Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ελπίζουν να ολοκληρώσουν ένα βασικό κομμάτι της ημιτελούς μέχρι σήμερα επιχείρησης στήριξης των τραπεζών.
Η αύξηση των «κόκκινων δανείων» εξαιτίας της πανδημίας δημιουργεί ανησυχία και η ευρωζώνη θέλει να εξασφαλίσει τις τράπεζές της, μέσω του ESM. Το πλάνο έχει κατατεθεί, ωστόσο, υπάρχουν αρκετές αντιρρήσεις και ενστάσεις που θα συζητηθούν στην τηλεδιάσκεψη της Δευτέρας.
Βασική επιδίωξη είναι η η επίσπευση της κινητοποίησης του ESM στον ρόλο του back stop για τη χρηματοδότηση του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης (SRF) των τραπεζών. Το SRF, βραχίονας του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (SRB), που είναι η κεντρική Αρχή εξυγίανσης στην Τραπεζική Ένωση, δημιουργήθηκε από συνεισφορές των τραπεζών και ορισμένων εταιρειών επενδύσεων των 19 συμμετεχόντων κρατών-μελών εντός της Τραπεζικής Ένωσης, το 2016. Με ρόλο τη διασφάλιση και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης προβλέπεται ότι θα δημιουργηθεί σταδιακά κατά τη διάρκεια των πρώτων οκτώ ετών (2016-2023) και θα φτάσει στο επίπεδο-στόχο τουλάχιστον του 1% του ποσού των καλυμμένων καταθέσεων (στην περίπτωση εξυγίανσης) όλων των πιστωτικών ιδρυμάτων εντός της Τραπεζικής Ένωσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.
Ωστόσο, από τη μία η Ιταλία που το πολιτικό της σύστημα θεωρεί τοξικό τον ESM και από την άλλη πιο συντηρητικοί που ζητούν πρώτα να «σφίξουν» οι ισολογισμοί των τραπεζών, καθιστούν αρκετά δύσκολη τη συμφωνία, που αν επιτευχθεί θα αυξήσει σημαντικά την ισχύ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης και θα τον καταστήσει επί της ουσίας ένα ευρωπαϊκό ΔΝΤ.
Η συμφωνία, πάντως, αν επιτευχθεί θα δώσει σήμα πως η ευρωζώνη μπορεί να κατασκευάσει δίχτυα ασφαλείας για να αντιμετωπίσει μελλοντικές κρίσεις. Αλλά το πραγματικό τεστ θα είναι αν μπορεί να αρχίσει να προχωρά σε πιο αμφιλεγόμενα σχέδια για την ολοκλήρωση της τραπεζικής της ένωσης μέσω μιας κοινής ασφάλισης καταθέσεων. Η αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης έχει ήδη σπάσει πολλά ταμπού που διαιρούσαν τα μέλη του ευρώ: Θα μπορούσαν, όπως εκτιμούν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, να σπάσει κι αυτό.
Τι περιμένει η Ελλάδα
Η Ελλάδα, με τις τράπεζές της να έχουν το υψηλότερο ποσοστό κόκκινων δανείων, ασφαλώς και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη σημερινή τηλεδιάσκεψη.
Βέβαια, η Ελλάδα αναμένει και χρηματοδότηση, καθώς θα συζητηθεί το αίτημα για την εκταμίευση της δόσης των 767 εκατ. μετά την θετική αξιολόγηση των δανειστών στην 8η αξιολόγηση.
Θεωρείται σχεδόν δεδομένο πως θα υπάρξει έγκριση και εκταμίευση των χρημάτων.
Να σημειωθεί ότι η επόμενη αξιολόγηση εκτός απροόπτου έχει οριστεί για το Μάρτιο χωρίς να έχει συνδεθεί με μια νέα δόση αν και το 2022 η χώρα έχει μπροστά της δυο καταβολές από τα ANFAs – SMPs. Επίσης μετά το Eurogroup θα πρέπει να συνεδριάσει και ο ESM για να καταβληθεί το ποσό στα κρατικά ταμεία πριν το τέλος του 2020.
Τέλος, αναμένεται να γίνει συζήτηση και για το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο μπλοκάρει από το «βέτο» της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, δημιουργώντας έντονη ανησυχία σε χώρες όπως η Ελλάδα, που «καίγονται» για τα ευρωπαϊκά κονδύλια, προκειμένου να στηρίξουν τις οικονομίες τους μετά την πανδημία.
Σπύρος Πολυχρονόπουλος