Παρόλα αυτό ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται με «ημιαυτόματη» διαδικασία που θα κινεί στην ουσία ο υπουργός οικονομικών στις 31 Μαΐου κάθε χρόνου από το 2017 και μετά αν έχουν υπάρξει αποκλίσεις από τον δημοσιονομικό στόχο . Οι διατάξεις περιλαμβάνουν 10 κατηγορίες δαπανών στις οποίες δεν περιλαμβάνονται μισθοί και συντάξεις αλλά προβλέπει εναλλακτικά μέτρα από την πλευρά των εσόδων ενώ δίνει χρόνο ζωής για το μηχανισμό αυτόματης διόρθωσης μέχρι και το 2019.

Ειδικότερα οι διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπουν ότι σε περίπτωση που υπάρχουν αποκλίσεις από το δημοσιονομικό στόχο θα ανακοινώνονται από την ΕΛΣΤΑΤ, και θα επικυρώνονται από την Eurostat. Στην συνέχεια ο υπουργός Οικονομικών θα συντάξει έως τις 10 Μαΐου κάθε χρόνο έκθεση με την οποία μεταξύ άλλων:

Η έκθεση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και θα στέλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σε ειδικό παράρτημα της έκθεσης θα προσδιορίζονται όλες οι κατηγορίες των δαπανών του προϋπολογισμού επί των οποίων θα εφαρμόζεται η αυτόματη δημοσιονομική προσαρμογή καθώς και το επιβαλλόμενο ποσοστό περιορισμού των δαπανών.

Προβλέπεται μείωση του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης στο σκέλος των δαπανών έως 2% του ΑΕΠ (ή 3,6 δισ. ευρώ).

Σύμφωνα με την τροπολογία, οι περικοπές θα είναι έως το 2% του ΑΕΠ κάθε έτους, ανάλογα με το ύψος της απόκλισης έναντι των στόχων. Ταυτόχρονα, ένα ποσοστό 10% επί του συνόλου των κρατικών δαπανών, πέραν των κατηγοριών που εξαιρούνται, θα διατηρούνται ως «μαξιλάρι» και δεν διατίθενται έως την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Ο «κόφτης» δεν θα ενεργοποιείται για αποκλίσεις έως το 0,25% του ΑΕΠ, ή σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας και φυσικών καταστροφών.

Σύμφωνα με την τροπολογία, έως τις 10 Μαΐου κάθε έτους ο υπουργός Οικονομικών συντάσσει έκθεση που δημοσιεύεται στο ΦΕΚ και κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην έκθεση, θα διαπιστώνονται η αρνητική απόκλιση και το εύρος της, και θα αποτυπώνεται σε ποσό το συνολικό ύψος των μέτρων που πρέπει να ληφθούν. Σε ειδικό παράρτημα της έκθεσης θα προσδιορίζονται όλες οι κατηγορίες των δαπανών του προϋπολογισμού επί των οποίων θα εφαρμόζεται η αυτόματη δημοσιονομική προσαρμογή καθώς και το επιβαλλόμενο ποσοστό περιορισμού των δαπανών.

Εξαιρέσεις από περικοπές (αυτόματες ή μη) υπάρχουν ελάχιστες και ορίζονται ρητώς. Αφορούν μόνον κονδύλια για τη στοιχειώδη λειτουργία του κράτους, την είσπραξη των φόρων, τις δημόσιες επενδύσεις (επειδή είναι ζητούμενο η Ανάπτυξη) και η αποφυγή ανθρωπιστικής κρίσης.

Δηλαδή:

1. το σύνολο των δαπανών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων
2. το σύνολο των δαπανών υγείας
3. πληρωμές σε ιδιώτες για την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων
4. δαπάνες  ύδρευσης, ενέργειας και χρήσης φυσικού αερίου
5. δαπάνες συντήρησης φορτηγών, λεωφορείων, πλωτών μέσων και αεροσκαφών
6. δαπάνες για επιδόματα πολυτέκνων, ανεργίας και προνοιακά επιδόματα
7. δαπάνες για ενίσχυση νοικοκυριών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα και τέκνα, για  υποχρεωτική εκπαίδευση  μακριά του τόπου κατοικίας.
8. δαπάνες για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα
9. δαπάνες για το πρόγραμμα βοήθεια στο σπίτι
10. δαπάνες για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων

Στον κατάλογο των εξαιρούμενων δαπανών δεν περιλαμβάνονται οι κωδικοί για μισθούς και συντάξεις.

Όπως ορίζεται στην τροπολογία, εάν η απόκλιση από τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι μικρότερη ή ίση του 0,25% του ΑΕΠ, δεν θα λαμβάνονται μέτρα.

Αντίθετα:

• Για απόκλιση 0,26%- 0,75% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 0,5% του ΑΕΠ
• Για απόκλιση 0,76%- 1,25% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 1% του ΑΕΠ
• Για απόκλιση 1,26%- 1,75% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 1,5% του ΑΕΠ
• Για απόκλιση 1,76%- 2,25% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 2% του ΑΕΠ.

Εάν τα μέτρα αυτά ληφθούν τον Ιούνιο με τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, το φθινόπωρο θα μπορούν να αντικαθίστανται με μέτρα μόνιμου χαρακτήρα - συμπεριλαμβανομένων των μέτρων αύξησης των εσόδων - υπό τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών. Τα συγκεκριμένα μέτρα θα ισχύουν έως ότου λήξει το Πρόγραμμα.

Η εφαρμογή του «κόφτη» θα μπορεί να επανεξεταστεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις που δεν ανάγονται σε ευθύνη του κράτους, όπως η φυσική καταστροφή ή οι λόγοι ανωτέρας βίας με επίπτωση άνω του 0,5% του ΑΕΠ, και κατόπιν διαβούλευσης με τους πιστωτές. Επίσης, θα επανεξετάζονται σε περίπτωση υστέρησης του ρυθμού ανόδου τού ΑΕΠ άνω του 0,5%. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα υπάρχει προσαρμογή των αναγκαίων μέτρων στο ήμισυ της διαφοράς που προκύπτει από την πρόβλεψη για το ΑΕΠ.

Δείτε το επισυναπτόμενο αρχείο που ακολουθεί