Όπως φάνηκε από τις συνομιλίες του εκπροσώπου της Ε.Ε. Ντέκλαν Κοστέλο με φορείς κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αθήνα, το υπουργείο Εργασίας επιμένει να απορρίπτει την απαίτηση των δανειστών για εισοδηματικά κριτήρια στην εθνική σύνταξη, αλλά προτείνει αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και «υπεξαίρεση» των αποθεματικών των πλεονασματικών επικουρικών ταμείων.
Υπενθυμίζεται ότι το κουαρτέτο έδωσε περίοδο χάριτος για την ψήφιση του Ασφαλιστικού στη Βουλή στα μέσα Ιανουαρίου, αντί για τις 23 Δεκεμβρίου, με τον κ. Κοστέλο να εκφράζει την προθυμία του να δοθεί παράταση και μέχρι τον Φεβρουάριο, αλλά το υπουργείο Εργασίας δεν επιθυμεί δίμηνη καθυστέρηση, καθώς τα περισσότερα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν από 1/1/2016.
Στο μήνα αυτόν που θα μεσολαβήσει η κυβέρνηση θα επιδιώξει την υποβολή προτάσεων από φορείς στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου, καθώς και την καλλιέργεια κλίματος συναινέσεων.
Όσον αφορά στη διαπραγμάτευση, "κλειδί" θα αποτελέσει η απόφαση των δανειστών σχτικά με την αποδοχή ή όχι της πρότασης για αύξηση των εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα, προκειμένου να εξοικονομηθούν 300 εκατ. ευρώ για το 2016 και να αποφευχθεί το ψαλίδι στις συντάξεις.
Το κουαρτέτο κατ' αρχήν απορρίπτει την πρόταση λόγω του αντιαναπτυξιακού της χαρακτήρα, αλλά δεν έχει λάβει ακόμα την οριστική του απόφαση, λόγω του επιχειρήματος της ελληνικής πλευράς ότι το 50% των νοικοκυριών στηρίζεται από τη σύνταξη κάποιου συνταξιούχου.
Παράλληλα, η ελληνική κυβερνηση προτείνει την εφαρμογή του κανόνα βιωσιμότητας, δηλαδή μια εναλλακτική ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ενιαίου επικουρικού ταμείου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για να καλυφθεί το έλλειμμα του Ταμείου, το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει περικοπές 6%-10% στις επικουρικές συντάξεις πάνω από 128 ευρώ για περισσότερους από 800.000 συνταξιούχους. Τα σενάρια για περικοπή των συντάξεων άνω των 170 ή των 200 απορρίφθηκαν, καθώς για να βγει ο λογαριασμός οι συντάξεις έπρεπε να περικοπούν πάνω από 10%.
Εν μέσω των σεναρίων για μειώσεις στις επικουρικές, όμως, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει παράλληλα και νέα εναλλακτική πρόταση, η οποία δεν προβλέπει περικοπές, αλλά «υπεξαίρεση» των διαθεσίμων ή της περιουσίας που κατέχουν οι πιο εύρωστοι κλάδοι επικούρησης (π.χ. τα Ταμεία εμποροϋπαλλήλων και μηχανικών), οι οποίοι εντάσσονται υποχρεωτικά στο ΕΤΕΑ.
Πιο αναλυτικά, η πρόταση περιλαμβάνει χρήση μέρους των αποθεματικών, αύξηση των εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα (0,5% για τους εργοδότες και 0,5% για τους εργαζομένους), καθώς και εξισορροπητικές παρεμβάσεις στο σύστημα με τη μεταφορά κονδυλίων από τους έχοντες στους μη έχοντες, προκειμένου να μην παράγονται ελλείμματα με δεδομένο ότι το ΕΤΕΑ δεν επιτρέπεται να λαμβάνει πλέον ενίσχυση από το κράτος ή το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ).
Ακόμη προτείνεται ένα μέρος του ελλείμματος να καλυφθεί από την περιουσία του ΕΤΕΑ.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το τρίτο μνημόνιο, η ενοποίηση της περιουσίας δεν είναι η λύση μόνο για τα επικουρικά, αλλά και για τα ταμεία κύριας ασφάλισης, τα αποθεματικά και οι πόροι των οποίων θα ενοποιηθούν ως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2016 για να δημιουργηθεί ένα κοινό κεφάλαιο που θα "σώσει" τους προβληματικούς κλάδους.
Στο επίκεντρο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές βρίσκεται η εθνική σύνταξη των 384 ευρώ, η οποία θα χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια σε όλους όσοι έχουν τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης. Οι δανειστές επιμένουν στην λύση των εισοδηματικών κριτηρίων για την καταβολή της εθνικής σύνταξης, υποστηρίζοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση υπάρχει στρέβλωση στη σχέση παροχών - εισφορών και δημιουργούνται αντικίνητρα για την παραμονή στην αγορά εργασίας.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση προτείνει «ρήτρα ανάπτυξης», βάσει της οποίας θα επανακαθορίζεται το ύψος της τελικής παροχής, δηλαδή αναλόγως των αυξομειώσεων του ΑΕΠ και της κατάστασης της οικονομίας. Το αναλογικό μέρος της σύνταξης θα αντιστοιχεί στις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί και θα υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές και το ποσοστό αναπλήρωσης.
Σύμφωνα με την ελληνική πρόταση επίσης, τα ποσοστά αναπλήρωσης θα προσδιοριστούν από αναλογιστική μελέτη με τη βοήθεια του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ILO), ενώ θα καθιερωθεί ενιαίος υπολογισμός των συντάξεων με βάση τρία κριτήρια:
- Τον μισθό του εργασιακού βίου (ή εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες)
- Ενιαίο, ανά μισθολογική ή εισοδηματική κατηγορία, ποσοστό αναπλήρωσης
- Τα έτη ασφάλισης.