Δηλαδή περιορισμός δαπανών δε γίνεται χωρίς μαχαίρι στις συντάξεις που μαζί με τη μισθοδοσία αποτελεί το μεγαλύτερο έξοδο του δημοσίου. Επίσης ο περιορισμός δαπανών πάει «αγκαλιά» με τη διασφάλιση συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα κι άρα μιας θετικής γνωμοδότησης για τη βιωσιμότητα του χρέους που ξεκλειδώνει εν μέρει τη συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Έτσι για πρώτη φορά μετά το πέρας της πρώτης αξιολόγησης και πάλι μπαίνει στο προσκήνιο το ασφαλιστικό, έστω κι αν αυτό συμβαίνει μετά από μια κίνηση της κυβέρνησης που είχε στόχο μια μερική αποκατάσταση των απωλειών που έχουν υποστεί οι απόμαχοι της ζωής. Ωστόσο η κίνηση αυτή έχει «ουρές».
Έφερε την «αναγκαία» αφορμή για μια αντίρροπη δράση από την πλευρά του γερμανικού υπ. Οικονομικών που παγίως θεωρεί ότι βιώσιμη δημοσιονομική βάση δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς γερό μαχαίρι στις δαπάνες και δη στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Κάτι που ξεκάθαρα έχει εκφραστεί από το ΔΝΤ που στην περίπτωση αυτή λειτουργεί ως αυθεντικός ερμηνευτής προθέσεων του Γερμανού υπ. Οικονομικών Β. Σόιμπλε, αλλά και ως ο μόνος που μπορεί γρήγορα να φέρει αποτελέσματα στο μέτωπο του ξεκλειδώματος των QE.
Το θέμα, λοιπόν, για την κυβέρνηση εξελίσσεται στη διαμόρφωση ενός κρίσιμου διλήμματος. Ή θα αποδεχτεί «ψαλίδι» σε δαπάνες και κυρίως σε συντάξεις ή θα αποχαιρετήσει το ΔΝΤ και ίσως τα QE. Όπως, άλλωστε, έδειξε και η τελευταία κρίση με τους θεσμούς η αξιολόγηση «κολλάει» σε ένα βασικό θέμα. Στο πώς θα τιθασευτούν με μόνιμο και διαρκή τρόπο τα έξοδα του δημοσίου. Έτσι εξηγείται η εμμονή του ESM, του Ταμείου, κι άρα του Βερολίνου, που οδήγησε στην ομολογία του υπ. Οικονομικών ότι εάν χρειαστεί και συντάξεις θα κοπούν.
Ξέρει άλλωστε καλά ο Ευκλείδης Τσκαλώτος ότι το ΔΝΤ και άρα και το Βερολίνο δεν θα βάλουν υπογραφή τέλους της αξιολόγησης εάν δεν υπάρξει και ανάλογη δέσμευση για τα επόμενα έτη. Επιπλέον χωρίς τέτοιες δεσμεύσεις είναι δύσκολο το ΔΝΤ να αναλάβει ρόλο συμμετοχής στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα και να εκδώσει θετική για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους έκθεση, κάτι που μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης τόσο για την ΕΚΤ όσο και για τις αγορές. Με δεομένη μάλιστα την απροθυμία για εφαρμογή των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που θα συμπαρασύρει την ΕΚΤ σε μια θετική έκθεση βιωσιμότητας, ο ρόλος του ΔΝΤ αναδεικνύεται κομβικός. Χωρίς αυτό δεν μπορεί να υπάρξει θετική γνωμοδότηση για το ελληνικό χρέος, κι άρα δεν υπάρχει περίπτωση ένταξης στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης το γνωστό QE. Άρα η ζυγαριά έχει ήδη στηθεί και περιμένει κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις. Από τη μια το ασφαλιστικό και η δέσμευση για συγκεκριμένες περιστολές σε δαπάνες κι από την άλλη μια ενδεχόμενη θετική γνωμοδότηση του ΔΝΤ που ίσως ξεκλειδώσει στο παρά πέντε την κάνουλα της ΕΚΤ.
Γιώργος Αλεξάκης