Σημειώνεται ότι η ανακοίνωση ανατρέπει προηγούμενες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη ο οποίος έχει υποστηρίξει σε παλαιότερες δηλώσεις του ότι το πρωτογενές πλεόνασμα «έκλεισε» στο 1,5% του ΑΕΠ, δηλαδή εντός στόχου.
Το αποτέλεσμα που ανακοινώνει το υπουργείο Οικονομικών, με βάση τη μεθοδολογία που προβλέπει το μνημόνιο, είναι πιο κοντά στην εκτίμηση της συμβούλου του υπουργού, Ελενας Παναρίτη η οποία είχε τοποθετήσει την Παρασκευή το πλεόνασμα στο 0,6% του ΑΕΠ, ενώ νωρίτερα είχε επιρρίψει ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση με τη φράση «παραλάβαμε μια καμμένη γη».
Σημαντική υστέρηση παρουσιάζουν και τα έσοδα για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ, το 2014 στα ταμειακά καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού υπήρξε υστέρηση συνολικού ύψους 3.914 εκατ. ευρώ (δελτίο εκτέλεσης κρατικού προϋπολογισμού 12μήνου), εκ των οποίων 3.500 εκατ. ευρώ στα έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού (Τ.Π) και 414 εκατ. ευρώ στα έσοδα του ΠΔΕ.
Επίσης το ΥΠΟΙΚ,τονίζει ότι εάν στην υστέρηση των εσόδων του Τακτικού Προϋπολογισμού, δεν υπολογισθούν τα έσοδα από ANFAs και SMPs ύψους 1.886 εκατ. ευρώ, τότε η υστέρηση σε ταμειακή βάση περιορίζεται σε 2.026 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά την απόκλιση στο πρωτογενές πλεόνασμα στην ανακοίνωσή του το ΥΠΟΙΚ εξηγεί μια σειρά από λόγους που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα.
Συγκεκριμένα τονίζει:
Το ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης αποτελείται από το ισοζύγιο του Κράτους (Υπουργεία, περιφερειακές υπηρεσίες Υπουργείων και Αποκεντρωμένες Διοικήσεις), από το ισοζύγιο της Κεντρικής Διοίκησης (Κράτος, Νομικά Πρόσωπα και ΔΕΚΟ ταξινομημένες εντός της Γενικής Κυβέρνησης), από το ισοζύγιο των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και από το ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ).
Ο υπολογισμός των επιδόσεων μιας χώρας γίνεται σε επίπεδο αποτελέσματος του ισοζυγίου Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομική βάση, σύμφωνα με το ΕΣΛ-10 από την Eurostat/ΕΛΣΤΑΤ σύμφωνα με τη Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος (ΔΥΕ – EDP).
Η αξιολόγηση με βάση το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής (ΠΟΠ)
Ειδικά η αξιολόγηση της Ελλάδας, επειδή βρίσκεται στο Μηχανισμό Στήριξης, γίνεται με βάση τις συμφωνηθέντες παραμέτρους στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής (ΠΟΠ).
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΠΟΠ, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης δεν περιλαμβάνει κυρίως :
- Την αναδρομική μείωση του επιτοκίου για δάνεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Τη μεταφορά των αποδόσεων (κερδών) των Ελληνικών ομολόγων από τις Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος (ANFAs και SMPs).
- Την επίπτωση από τη στήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (εφάπαξ επίπτωση/one off).
- Τα έσοδα από τη μεταφορά των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων από τις Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος (SMPs)
- Τα έσοδα των SMPs καταγράφηκαν και καταγράφονται στον Προϋπολογισμό και θα ανέλθουν στα 10 δισ. ευρώ περίπου συνολικά μέχρι το 2025.
Δεδομένου ότι χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, κατατίθενται απευθείας στον Ειδικό Λογαριασμό Εξυπηρέτησης του Δημοσίου Χρέους (segregated account) στην Τράπεζα της Ελλάδος ΕΛΛ-1,48% και δεν υπολογίζονται στους στόχους του ΠΟΠ.
Η επίπτωση της στήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων
Η κρατική υποστήριξη προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, έχει επίδραση στο αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης.
Ωστόσο, αυτή η μεταβολή ελλείμματος αντικρίζεται από περιουσιακά στοιχεία (μετοχές) που αποτελούν πλέον ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου, με προβλεπόμενη εκποίησή τους και με σημαντική αξία μεταπώλησης η οποία θα συμβάλλει στη μείωση του δημόσιου χρέους.
Ειδικότερα οι διαφορές αυτές για το έτος 2014 αφορούν:
Στο ΠΟΠ δεν περιλαμβάνονται τα έσοδα από ΑNFAs και SMPs. Τα έσοδα από ΑNFAs και SMPs εκτιμούνται το 2014 σε 2.419 εκατ. Ευρώ σε δημοσιολογιστική βάση (580 εκατ. ευρώ που εισπράχθηκαν στο 2014 και 1.839 εκατ. ευρώ εθνικολογιστική προσαρμογή- απαίτηση). Κατά συνέπεια, το ποσό αυτό δεν περιλαμβάνεται στο πρωτογενές αποτέλεσμα κατά ΠΟΠ.
Επίσης στο ΠΟΠ περιλαμβάνεται μόνο μέρος των εσόδων από αποκρατικοποιήσεις και ειδικότερα 4 κατηγορίες αυτών: gaming licenses (άδειες παιγνίων), telecom licenses (άδειες κινητής τηλεφωνίας), sales of aircrafts (πώληση αεροσκαφών), και extension of the airport concession (παράταση της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών). Κατά συνέπεια από το σύνολο των εσόδων από αποκρατικοποιήσεις που έχουν περιληφθεί στο αποτέλεσμα κατά ESA -2010 ύψους 417 εκατ. ευρώ, θα πρέπει να αφαιρεθούν 298 εκατ. ευρώ κατά ΠΟΠ (θα υπολογισθούν μόνο τα 119 εκατ. ευρώ).
Άλλες διαφορές στις εθνικολογιστικές προσαρμογές αφορούν το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων (ΕΕΤΑ) του έτους 2013. Ειδικότερα για το αποτέλεσμα κατά ESA-2010 λαμβάνονται υπόψη οι εισπράξεις μέχρι και τον Μάϊο του 2014 οι οποίες μεταφέρονται στο έτος 2013. Στο ΠΟΠ μεταφέρονται στο έτος 2013 οι εισπράξεις μόνο μέχρι και τον Μάρτιο του 2014. Έτσι, σύμφωνα με το ΠΟΠ στο2014 υπάρχει βελτίωση κατά 193 εκατ. ευρώ, ίσο με το ποσό που είχε περιληφθεί στον πίνακα 3.4 σελ. 104 της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού 2015.
Κατά συνέπεια εάν στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2014 (σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία) κατά ESA-2010 γίνουν οι παραπάνω τρείς προσαρμογές, τότε κατά Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής το πρωτογενές αποτέλεσμα περιορίζεται στο 0,3% του ΑΕΠ, από 1,5% που ήταν ο στόχος.