Το ΙΝΕ επισημαίνει ότι αβεβαιότητα κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα οικονομικών αποφάσεων. Οι προκλήσεις για την οικονομία και την κοινωνία είναι μεγάλες και αυξάνονται μέσα στο μεταβαλλόμενο και ασταθές ευρωπαϊκό και γεωπολιτικό περιβάλλον.

Και υπογραμμίζει ότι η άμεση μετάβαση της οικονομίας σε βιώσιμη, σταθερή και διατηρήσιμη ανάπτυξη με απασχόληση και κοινωνική συνοχή είναι ζωτικής σημασίας για τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους, για την ουσιαστική αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού που προκάλεσαν οι πολιτικές της λιτότητας.

Συνοπτικά τα συμπεράσματα της Έκθεσης:

Όλα τα εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης δείχνουν ότι τα δύο προγράμματα οικονομικής προσαρμογής και ειδικότερα η άσκηση πολιτικής δημοσιονομικής λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης έχουν αποτύχει να ανακτήσουν τη φερεγγυότητα του ελληνικού δημόσιου τομέα και να απεγκλωβίσουν την οικονομία από την κρίση χρέους, ενώ έχουν συντελέσει σημαντικά στην αποδόμηση της αγοράς εργασίας και του συστήματος κοινωνικής προστασίας και στην αποσταθεροποίηση του μακροοικονομικού και του χρηματοπιστωτικού συστήματος της οικονομίας.

Με σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων και πλήθος ρυθμίσεων οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών απορύθμισαν τις εργασιακές σχέσεις στοχεύοντας στη δραστική μείωση του κόστους εργασίας και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.

Ο πυρήνας της φιλοσοφίας των παρεμβάσεων είναι:

* η ενίσχυση ευέλικτων μορφών εργασίας σε βάρος της πλήρους και σταθερής απασχόλησης
* η υπονόμευση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η αποδόμηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας
* η ελαστικοποίηση του χρόνου εργασίας
* η απορρύθμιση της εργατικής προστασίας και η απελευθέρωση των απολύσεων.

Η αποτυχία της ελληνικής κυβέρνησης να διαπραγματευτεί μια αξιόπιστη, ρεαλιστική εναλλακτική οικονομική πολιτική εξόδου από τη λιτότητα και την οικονομική κρίση είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να βρίσκεται σε πορεία εφαρμογής νέου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής.

Η νέα Δανειακή Συμφωνία και το Μνημόνιο ΙΙΙ δεν θα επιτρέψουν στη χώρα να απεγκλωβιστεί από την ύφεση τα αμέσως επόμενα χρόνια.

Η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως αλλαγή μοντέλου οικονομικής πολιτικής στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής εξόδου της οικονομίας από την κρίση χρέους, την αποπληθωριστική ύφεση και την απομόχλευση.
Οι τρεις προτάσεις

1. Εναλλακτική στρατηγική διαχείρισης του Δημόσιου χρέους βάσει του άξονα «βιώσιμο πρωτογενές πλεόνασμα – βιώσιμο χρέος».

Το βιώσιμο πρωτογενές πλεόνασμα ορίζεται βάσει των πραγματικών αναπτυξιακών και κοινωνικών δυνατοτήτων της Ελλάδας και δομικών μεταρρυθμίσεων και ειδικότερα βάσει:

της αύξησης του ΑΕΠ,
της δίκαιης και αναπτυξιακής μεταρρύθμισης του φορολογικού συστήματος,
της παραγωγικής αναδιάρθρωσης των δημόσιων δαπανών,
της αναδόμησης του φορο-εισπρακτικού μηχανισμού και
της ουσιαστικής αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.

2.Ενεργοποίηση της εγχώριας ζήτησης για επανεκκίνηση της Οικονομίας

Πρώτον, με αύξηση των επενδύσεων. Προτείνουμε η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους να περιλαμβάνει «ρήτρα επανεπένδυσης των τόκων» ως μηχανισμό χρηματοδότησης των επενδύσεων.

Δεύτερον, με αύξηση της κατανάλωσης με τη θεσμοθέτηση «προγραμμάτων εγγυημένης απασχόλησης».

3. Επαναρρύθμιση της αγοράς εργασίας και αποκατάσταση του κατώτατου μισθού

Ενδεικτικά προτείνουμε την:

Αποκατάσταση της ενότητας των όρων της ΕΓΣΣΕ και καθολική εφαρμογή και των μισθολογικών της όρων.

Επαναφορά της μετενέργειας για το σύνολο των όρων εργασίας και της εξάμηνης παράτασης ισχύος των όρων της ΣΣΕ (με δυνατότητα περαιτέρω παράτασης).

Κατάργηση της υπερίσχυσης της επιχειρησιακής ΣΣΕ έναντι κλαδικών ή ομοιοεπαγγελματικών ΣΣΕ κατά παρέκκλιση της αρχής της ισχύος της ευνοϊκότερης για τον εργαζόμενο διάταξης.