Πάντως  ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε σειρά συνεντεύξεων του στα ΜΜΕ τόνισε ότι έως το τέλος Απριλίου θα υπάρξουν οι κατάλληλες πρωτοβουλίες για το πλαίσιο προστασίας της α' κατοικίας, το σχήμα του οποίου συζητείται τώρα με τους θεσμούς. Μάλιστα, ο υπουργός εκτίμησε ότι παρά τις αντιρρήσεις τω θεσμών, περί το τέλος του μήνα θα «καταφέρουμε να έχουμε μια νέα παράταση με ένα ενδιάμεσο καθεστώς».

Σημειώνεται ότι στο όλο θέμα θα τεθεί εν όψει της 6ης αξιολόγησης (με τηλεδιάσκεψη) που αναμένεται να ξεκινήσει στις 23 Απριλίου.

Στο φόντο αυτό, ο υπουργός Οικονομικών και για να χτίσει κλίμα και διαπραγματευτική θέση έχει τονίσει ότι οι τράπεζες είναι σε καλή κατάσταση,  ενώ, όπως αναφέρει, δεν παρατηρείται εκροή καταθέσεων εν μέσω της κρίσης που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός. Επίσης έχει προαναγγείλει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες τις επόμενες δύο εβδομάδες για να συγκρατηθεί ο ρυθμός αύξησης - λόγω της κρίσης - των «κόκκινων» δανείων. Ο υπουργός εκτίμησε ότι οι τράπεζες θα είναι σε θέση να προσφέρουν ευκολίες με τα δάνεια επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Ανέφερε,δε, ότι πρέπει «να δούμε πόσα θα δημιουργηθούν το 2020- 2021 και από ποιες πηγές», επισημαίνοντας πως δεν πρέπει να υπάρξει μια νέα γενιά στρατηγικών κακοπληρωτών και ότι πρέπει να διασφαλιστεί η κουλτούρα πληρωμών.

Όπως είπε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αναμένεται να αυξηθούν, ωστόσο αντιμετώπιση όσων επλήγησαν από την κρίση θα είναι πολύ διαφορετική από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές που «θα συνεχίσουμε να κυνηγάμε», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. .

Πάντως οι θεσμοί έχουν στη διαπραγμάτευση ένα βασικό «όπλο» που γίνεται «υπερόπλο» λόγω της συγκυρίας. Ο λόγος για τη δόση των από την επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα ύψους 644 εκατ. ευρώ που διακρατούν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης. Ένα ενδεχόμενο μπλόκο ίσως να μπορούσε να έχει πολλαπλές επιπτώσεις τόσο στη ρευστότητα, όσο και στις προσπάθειες για έξοδο στις αγορές.

Πάντως έστω κι αν η ελληνική πλευρά δεν το ομολογεί δημόσια προσπαθεί να κερδίσει χρόνο με την παρουσίαση με διαρροές εκδοχών του νέου πτωχευτικού πλαισίου όπου καταφαίνεται ότι δε θα υπάρχει πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, θα απομειώνονται πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις για τον οφειλέτη σε εξωδικαστικές διαδικασίες, (κουρέματα οφειλών), θα επιταχύνονται διαδικασίες «δεύτερης» ευκαιρίας, αλλά και οι εξωδικαστικές ρυθμίσεις, ενώ θα μειώνεται ο ρόλος των δικαστηρίων. Ουσιαστικά επιδιώκεται προς κάθε κατεύθυνση να τονιστεί ότι νέος νόμος θα είναι αυστηρότερος σε σχέση με το υφιστάμενο πλαίσιο ώστε να μην καλλιεργηθεί εικόνα αδράνειας στους οφειλέτες και να πειστούν οι θεσμοί να βάλουν «νερό στο κρασί τους» λόγω και της συγκυρίας.

Ο κίνδυνος

Πάντως με βάση το ισχύον καθεστώς, σε  δυο εβδομάδες τελειώνει ο χρόνος της προστασίας της πρώτης κατοικίας για τους εργαζόμενους που δεν περιλαμβάνονται στις ΠΝΠ που εξέδωσε η κυβέρνηση για την προστασία των επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους από το lockdown της οικονομίας. Δηλαδή, δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι και οι εργαζόμενοι που παραμένουν στην εργασία τους όπως είναι οι υπάλληλοι των σούπερ μάρκετ με το συνολικό τους αριθμό να πλησιάζει τις 50.000 κι έχουν κόκκινα δάνεια που δεν έχουν μπει σε διαδικασία διευθέτησης κινδυνεύουν.

Για τις υπόλοιπες κατηγορίες εργαζομένων που βρίσκονται σε  καθεστώς προστασίας λόγω του κορωνοϊου θα τυγχάνουν της  προστασίας μέχρι τα τέλη Ιουνίου.

Στο μεταξύ, πριν λίγες μέρες η πρώην διοικήτρια της Εθνικής Τράπεζας και πρώην υπουργός, καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Λούκα Κατσέλη μιλώντας  Στο Κόκκινο και τον Νίκο Ξυδάκη είχε σημειώσει ότι προκαλεί εντύπωση ότι οι «θεσμοί» φέρονται να έχουν αυτή την στιγμή αντίρρηση για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς μετά την 1η Μαΐου. «Δεν ξέρω με ποιους διαπραγματεύεται η κυβέρνηση και γιατί αυτοί έχουν το πάνω χέρι σε κάτι τέτοιο. Η πανδημία θερίζει, η οικονομία απειλείται με βαθιά ύφεση και κατάρρευση, δεν κατανοώ γιατί οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν μπορεί να πάρει πρωτοβουλία, να νομοθετήσει υπέρ του δημόσιου συμφέροντος. Είναι υπό ενισχυμένη εποπτεία, όχι μνημονιακή εποπτεία. Πολύ θα ήθελα να ξέρω ποιοι από τους θεσμούς προβάλλουν αυτή την θέση και ποια είναι η στάση των υπουργών στις διαπραγματεύσεις» είχε πει προσθέτοντας: «Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των πτωχευμένων που βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής (ο προηγούμενος νόμος προστάτευε την πρώτη κατοικία τους μετά από δικαστική απόφαση για ένα χρονικό διάστημα) και αυτών που βρίσκονται σε πρόσκαιρη αδυναμία και ουσιαστικά τυγχάνουν ευνοϊκών ρυθμίσεων με την πλατφόρμα και την εξωδικαστική διαδικασία.

Αυτή τη στιγμή λόγω συνθηκών δεν υπάρχει νέος πτωχευτικός νόμος, άρα όλα τα επιχειρήματα υπάρχουν ώστε η προστασία της πρώτης κατοικίας να ενσωματωθεί όταν με το καλό βγει ο καινούργιος. Για τους υπόλοιπους, υπάρχουν υπό τις παρούσες συνθήκες όλα τα επιχειρήματα για να παρατείνει μονομερώς η κυβέρνηση την άρση των πλειστηριασμών και την προστασία της πρώτης κατοικίας, ως το τέλος του χρόνου.

Στην Κύπρο π.χ. το υπουργείο Οικονομικών ανέστειλε δόσεις τόκων και χρεολυσίων για όλους όσοι είναι ενήμεροι, μέχρι το τέλος του χρόνου. Δεν υπάρχει θεσμός που υπό αυτές τις συνθήκες θα πίεζε για μη προστασία της πρώτης κατοικίας. Όταν σου λένε μείνε σπίτι, σε ποιο σπίτι θα μείνεις; Η Τράπεζα της Ελλάδας πρέπει να πάρει θέση σε αυτό το θέμα, ανοιχτά και ξεκάθαρα.

Η κρίση της πανδημίας έρχεται μετά από δέκα χρόνια χρηματοπιστωτικής κρίσης, μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι ότι προέχει η ανάταξη της οικονομίας με κοινωνική συνοχή και με τα λιγότερα θύματα. Πρέπει να είναι εθνική θέση, δεν είναι η ώρα για πολιτικές αντεγκλήσεις και μικροκομματικές διαμάχες. Να ακούσουμε με σεβασμό ο ένας τις απόψεις του άλλου, να υπάρχει διάλογος, να υπάρξει κοινή συνισταμένη. Αν η ελληνική οικονομία μπει σε βαθιά ύφεση, αν δεν υπάρξουν τα κατάλληλα μέτρα, όλοι και οικονομικά και πολιτικά θα είναι χαμένοι» είχε αναφέρει η Λούκα Κατσέλη.