Μπορεί στο φίνις του 2015 να «έπεσαν» υπογραφές για την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στο σχήμα Fraport Slentel και να εξασφαλίστηκε η διατήρηση του ενδιαφέροντος της τουρκοαραβικής κοινοπραξίας στο «παιχνίδι» για την εξαγορά του Αστέρα Βουλιαγμένης, ωστόσο τα πράγματα παραμένουνε εξαιρετικά δύσκολα για το νέο έτος.
Άλλωστε, αν αναλογιστούμε και τα όσα έχουν συμβεί στο παρελθόν, δηλαδή καθυστερήσεις, αναβολές, εμπλοκές, άλλες απρόοπτες και άλλες που «μυρίζουν»… σκοπιμότητα, μοιάζουν να υπονομεύουν τον στόχο βάζοντας τρικλοποδιά στις διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων.
Η λίστα περιλαμβάνει τις «τελικές εκκρεμότητες» με τα περιφερειακά αεροδρόμια και την μεταβίβαση της Αστήρ Παλάς, το Ελληνικό, το ακίνητο Αφάντου στη Ρόδο, τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) και τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ), τις ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. & ΕΕΣΣΤΥ Α.Ε., τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών («Ελευθέριος Βενιζέλος»). Οι ιδιωτικοποιήσεις σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ θα επιχειρηθεί να κλείσουν έως τα τέλη Ιουνίου.
Μέχρι τότε η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να έχει συστήσει και το νέο ταμείο των 50 δισ., που έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο του 3ου προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας, υπό τη σκέπη του οποίου πρόκειται να περάσει το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά και άλλοι οργανισμοί όπως η ΕΤΑΔ που ελέγχει περί τα 80.000 κρατικά ακίνητα.
Το ζήτημα είναι κατά πόσο είναι εφικτή η ολοκλήρωση των 9 άμεσων αποκρατικοποιήσεων εντός του πρώτου εξαμήνου, αν και όπως είπαμε ήδη αεροδρόμια και Αστέρας έχουν προχωρήσει κατά κάποια βήματα ενώ υπήρξε και κινητικότητα για το Ελληνικό. Σε κάθε περίπτωση, η επιδίωξη για έσοδα περί τα τρία δισ. ευρώ θα κριθεί από την τύχη των δύο διαγωνισμών για τα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας, τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ. Υπό την προϋπόθεση πως μέσα στο πρώτο εξάμηνο, όπως έχει ανακοινωθεί, θα παραλάβει η κοινοπραξία υπό τη γερμανική Fraport τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια ώστε να καταβάλει και το εφάπαξ τίμημα των 1,23 δισ. ευρώ ως το φθινόπωρο.
Στο Ταμείο είχαν ανακοινώσει πως στόχος ήταν να ολοκληρωθούν οι εννέα ιδιωτικοποιήσεις που είχε συμφωνήσει, ως «πρώτο κύμα», η κυβέρνηση με τους δανειστές. Αν κρίνουμε από τα προβλήματα που έχουν προκύψει τα περασμένα χρόνια, μάλλον στο ΤΑΙΠΕΔ πρέπει να προσδοκούν… ένα θαύμα.
Πιθανότατα ο πρώτος διαγωνισμός που θα κλείσει είναι αυτός του ΟΛΠ. Την προσεχή Τρίτη 12 Ιανουαρίου το ΤΑΙΠΕΔ και οι σύμβουλοί του θα αποσφραγίσουν τις δεσμευτικές προσφορές για τον Πειραιά, η μία εκ των οποίων είναι της Cosco, όπως γνωστοποίησε η κινεζική εταιρεία. Για το κατά πόσον υπάρχουν άλλες προσφορές το ΤΑΙΠΕΔ τήρησε σιγήν ιχθύος αν και κυκλοφορούν φήμες περί άτυπης παράτασης της διαδικασίας με στόχο και δεύτερη προσφορά από έναν εκ των δύο ενδιαφερόμενων που είχαν μείνει μέχρι τέλους, τη δανέζικη APM Terminals και την ICTSI από τις Φιλιππίνες. Ακόμα όμως και αν ανακηρυχθεί προτιμητέος επενδυτής εντός του Ιανουαρίου, θα χρειαστούν μήνες για να ολοκληρωθεί η διαδικασία των εγκρίσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, τη Βουλή και τη γενική συνέλευση της εισηγμένης.
Η APM Terminals φαίνεται πως αποφάσισε να επικεντρωθεί στον ΟΛΘ, οι προσφορές για την απόκτηση του οποίου αναμένονται μέσα στον Απρίλιο. Οι Δανοί και άλλοι επτά όμιλοι είχαν περάσει στο επόμενο στάδιο και στο ταμείο ελπίζουν πως ο ανταγωνισμός θα είναι μεγαλύτερος από όσα συνέβησαν στον ΟΛΠ. Οι ενδιαφερόμενοι το 2014 ήταν πολλοί, αλλά κανείς δεν ξέρει αν θα δώσουν «το παρών» και στις δεσμευτικές προσφορές. Πιθανολογείται πάντως ισχυρό ενδιαφέρον από τη Maersk, ενώ οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι φαίνεται πως αποσύρονται, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές.
Η απόσυρση των Ρώσων είναι άλλωστε και ένας από τους λόγους που εκτιμάται ότι ίσως να επαναπροκηρυχθεί και ο διαγωνισμός για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η ρωσική συμμετοχή «κούμπωνε» με τον εγχώριο της στο σχήμα, την ελληνική ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ενώ η ρουμανική εταιρεία που έχει επίσης περάσει στη δεύτερη φάση είναι πλέον ουσιαστικά απούσα.
Το ίδιο εκτιμάται ότι συμβαίνει και με τους γαλλικούς σιδηροδρόμους. Ισχυρό ενδιαφέρον έχει δείξει η αμερικανική Watco. Αντιθέτως για την ΕΕΣΣΤΥ Α.Ε., την εταιρεία συντήρησης τροχαίου υλικού, σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον από την Alstom με τον όμιλο Κοπελούζου αλλά και τη Siemens, ενώ και εδώ έχει προκριθεί η κοινοπραξία της JSC (ρωσικοί σιδηρόδρομοι) με τη ΓΕΚ. Σημειώνεται πως η υπογραφή των απαραίτητων συμβάσεων μεταξύ Rosco και ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν έχει καταστεί δυνατή αφού τα διοικητικά συμβούλια των δύο εταιρειών αδυνατούν να λάβουν αποφάσεις, ενίοτε με παρεμβάσεις εκπροσώπων των εργαζομένων του ΟΣΕ. Πάντως, ακόμα και αν ολοκληρωθεί εντός του 2016 η πώληση των δύο θυγατρικών του ΟΣΕ, δεν αναμένονται σημαντικά έσοδα.
Το ποσό των 400 εκατ. ευρώ είχαν προσφέρει και οι Αζέροι της Socar για τον ΔΕΣΦΑ, αλλά η υπογραφή της μεταβίβασης εκκρεμεί σχεδόν τρία χρόνια. Πλέον, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ώστε να μεταβιβαστεί στη Socar το 49%. Το υπόλοιπο 17%, με βάση και απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρέπει να αποκτηθεί από ευρωπαϊκό όμιλο. Ήδη «τσεκάρουν» τον ΔΕΣΦΑ κοινοπραξία της βελγική Fluxys με την ισπανική Enagas καθώς και η ιταλική Snam.
Όσον αφορά στην υπόθεση του «Ελευθέριος Βενιζέλος», προβλέπεται η διαδικασία πώλησης του 30% που το Ταμείο κατέχει στην εταιρεία «Αερολιμένας Αθηνών», η οποία και διαχειρίζεται το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Η προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού είχε προσδιορισθεί από το μνημόνιο για τον Δεκέμβριο.
Ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιος Πιτσιόρλας είχε ανακοινώσει προ εβδομάδων πως προχωρά άμεσα και η διαδικασία παράτασης της σύμβασης παραχώρησης που έχει υπογράψει η «Αερολιμένας Αθηνών» για τη διαχείριση του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Η σύμβαση πρόκειται να παραταθεί μέχρι το 2046, ενώ «σε δεύτερη φάση» θα διατεθεί το ποσοστό (30%) που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ στην εταιρεία.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου