Εκεί θα περιγράφονται και τα λεγόμενα «ορόσημα», δηλαδή οι στόχοι μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να υλοποιούνται σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα ώστε να να προχωρούν παράλληλα τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Δηλαδή, η επιστροφή των κερδών ύψους 5,8 δισ. ευρώ (σύμφωνα με τον ΟΔΔΗΧ) στην Ελλάδα από την ΕΚΤ και κεντρικές τράπεζες χωρών της Ευρωζώνης, που έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα και η κατάργηση της προσαύξησης του επιτοκίου δανεισμού της δεύτερης διάσωσης, που θα αποφέρει 200 εκατ. ευρώ ετησίως μέχρι το 2022.
«Με την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών, τα όργανα διοίκησης του ESM αναμένεται να εγκρίνουν την εκταμίευση της πέμπτης και τελευταίας δόσης του προγράμματος ύψους 15 δισ. ευρώ. Από το συνολικό αυτό ποσό, 5,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ξεχωριστό λογαριασμό και θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ τα 9,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ειδικό λογαριασμό για τη δημιουργία ταμειακού αποθέματος, που θα χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του χρέους σε περίπτωση ανάγκης» αναφέρει η δήλωση που εκδόθηκε μετά τη συνολική απόφαση της 21ης Ιουνίου, όπου επίσης τονίζεται επίσης ότι η χρήση των εν λόγω κεφαλαίων θα γίνεται έπειτα από συμφωνία με τους θεσμούς.
Παράλληλα στο νέο πλαίσιο εποπτείας θα υπάρχει και μια «ρήτρα» μη αναστροφής των μεταρρυθμίσεων, που έχουν ήδη γίνει. Κάτι στο οποίο το ΔΝΤ θα έχει έντονα στραμμένο την προσοχή του. Σημειώνεται ότι κάθε τρεις μήνες οι Θεσμοί θα ελέγχουν αυτήν την πορεία, αλλά και τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας αλλά και το κατά πόσο τηρούνται οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5%).
Το όλο αυτό πλαίσιο εποπτείας θα ανανεώνεται κάθε έξι μήνες, έως και το 2022, όντας το πιο αυστηρό που έχουν εφαρμόσει οι Θεσμοί, σε χώρες που εξήλθαν από τα Μνημόνια (Κύπρος, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιρλανδία).
Το χρονοδιάγραμμα και οι δεσμεύσεις
Η πρόταση της Επιτροπής θα δημοσιοποιηθεί σήμερα και στη συνέχεια θα υποβληθεί στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, στη συνεδρίαση του Εurogroup, την Πέμπτη. Την ίδια μέρα ή την Παρασκευή ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), επίσης, αναμένεται να εγκρίνει την τελευταία δόση, καθώς επίσης και τον τρόπο εκταμίευσης της δόσης αυτής, με βάση τη δήλωση του Eurogroup.
Οι υποχρεώσεις τις χώρας που απορρέουν μέσα από αυτή τη νέα διαδικασία που δεν είναι μεν μνημόνιο (με μέτρα κτλ) αλλά περιλαμβάνει δεσμεύσεις κι εποπτεία, όπως η πώληση μεριδίων που διατηρεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις συστημικές τράπεζες, η μείωση των «κόκκινων» δανείων, η υποχρέωση αύξησης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε δύο δόσεις, μία το 2019 και μία το 2020 και η πλήρης εξίσωση με τις εμπορικές, η επέκταση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, η αναβάθμιση του ηλεκτρονικού συστήματος συλλογής των φόρων, ο μηδενισμός των ληξιπροθέσμων χρεών και η αποφυγή συσσώρευσης νέων οφειλών, οι νέες ιδιωτικοποιήσεις (ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, Μαρίνα του Αλίμου, Εγνατία, ΔΕΠΑ Εμπορίου, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, περιφερειακά λιμάνια Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας, Δίκτυο ΔΕΠΑ, μεταφορά σταδίου ΟΑΚΑ στο υπερταμείο) και η σταδιακή χαλάρωση των ελέγχων κεφαλαίου (capital controls).
Τα μέτρα που είναι βαρόμετρο για τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, όπως η μείωση των συντάξεων δεν αναμένεται να καταγράφονται στην απόφαση της Κομισιόν, όμως περιλαμβάνονται στην επικαροποίηση του Μνημονίου που έχει ήδη γίνει και περιλαμβάνει τις ήδη ανειλημμένες δεσμεύσεις.
Οι επισκέψεις
Η πρώτη επίσκεψη των Θεσμών στην Αθήνα προγραμματίζεται για το τέλος Σεπτεμβρίου ή τις αρχές Οκτωβρίου, όπου και θα ξεκινήσει στην πράξη το νέο καθεστώς επιτήρησης. Τότε θα μπει στο μικροσκόπιο και η κατάρτιση του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού του 2019, όπου η κυβέρνηση επιδιώκει να περάσει φοροελαφρύνσεις ύψους 700 εκατ.
Βάσει του χρονοδιαγράμματος η δεύτερη επίσκεψη των θεσμών συνδέεται με την επιστροφή των πρώτων 600 εκατ. ευρώ από τα κέρδη που αποκόμισαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από ελληνικά ομόλογα.
Η όλη αυτή διαδικασία που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα βασίζεται σε ειδικό κανονισμό της ΕΕ που έχει σκοπό τη στήριξη της οικονομικής ολοκλήρωσης και σύγκλισης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης με προώθηση μεταρρυθμίσεων, που προβλέπονται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό πλαίσιο δημοσιονομικής εποπτείας και το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής.
Η Ελλάδα, σε αντίθεση με τις άλλες μνημονιακές χώρες, υπάγεται σε ειδικές μνείες για αυστηρό εποπτικό πλαίσιο, για κράτη-μέλη με δημοσιονομικά θέματα και με τρέχοντα προγράμματα οικονομικής συνδρομής.
Γιώργος Αλεξάκης