Αξίζει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερη αναφορά στην κατά περίπτωση προσέγγιση της διαδικασίας απελευθέρωσης για κάθε ένα επάγγελμα. Η διαδικασία αυτή οδήγησε σε διαδοχικές νομοθετικές ρυθμίσεις, μέχρι και την ολοκληρωτική άρση των περιορισμών για τα περισσότερα από τα 518 κλειστά επαγγέλματα που έχουν καταγραφεί στη χώρα μας.
Στα ήδη υπάρχοντα κλειστά επαγγέλματα προστέθηκαν οι κτηματομεσίτες, τα ιδιωτικά σχολεία και οι υπηρεσίες φροντίδας ηλικιωμένων. Ιδιαίτερη μέριμνα υπήρξε για τα λεγόμενα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα (δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς) στα οποία η προσπάθεια επικεντρώθηκε στη μείωση του ενδιάμεσου κόστους παροχής των συγκεκριμένων υπηρεσιών.
Η πορεία των απελευθερώσεων
Αξιολογώντας την πορεία της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων τονίζεται ότι πριν από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου είχε ξεκινήσει η απελευθέρωση του 13% των κλειστών επαγγελμάτων.
Αλλο 3% απελευθερώθηκε με την υπογραφή του πρώτου μνημονίου. Το 36% «άνοιξε» μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης αξιολόγησης του μνημονίου και το 10% κατά την τρίτη αξιολόγηση του μνημονίου. Στην παρούσα φάση υπάρχουν αποφάσεις με βάση τις οποίες δεν θα απελευθερωθεί το 10% των επαγγελμάτων από την αρχική λίστα, το 5% των επαγγελμάτων δεν έχει μπει ακόμη σε διαδικασία απελευθέρωσης, ενώ το 23% των επαγγελμάτων της αρχικής λίστας βρίσκεται στο στάδιο της δευτερεύουσας νομοθεσίας πριν από την πλήρη απελευθέρωσή του.
Το θέμα των κλειστών επαγγελμάτων και η πορεία απελευθέρωσης απασχολεί διακαώς τον επικεφαλής της ομάδας του ΔΝΤ για την Ελλάδα Πολ Τόμσεν ΠΟΥ θεωρεί μείζονος σημασίας την ολοκλήρωση της όλης προσπάθειας προκειμένου να αυξηθεί η απασχόληση, να μειωθεί η ανεργία και -κυρίως- να μειωθούν οι τιμές των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην τελευταία έκθεσή του το ΔΝΤ αναφέρει μια σειρά από τομείς οι οποίοι χρήζουν δευτερεύουσας νομοθεσίας, για την οποία η χώρα θα εξεταστεί κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης του Σεπτεμβρίου. Συγκεκριμένα:
- Σε 56 τεχνικά επαγγέλματα εκκρεμεί ακόμη η υποβολή προς το Συμβούλιο της Επικρατείας Προεδρικού Διατάγματος για την αντικατάσταση της επαγγελματικής εμπειρίας από σεμινάρια.
- Στο εμπόριο λιπασμάτων (10 επαγγέλματα) θα πρέπει να υποβληθούν προς το Συμβούλιο της Επικρατείας τα απαιτούμενα Προεδρικά Διατάγματα για τον καθορισμό των προδιαγραφών, για τα προγράμματα κατάρτισης, την έκδοση του παράγωγου δικαίου και την καθιέρωση μαθημάτων.
- Στους γεωπόνους, δασολόγους, γεωλόγους και ιχθυολόγους προβλέπεται η υιοθέτηση νομοθεσίας για να καταργήσει την υποχρεωτική έκδοση των επαγγελματικών ταυτοτήτων και την ένταξη στο Επιμελητήριο, καθώς και την υποχρεωτική παρουσία για δήμους άνω των 5.000 κατοίκων.
- Στους τεχνικούς τηλεόρασης η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την κατάργηση του συστήματος αδειοδότησης, αφού οριστούν κριτήρια τεχνικής επάρκειας για την άσκηση της συγκεκριμένης δραστηριότητας.
- Στα επαγγέλματα υγείας η τρόικα ζητά νομοθεσία για τη δημιουργία κλινικών ημερήσιας φροντίδας και υιοθέτηση δευτερογενούς νομοθεσίας για να καθοριστούν τα τεχνικά πρότυπα για τις κλινικές και νομοθεσία για τη μείωση των ελάχιστων απαιτήσεων σε τετραγωνικά, ώστε να ανοίξει και η αγορά υπηρεσιών υγείας.
- Στα κομμωτήρια - υπηρεσίες μανικιούρ, η τρόικα ζητά επανέλεγχο στις απαιτήσεις αδειοδότησης με βάση τις βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε.
- Στους φορτοεκφορτωτές η κυβέρνηση δεσμεύεται για την καθιέρωση κατάρτισης για την είσοδο στο επάγγελμα η οποία θα ολοκληρωθεί και θα ξεκινήσει να ισχύει από το τέλος Ιουνίου.
- Στους ενεργειακούς επιθεωρητές, η κυβέρνηση πρέπει να θεσπίσει εξετάσεις πιστοποίησης συμπεριφοράς.
- Στον κλάδο των φαρμακείων η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την εναρμόνιση της λειτουργίας τους με βάση τις συστάσεις που προκύπτουν από την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ.
- Στις ψυχαγωγικές δραστηριότητες και τα αθλητικά κέντρα θα γίνει επανεξέταση των περιορισμών για τη δημιουργία κέντρων αναψυχής και αθλητισμού (ελάχιστες απαιτήσεις χώρου, περιορισμένος κατάλογος των προσφερόμενων υπηρεσιών κ.λπ.) σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε. Στην κατεύθυνση αυτή θα υπάρχει νομοθεσία για την τροποποίηση αδικαιολόγητων ή δυσανάλογων απαιτήσεων, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού έως το τέλος Ιουνίου.
- Στους ναυτικούς θα γίνει αξιολόγηση εισόδου στο επάγγελμα σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε. Με άλλα λόγια θα πρέπει να υιοθετηθεί νομοθεσία για την τροποποίηση αδικαιολόγητων ή δυσανάλογων απαιτήσεων, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, συμπεριλαμβανομένης και της κατάργησης της υποχρέωσης παρακράτησης αμοιβών από τους μισθούς των ναυτικών.
- Στους αναλογιστές εκκρεμεί η θέσπιση νομοθεσίας που θα ρυθμίζει τις εξετάσεις πιστοποίησης και έναρξη εξετάσεων.