Η φημολογία των τελευταίων ημερών παραπέμπει σε ολοκλήρωση μιας συμβιβαστικής πρότασης με τη σφραγίδα Τόμσεν – Σόιμπλε, μεταξύ δηλαδή της Ουάσιγκτον και του Βερολίνου για την είσοδο του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Ουσιαστικά τις επόμενες μέρες θα καταβληθεί η προσπάθεια ώστε στις διαπραγματεύσεις να συμφωνηθεί από όλες τις πλευρές μια σειρά από μεταρρυθμίσεις και αναθεωρήσεις δημοσιονομικών δεδομένων, που θα επιτρέψουν στο ΔΝΤ να συντάξει το δικό του, λεπτομερές Μνημόνιο (MEFP), που συνήθως είναι πιο «σκληρό» και απαιτητικό . Αυτό, θα «κουμπώσει» με το κείμενο/Μνημόνιο της Κομισιόν (MoU) κι έτσι πλέον θα μπορέσει να διαμορφωθεί το κείμενο «μπούσουλας» που θα επιτρέπει τη συμμετοχή του Ταμείου στο υπάρχον πρόγραμμα.
Σημειώνεται ότι στα δύο προηγούμενα Μνημόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ είχαν καταλήξει σε ένα κοινό σχέδιο μέτρων και μεταρρυθμίσεων αλλά ο κάθε οργανισμός είχε συντάξει το δικό του κείμενο συμφωνίας: το Μνημόνιο Κατανόησης (Memorandum of Understanding - MoU) η ΕΕ και το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (Memorandum of Economic and Financial Policies - MEFP) το ΔΝΤ.
Όλα επί τάπητος
Ορόσημο είναι το Euro Working Group της 28ης Νοεμβρίου που θα αποτελέσει προπομπό μιας πολιτικής συμφωνίας-πακέτο για τη σύνοδο του Eurogroup στις 5 Δεκεμβρίου. Μέχρι τότε θα πρέπει να βρεθεί η ισορροπία, μεταξύ της ανάγκης της χώρας να εντάξει στο ΔΝΤ στο πρόγραμμα με νέο χρηματοδοτικό πακέτο, με επίσπευση της αναγγελίας των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος και της ανάγκης υλοποίησης σκληρών μεταρρυθμίσεων που ικανοποιούν το Βερολίνο αλλά και το «θεσμικό» DNA του Ταμείου.
Στο φόντο αυτό όλα τα ανοικτά θέματα, λοιπόν, αναμένεται να τεθούν στις συζητήσεις. Π.χ. η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις κύριες συντάξεις, ώστε μέσα από τον ψηφισμένο επανυπολογισμό τους στο πλαίσιο της λειτουργίας του ΕΦΚΑ να υπάρξει μείωση της συνολικής δαπάνης και διαμόρφωση καλύτερης δημοσιονομικής βάσης στον νέο προϋπολογισμό. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση συντάξεων 5-20%. Ωστόσο η ελληνική πλευρά αντιδρά και αντιπροτείνει το πάγωμα των συντάξεων στο διηνεκές.
Επιπλέον στο τραπέζι σταθερά βρίσκεται η μείωση του αφορολογήτου κάτω από το σημερινό όριο των 8.600 ευρώ και η κατάργηση όλων των φοροαπαλλαγών ώστε, σύμφωνα με το Ταμείο, να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να μειωθεί η πολυπλοκότητα του συστήματος. Επιπρόσθετα η ατζέντα στα εργασιακά είναι «βαριά» καθώς η επανείσοδος του Ταμείου στο πρόγραμμα φέρνει αναπόφευκτα και σκληρές παρεμβάσεις στις αγορές εργασίας. Είναι τα γνωστά μέτρα για αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων στο 10% του συνόλου των εργαζομένων για τις μεγάλες επιχειρήσεις, κατάργηση της δυνατότητας βέτο από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.
Τέλος τα ανοίγματα στον Προϋπολογισμό του 2017 και του 2018 (στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου 2017-2020), το ευρύτερο πακέτο των εργασιακών (συνδικαλιστικός νόμος, λοκάουτ κλπ.), οι αλλαγές στις διοικήσεις και η επιθετική αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, η πλήρης λειτουργία του υπερταμείου, το άνοιγμα του επαγγέλματος των μηχανικών, θεσμικές αλλαγές όπως η πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων εκτός φαρμακείων και η αξιολόγηση στο Δημόσιο με απολύσεις για τους επίορκους υπαλλήλους θα τεθούν επί τάπητος.
Το χρονοδιάγραμμα
Εφόσον υπάρξει συμφωνία θα πρέπει να αποτυπωθεί επί της αρχής στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου. Η ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων θα πρέπει να γίνει τον Ιανουάριο και στη συνέχεια να γίνει η εκταμίευση των δόσεων.
Παράλληλα θα γίνει η ένταξη του ΔΝΤ στο πρόγραμμα με χρηματοδότηση 6 δισ. ευρώ και οδικό χάρτη αλλαγών και μεταρρυθμίσεων ως τις αρχές του 2020.
Επίσης η έκθεση βιωσιμότητας χρέους (DSA) από το ΔΝΤ, θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί αμεσα ώστε να πειστούν τα μέλη του Ταμείου να δώσουν το πράσινο φως για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα, Αυτή θα λαμβάνει υπόψη τις νέες υποσχέσεις των Ευρωπαίων, δηλαδή τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που ετοιμάζει ο ESM και μια πιο σαφή διατύπωση για τις ενέργειες που θα γίνουν μετά το 2018.
Ιδανικά, για την Ελληνική κυβέρνηση, μια έκθεση βιωσιμότητας χρέους από το Ταμείο διευκολύνει τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι να ανοίξει την κάνουλα της ποσοτικής χαλάρωσης (QE) για φθηνή ρευστότητα προς τις τράπεζες.
Γιώργος Αλεξάκης