυρό κυκλικά προσαρμοσμένο πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο στην Ευρωζώνη, σε μόλις τέσσερα χρόνια. Ωστόσο, πρέπει ακόμα να ξεπεραστούν μια σειρά από προκλήσεις για να επιτευχθεί οριστικά η σταθεροποίηση και να επιστρέψει η Ελλάδα σε μια πορεία βιώσιμης και ισορροπημένης ανάπτυξης».
Υπ. Οικονομικών: Όλα εξαρτώνται από τα ευρωπαϊκά stress test
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι στην ανακοίνωση – απάντηση της Κυριακής 1 η Ιουνίου του υπουργείου Οικονομικών στο ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνεται ότι «για την περίοδο 2015-2016 οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα εξαρτηθούν σε σημαντικό βαθμό από τα αποτελέσματα της τραπεζικής δοκιμασίας που θα διενεργήσει η ΕΚΤ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο» κάτι που δημιουργεί εύλογες απορίες για το αν μέσω αυτών των ελέγχων στις τράπεζες θα βγουν «νέοι σκελετοί από το ντουλάπι…»
Για δάνεια - Τράπεζες
Από το ΔΝΤ, πάντως, σημειώνεται ότι «η αντιμετώπιση των υψηλών μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει μια σημαντική προτεραιότητα. Αν και δεν υπάρχει οξύ ρίσκο για τη σταθερότητα, είναι κρίσιμο για την οικονομική ανάκαμψη οι τράπεζες προκαταβολικά να αναγνωρίσουν τις ζημιές με βάση ρεαλιστικά σενάρια για την ανάκτηση δανείων».
Όσον αφορά στις τράπεζες, επισημαίνεται ότι πραγματοποιούνται προσπάθειες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έτσι ώστε μέρος των κεφαλαίων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να κρατηθεί για πιθανά απρόοπτα από την εφαρμογή του προγράμματος.
«Παράλληλα το πλαίσιο για τη ρύθμιση δανείων πρέπει να ενισχυθεί το συντομότερο».
Το ασφαλιστικό στο επίκεντρο
Στο μεταξύ νέος γύρος αλλαγών έρχεται στο ασφαλιστικό σύστημα, σε πρώτη φάση από τον Ιούνιο και στη συνέχεια από τον Ιανουάριο του 2015. Για τον σκοπό αυτό μέσα στη χρονιά πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και να έχουν ψηφιστεί απαιτούμενα μέτρα.
Έτσι, τον Ιούνιο, εκτός από την πρόταση για τις ενοποιήσεις προβλέπεται η κατάργηση των κοινωνικών πόρων σε μια σειρά επικουρικών ταμείων (έχει ήδη ψηφιστεί νόμος) και η έναρξη διαλόγου για την αναθεώρηση των κοινωνικών επιδομάτων.
Τον Ιούλιο, αναμένεται:
- Θα τεθεί σε εφαρμογή η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, που αποτελεί το επικουρικό ταμείο των μισθωτών. Οι παροχές θα είναι σε άμεση συνάρτηση με τα οικονομικά δεδομένα και εφόσον υπάρχει έλλειμμα θα «ψαλιδίζονται». Από την 1η Ιανουαρίου 2015 το μέτρο θα επεκταθεί στο σύνολο των φορέων (και για τα εφάπαξ).
- Θα μειωθούν κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες οι ασφαλιστικές εισφορές στο ΙΚΑ, ενώ στο κείμενο γίνεται αναφορά στη μείωσή τους κατά μία επιπλέον μονάδα τον Ιούλιο του 2015.
Επίσης, το Σεπτέμβριο, θα παρουσιαστεί ένα ευρύ πακέτο για τις συντάξεις, αφού ληφθούν υπόψη τα αποτελέσματα της μελέτης. Μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει:
- Την κατάργηση των αδικαιολόγητων εξαιρέσεων από το 2015.
- Τον διαχωρισμό της ασφάλισης από τα επιδόματα (και προτάσεις για το πώς θα αναδιοργανωθεί το σύστημα των επιδομάτων).
- Τη συγκράτηση των δαπανών για να διασφαλιστεί το ασφαλιστικό σύστημα.
- Τη κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων
Στο εργασιακό μέτωπο το φθινόπωρο θα έχει αξιολογηθεί το νέο σύστημα στις ομαδικές απολύσεις (δηλαδή το κατά πόσο είναι αποτελεσματικό ή χρειάζονται παρεμβάσεις), ενώ το 2015 θα ξεκινήσει η εφαρμογή του ελάχιστα εγγυημένου εισοδήματος.
Κι όλα αυτά ενώ το κεντρικό ακόμα θέμα παραμένει το ποιος θα υλοποιήσει μια τέτοια πολιτική…
Γιώργος Αλεξάκης