Οι επιπτώσεις από τα ρωσικά αντίμετρα, που παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις που είχαν γίνει τις προηγούμενες ημέρες, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα επιβληθούν, είναι δραματικές και αλυσιδωτές:
Δεν είναι μόνο οι χιλιάδες τόνοι που μένουν αδιάθετοι στα ψυγεία και τις αποθήκες, αλλά και το γεγονός ότι καθώς υπάρχει πλέον υπερπροσφορά νωπών φρούτων και λαχανικών απ' όλες τις χώρες της ΕΕ, οι τιμές καταρρέουν, με καταστροφικές συνέπειες για το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών, την απασχόληση και γενικότερα την ελληνική οικονομία.
Πριν την επιβολή του εμπάργκο, οι τιμές παραγωγού στο ροδάκινο ήταν λίγο πάνω από 0,20 ευρώ/το κιλό, ενώ πλέον έχουν "βουλιάξει" στα 0,10 ευρώ/κιλό και κανείς δεν ξέρει αν θα σταματήσουν σε αυτά τα -εξευτελιστικά- επίπεδα.
Ένα μεγάλο πρόβλημα επίσης είναι το γεγονός ότι αφού ένα μεγάλο μέρος των εξαγωγών κατευθύνεται προς τη ρωσική αγορά, οι παραγωγοί δεν ξέρουν τι θα κάνουν με τα προϊόντα που φυτεύουν αυτή την εποχή (αλλά τους επόμενους μήνες) στο χωράφι. Ιδιαίτερα επιφυλακτικές είναι και οι εταιρείες μεταποίησης.
Και όλα αυτά σε μία περίοδο, που όπως δείχνουν και τα σχετικά στοιχεία (βλ. Πίνακα 1), οι εξαγωγές πηγαίνουν πολύ καλά.
Φόβοι ότι θα χαθεί η ρωσική αγορά
Το "κενό" που δημιουργείται συνολικά στη ρωσική αγορά από το μπλόκο στα αγροτικά προϊόντα της ΕΕ, υπολογίζεται στα 7,1 δισ. ευρώ περίπου (9,5 δισ. δολάρια). Αυτό το κενό θα καλύψουν χώρες, όπως η Βραζιλία, αλλά και η Τουρκία, κάτι που σημαίνει ότι η ανάκτηση αυτής της αγοράς για τους Έλληνες παραγωγούς είναι πλέον πολύ δύσκολη αν όχι ανέφικτη.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι την εποχή της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης, πριν από 25 χρόνια περίπου, οι ελληνικές εξαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών ήταν περί τους 200.000 τόνους. Φέτος, τόσα χρόνια μετά, οι εξαγωγές προβλεπόταν ότι θα άγγιζαν τους 170.000 τόνους (σε αξία τα 180 - 190 εκατ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογισθούν άλλα 25 εκατ. ευρώ, περίπου, από τα μεταποιημένα προϊόντα).
Το 2013, το μερίδιο των αγροτικών προϊόντων στις εξαγωγές προς τη Ρωσία ήταν 41,23% ή σε απόλυτα μεγέθη 200 εκατ. ευρώ περίπου (βλ. Πίνακα 3). Μεγάλο μέρος εξ' αυτών είναι τα πυρηνόκαρπα, άλλα φρέσκα φρούτα και οι φράουλες (βλ. Πίνακα 4). Η Ρωσία (και Ουκρανία) απορροφούν το 18% των συνολικών εξαγωγών οπωροκηπευτικών, το 50% των εξαγωγών φράουλας και σχεδόν το 25% των εξαγωγών ροδακίνου (νωπό και κομπόστα).
Αποζημιώσεις
Το Σάββατο, οι ροδακινοπαραγωγοί σε Ημαθία και Κοζάνη είδαν να επιστρέφουν γεμάτα τα φορτηγά με τα προϊόντα τους που είχαν προορισμό τη ρωσική αγορά, μολονότι υπήρχαν συμβόλαια γι' αυτά.
Όπως τονίζουν, η μόνη -δυστυχώς- λύση είναι η βιολογική αποσύνθεση των προϊόντων και η καταβολή αποζημιώσεων. Η "λύση" για τη διάθεση των προϊόντων αυτών στην εγχώρια αγορά, δεν είναι ρεαλιστική, επισημαίνουν, κυρίως για τεχνικούς παράγοντες.
Επίσης, όπως λένε, εάν διατίθετο το προϊόν για χυμό, η τιμή παραγωγού θα ήταν ...0,05 ευρώ/το κιλό.
Οι παραγωγοί και οι εξαγωγείς θα πρέπει να αποζημιωθούν, καθώς υφίστανται, χωρίς βεβαίως να φέρουν οι ίδιοι ευθύνη, τις επιπτώσεις από την πρόσφατη απόφαση της ΕΕ να επεκτείνει το πακέτο των κυρώσεων και της Ρωσίας, κάτι που προκάλεσε την σκληρή απάντηση της Μόσχας.
Την ίδια ώρα, έντονοι είναι και οι φόβοι για περαιτέρω επέκταση των ρωσικών αντιμέτρων και σε άλλα προϊόντα.
"Ο Σύνδεσμος μας μέσω της Ομοσπονδίας Εμπόρων Οπωροκηπευτικών Eucofel της οποίας είμαστε μέλη, με κοινό υπόμνημα προς τον Επίτροπο Γεωργίας κ. Τσιόλο, ζητήσαμε την ενεργοποίηση της ΚΟΑ Οπωροκηπευτικών και ειδικότερα την ενεργοποίηση του Κεφαλαίου περί αντιμετώπισης κρίσης στην αγορά", δήλωσε σχετικά ο Ειδικός Σύμβουλος της Incofruit Hellas κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης.
"Το μεγάλο όμως πρόβλημα", υπογράμμισε, "είναι ότι, εκτός από την τύχη των ροδακίνων που έμειναν αδιάθετα και την διάθεση τόσο των επιτραπέζιων σταφυλιών, των ακτινιδίων, των μήλων, αγγουριών και βεβαίως των εσπεριδοειδών, η απώλεια της Ρωσικής αγοράς με υποκατάσταση των προϊόντων μας από άλλους προμηθευτές τρίτων χωρών θα απαιτήσει πολλά χρόνια για να ξανακατακτηθεί η μεγάλη αυτή αγορά."
Δείτε εδώ ολόκληρη την επιστολή
Γιώργος Κωστούλας
