Πιο συγκεκριμένα, η χώρα καλείται να πληρώσει κατ' αποκοπήν ποσό 10 εκατομμυρίων ευρώ και σε χρηματική ποινή 3,64 εκατομμυρίων ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης, ως προς τη συμμόρφωση της χώρας με τη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Λουξεμβούργο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε διαπιστώσει την παράβαση της Ελλάδας πρώτη φορά με απόφαση του 2007. Προφανώς 8 χρόνια δεν έφτασαν για να λυθεί το θέμα σε μια περιοχή όπου παρατηρείται μεγάλη μετακίνηση πληθυσμού.
Να ήταν όμως μόνο αυτό! Δεκάδες είναι τα εκατομμύρια που «πέφτουν» ανά μήνα ως πρόστιμα στην Ελλάδα από τη λειτουργία παράνομων χωματερών. Για το λόγο αυτό αμέσως μετά την συγκρότηση της νέας κυβέρνησης υπήρξε ειδική διυπουργική σύσκεψη υπό τον υπ. Επικρατείας Αλ. Φλαμπουράρη για την προώθηση λύσεων, που όμως αργούν και οδηγούν σε υπέρμετρες επιβαρύνσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλά νησιά δεν υπάρχουν πιστοποιημένοι χώροι επεξεργασίας των απορριμμάτων, ΧΥΤΥ κλπ, ενώ ούτε λόγος για προγράμματα ανακύκλωσης. Μάλιστα με τις καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ αλλά και στις μελέτες υπάρχουν και οι σχετικές απεντάξεις π.χ. Μήλος) έργων αναβάθμισης των χώρων απόθεσης υπολειμμάτων.
Η τελευταία καμπάνα
Σε σχέση με τα λύματα όπου το πρόβλημα αναμένεται να οξυνθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της αύξησης του τουριστικού ρεύματος η κατάσταση είναι οριακή. Τουριστικές περιοχές, πέρα από την ανατολική Αττική, όπως η Παλαιόχωρα Χανίων, το Γαλαξείδι λειτουργούν χωρίς βιολογικούς καθαρισμούς με αποτέλεσμα η κατάσταση να είναι δια «γυμνού οφθαλμού» ορατή όταν οι άνεμοι και οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν την φυσική «απομάκρυνση» των λυμάτων στα βάθη της θάλασσας. Όμως όχι κάποιο «μνημόνιο», αλλά η σχετική οδηγία της ΕΕ προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε όλοι οι οικισμοί με ισοδύναμο πληθυσμό άνω των 15.000 να διαθέτουν δίκτυα αποχέτευσης αστικών λυμάτων και να επεξεργάζονται τα λύματά τους πριν από την απόρριψη.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, με την απόφασή του για την Αν. Αττική, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η Ελλάδα "παρέβη την υποχρέωση εκτέλεσης της απόφασης του 2007, καθόσον, κατά την εκπνοή της προθεσμίας που έταξε η Επιτροπή για την εκτέλεση της απόφασης αυτής (25 Απριλίου 2011), οι έξι επίμαχοι οικισμοί εξακολουθούσαν να μην είναι εξοπλισμένοι με συστήματα συλλογής ή επεξεργασίας των αστικών λυμάτων".
Όσον αφορά τη χρηματική ποινή, το Δικαστήριο έκρινε ότι "η έλλειψη ή η ανεπάρκεια συστημάτων συλλογής ή επεξεργασίας των αστικών λυμάτων είναι ικανές να βλάψουν το περιβάλλον και πρέπει να λογίζονται ως ιδιαιτέρως σοβαρές". Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παρατηρεί, ως ελαφρυντική περίσταση, ότι, λαμβανομένου υπόψη του σχετικά μικρού αριθμού των οικισμών που δεν έχουν ακόμα συμμορφωθεί, η βλάβη στο περιβάλλον είναι λιγότερο σημαντική από εκείνη που διαπιστώθηκε το 2007. Ομοίως, "λαμβάνει υπόψη τις προσπάθειες τις οποίες κατέβαλε η Ελλάδα και αναγνώρισε η Επιτροπή".
Για τον υπολογισμό της χρηματικής ποινής, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η διάρκεια της παράβασης που προσάπτεται στην Ελλάδα είναι σημαντική, ήτοι σχεδόν οκτώ έτη από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του 2007. Τέλος, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έλαβε υπόψη τη μείωση της ικανότητας πληρωμής της Ελλάδας, δεδομένου ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της χώρας, εν τω μεταξύ, όντως, μειώθηκε.
Για όλους αυτούς τους λόγους, το Δικαστήριο έκρινε ενδεδειγμένο να επιβάλει στην Ελλάδα, από σήμερα, προοδευτικώς μειούμενη χρηματική ποινή, ύψους 20.000 ευρώ ανά ημέρα, ήτοι 3,64 εκατομμύρια ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης, το πραγματικό ποσό της οποίας πρέπει να υπολογίζεται στο τέλος κάθε εξάμηνης περιόδου, λαμβανομένου, κάθε φορά, υπόψη του αριθμού μονάδων ισοδύναμου πληθυσμού που συμμορφώθηκαν με την απόφαση του 2007.
Όσον αφορά το κατ' αποκοπήν ποσό, αποφάσισε να επιβάλει στην Ελλάδα την καταβολή ποσού 10 εκατομμυρίων ευρώ.
Γιώργος Αλεξάκης