Πέρασαν 10 χρόνια από τη μεγάλη καταστροφική πυρκαγιά του 2007 στην Ηλεία όπου την ίδια χρονιά οι φωτιές έπληξαν άλλους 18 νομούς της χώρας. Ιδιαίτερα τους νομούς Ηλείας Αρκαδίας Μεσσηνίας Λακωνίας Ευβοίας και Αχαΐας. Το ελληνικό κράτος σε προσπάθεια στήριξης των πληγεισών επιχειρήσεων στους νόμους αυτούς εφηύρε τρόπο στήριξης δίνοντας δάνεια με την παροχή εγγυήσεων του ελληνικού δημοσίου με απόφαση του υπουργού οικονομίας και Οικονομικών.

Με  την υπουργική απόφαση του 2007 (ΦΕΚ 1858/Β’/13) ορίσθηκαν ευνοϊκοί όροι τραπεζικής χρηματοδότησης επιχειρήσεων και επαγγελματιών με εγκαταστάσεις στους Νομούς Μεσσηνίας, Ηλείας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Ευβοίας, και την περιοχή Αιγιαλείας του Ν.Αχαίας, ως μέτρο ανακούφισης των καταστροφικών πυρκαγιών που έλαβαν χώρα στους ανωτέρω νομούς το καλοκαίρι 2007.

Οι χρηματοδοτήσεις αυτές (πυροδάνεια) αφορούσαν κάθε επιχείρηση των νομών, ανεξαρτήτως εάν είχε υποστεί ή όχι ζημιές από τις πυρκαγιές και ουσιαστικά πακετάριζαν τις υφιστάμενες τραπεζικές οφειλές (ενήμερες ή και ληξιπρόθεσμες) σε ένα νέο δάνειο 10ετούς αποπληρωμής μέσω 16 εξαμηνιαίων δόσεων περιλαμβανομένης περιόδου χάριτος 2 ετών και με επιδοτούμενο επιτόκιο.

Για τους δανειολήπτες που οι τράπεζες έκριναν ότι δεν πληρούσαν τα κριτήρια εξασφαλίσεων εδίδετο η Εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου για το 80% και μέχρι ποσού € 20 εκ. ανά επιχείρηση (!!!), η οποία εγγύηση μπορούσε να καταπέσει από την Τράπεζα σε περίπτωση μη πληρωμής 3 δόσεων. Για τους δανειολήπτες με ισχυρά περιουσιακά στοιχεία οι τράπεζες αρκούντο στη λήψη εμπραγμάτων εξασφαλίσεων επ’ αυτών, μη λαμβάνοντας ΕΕΔ.

Επί πλέον, παρήχετο και δυνατότητα  λήψης κεφαλαίου κινήσεως μέχρι το 35% του κύκλου εργασιών και ποσού έως € 90 χιλ., 5ετούς εξόφλησης, περιλαμβανομένης 2ετούς περιόδου χάριτος, επίσης με την ΕΕΔ για το 80% του ποσού .

Όπως αντιλαμβανόμεθα, χρήση των ανωτέρω δυνατοτήτων έκανε η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων (και επαγγελματιών), διότι πέραν των πολύ ευνοικών όρων (και της ΕΕΔ) δημιουργήθηκε και η αντίληψη ότι θα υπάρξει ανασυγκρότηση της Ηλείας με υποδομές, ανάπτυξη, το περίφημο ταμείο Μολυβιάτη( άνω των 215 εκατομμυρίων ευρώ) θα συμβάλει στην ευημερία του νομού Ηλείας, τα περίπου 90 εκατομμύρια ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπεφταν στην Ηλεία κλπ,ότι τα δάνεια αυτά ήταν ‘μαλακά’, δηλαδή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η αποπληρωμή τους θα μετατίθετο στο διηνεκές, όπως και κατά κάποιο τρόπο έγινε!

Δυστυχώς αντί αυτών τα χρήματα του ταμείου Μολυβιάτη εξανεμίστηκαν ,τα χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπήρξαν ποτέ, οι υποδομές παρέμειναν στα σχέδια και η ανάπτυξη της Ηλείας ….. ένα όνειρο απατηλό έως και σήμερα το 2018.

Όταν έληξε η περίοδος χάριτος των δανείων (2009) άρχιζε η σφοδρή οικονομική κρίση, την οποία επικαλούντο έχοντες και μη, πιέζοντας τράπεζες και πολιτεία για συνεχείς παρατάσεις της περιόδου χάριτος, πράγμα που έγινε από τις διαδοχικές κυβερνήσεις.  Η μετακύλιση δε της έναρξης καταβολής των δόσεων αφορούσε τόσο τα δάνεια με ΕΕΔ όσο και χωρίς, για δε τα τελευταία υφίσταται η κριτική ότι οι υπόχρεοι είναι κατά τεκμήριο υγιείς επχειρήσεις με δυνατότητα αποπληρωμής, ωστόσο στο πλαίσιο του πολιτικού παιχνιδιού εντάσσονται και αυτές στις ρυθμίσεις.  Πέραν αυτών μετά το 2009 το επιτόκιο των δανείων αυτών εκτινάχθηκε στο 8,5% έως 11,5%.

Ωστόσο, και δεδομένου ότι την 31.12.2017 η ΕΕΔ έληγε, οι τράπεζες έσπευσαν αφενός να ζητήσουν την κατάπτωση και πληρωμή των ΕΕΔ για τα εγγυημένα από το Δημόσιο δάνεια, αφετέρου να καταγγείλουν και εισπράξουν μέσω ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων τα μη εγγυημένα δάνεια. Κατάπτωση ΕΕΔ σημαίνει πληρωμή του 80% του δανείου από το δημόσιο στην Τραπεζα και μεταφορά του δανείου από την Τράπεζα στη ΔΟΥ η οποία πλέον αναλαμβάνει να εισπράξει την οφειλή από τον δανειολήπτη.

Έτσι δημιουργήθηκε ένα μέτωπο δανειοληπτών που είτε τους κυνηγάει η ΔΟΥ, εφόσον τους είχε εγγυηθεί το Ελληνικό Δημόσιο, είτε απ’ ευθείας οι Τράπεζες. Το εν λόγω θέμα βρίσκεται μονίμως στην ατζέντα των βουλευτών των ανωτέρω Νομών, αλλά και των τοπικών επιμελητηρίων, εμπορικών συλλόγων, κτλ.

Αυτό το οποίο ζητείται είναι η μακροχρόνια ευνοϊκή ρύθμιση των οφειλών και η αναστολή κάθε μέτρου εκτέλεσης, είτε από την πλευρά των ΔΟΥ, είτε από την πλευρά των Τραπεζών. Το πρόβλημα είναι δύσκολο διότι οι δανειολήπτες, στην πλειοψηφία τους, ιδιαίτερα δε εκείνοι των οποίων η οφειλή έχει μεταφερθεί στις ΔΟΥ, είχαν πιστέψει ότι δεν θα πληρώσουν  ποτέ, με αποτέλεσμα τα εν λόγω δάνεια να βρίσκονται εκτός κάθε προϋπολογισμού και πρόβλεψης αποπληρωμής των επιχειρήσεων. Με άλλα λόγια, και να μπορούσαν κάποτε να αποπληρώσουν σήμερα αυτό θεωρείται εντελώς απίθανο.

Η διάλυση του επιχειρηματικού παραγωγικού ιστού του νόμου θα είναι μη αναστρέψιμη. Θα διαβρώσει τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό του νομού μας.

Μια πρόταση ενδεχομένως, πέραν των ήδη υπαρχόντων προτάσεων κυρίως του Επιμελητηρίου Ηλείας που θα πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη από την Πολιτεία, θα μπορούσε να είναι η εξής:

1) Πυροδάνεια με ΕΕΔ

Να αξιολογηθεί το ενδεχόμενο όπως οι επιχειρήσεις των οποίων τα πυροδάνεια έχουν μεταφερθεί στις ΔΟΥ φορολογηθούν για μια σειρά μελλοντικών χρήσεων (πχ 5) με χαμηλό συντελεστή (πχ 10%), η διαφορά δε του φόρου βάσει κανονικού συντελεστή να άγεται σε πίστωση του δανειακού λογαριασμού.  Εάν μετά την 5ετία παραμείνει ανεξόφλητο υπόλοιπο, αυτό θα εξοφληθεί σε 20 άτοκες τριμηνιαίες δόσεις.

2) Πυροδάνεια άνευ ΕΕΔ

Σε αυτή την περίπτωση αποφασίζουν οι Τράπεζες, ωστόσο οι δανειολήπτες θα μπορούν να κάνουν χρήση όλων των δυνατοτήτων που παρέχει η νομοθεσία (εξωδικαστικός συμβιβασμός, ρυθμίσεις, κτλ.). Επικουρικά, μπορεί να εξετασθεί και γιαυτές η φορολόγηση με χαμηλό συντελεστή επί 5ετία.