Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα,  τα πρώτα στοιχεία από τις τιμοληψίες των προϊόντων παραπέμπουν σε μια σημαντική αύξηση του Δείκτη Τιμών  Καταναλωτή σε επίπεδα άνω του 3%. Εάν βέβαια κλειδώσει κάτι τέτοιο θα μιλάμε για ρεκόρ δεκαετίας, καθώς αυτό το ποσοστό είχε να φανεί από τον Οκτώβριο του 2011.

Η πορεία των τιμών

Σημειώνεται ότι τον Σεπτέμβριο ο τιμάριθμος ήταν στο 2,2% και τον Αύγουστο στο 1,9%, με την ανοδική πορεία να αποδίδεται στην ενέργεια, τις μεταφορές αλλά και στην εκτόξευση των πρώτων υλών που ωθούν προς τα πάνω το παραγωγικό κόστος.

Αυξήσεις τιμών είχαμε το Σεπτέμβριο με βάση την ΕΛΣΤΑΤ και στην υπόλοιπη αλυσίδα προϊόντων και υπηρεσιών (18,4% σε ετήσια βάση στο ελαιόλαδο, 21,1% στα νωπά λαχανικά, 17,5% σε αρνί και κατσίκι, 7,8% στις μεταφορές, 4,7% στη στέγαση κ.ά.) ενώ τον Οκτώβριο καταγράφηκε περαιτέρω ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων.

Η οικοδομή

Επίσης άνοδο που φτάνει κατά μέσο όρο στο 5,1% σημείωσαν οι τιμές στα οικοδομικά υλικά τον Σεπτέμβριο εφέτος, καθώς καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε όλες ανεξαιρέτως τις επιμέρους κατηγορίες των υλικών.

Ειδικότερα, αυξήσεις τιμών υπήρξαν σε: Πετρέλαιο κίνησης- Diesel (24,8%), Σίδηρο οπλισμού (17%), Σωλήνες χαλκού (15,7%), Αγωγούς χάλκινους (14,3%), Θερμαντικά σώματα (8,7%), Τούβλα (6,1%), Πλαστικούς σωλήνες (5,8%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (5,2%), Κιγκλιδώματα ανοξείδωτα (5,2%), Μηχανισμούς  γκαραζόπορτας (4,1%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (3,6%), Κουφώματα αλουμινίου (3,1%), Γκαραζόπορτες (2,9%), Ντουλάπες ξύλινες (2,8%), Πόρτες εσωτερικές (2,5%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (2,5%), Ξυλεία οικοδομών (2,2%), Τσιμέντο (2%), Παράθυρα ξύλινα (1,9%), Μαρμαρόπλακες (1,9%) και Έτοιμο σκυρόδεμα (1,3%).

Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτηρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση 5,1% τον Σεπτέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Σεπτεμβρίου 2020, έναντι μείωσης 0,5% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2020 με το 2019.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,6% τον Σεπτέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον δείκτη του Αυγούστου 2021. Κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών το 2020, ο δείκτης δεν παρουσίασε μεταβολή.

Ο δείκτης για τους κατασκευαστές- εργολήπτες

Στο μεταξύ, με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, αύξηση 2,8% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών κατηγοριών έργων κατασκευής νέων κτηρίων κατοικιών το γ’ τρίμηνο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του γ’ τριμήνου 2020, ενώ κατά την σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2020 με το 2019 δεν σημειώθηκε μεταβολή. Ενώ, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 1% το γ’ τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με τον δείκτη του β’ τριμήνου 2021, έναντι αύξησης 0,2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2020.

Η ΕΚΤ

Σύμφωνα πάντως, με όσα δήλωσε μετά τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, που άφησε αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική της η πρόεδρός της, Κριστίν Λαγκάρντ, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα διαρκέσει περισσότερο από ό,τι αναμενόταν αρχικά, αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξακολουθεί να πιστεύει ότι θα μειωθεί στη διάρκεια του επόμενου έτους.

Όπως μεταφέρει το Reuters η επικεφαλής της ΕΚΤ απέρριψε τα στοιχήματα της αγοράς ότι ο πληθωρισμός θα οδηγήσει την ΕΚΤ σε αύξηση των επιτοκίων το επόμενο έτος, λέγοντας ότι οι πιέσεις στις τιμές θα έχουν εκτονωθεί τότε.

Η Λαγκάρντ ανέφερε ως βασικούς πληθωριστικούς παράγοντες τις τιμές της ενέργειας, τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα που οδηγούν σε ελλείψεις πρώτων υλών και παραγωγικού εξοπλισμού και τα αποτελέσματα βάσης, κυρίως από την περυσινή μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στη Γερμανία.

Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ανήλθε στο 3,4% τον Σεπτέμβριο και προβλέπεται να αυξηθεί στο 3,7% τον Οκτώβριο, κάτι που έχει δημιουργήσει ερωτηματικά σχετικά με το αν εξακολουθεί να είναι κατάλληλη η πολιτική μεγάλων αγορών ομολόγων από την ΕΚΤ.

Η Λαγκάρντ είπε ότι ο πληθωρισμός ήταν το κύριο θέμα στη συνεδρίαση της ΕΚΤ, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Συζητήσαμε για τον πληθωρισμό, τον πληθωρισμό, τον πληθωρισμό», είπε χαρακτηριστικά. Πιστεύουμε ότι η ανάλυση μας είναι σωστής και ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί το 2022, πρόσθεσε.

Η ΕΚΤ προέβλεψε τον περασμένο μήνα ότι ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 2,2% σε μέσα επίπεδα το 2022 και ότι θα μειωθεί στο 1,7% το 2022 και στο 1,6% το 2023, αλλά είναι πιθανό να αναθεωρήσει ανοδικά τις προβλέψεις αυτές τον Δεκέμβριο.

Καμπανάκι για ανατιμήσεις

Στο μεταξύ ηχηρό σήμα κινδύνου εκπέμπει για την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους και συνακόλουθα των τιμών κρούει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών.

«Η πρώτη ενεργειακή κρίση που βιώνουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, έχει εκτοξεύσει τη χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου κατά 400% σε σύγκριση με το 2019, ενώ η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας έφτασε τα 240 Ευρώ/MWh, με συνέπεια τη σημαντική αύξηση του κόστους παραγωγής της βιομηχανίας μας» αναφέρει, χτες χαρακτηριστικά,  σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος και τονίζει:

«Ανεξάρτητα της  κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και καυσίμου που έχει μια βιομηχανία, η πίεση είναι πολλαπλή αφού πέραν της αύξησης του κόστους της ενέργειας και οι τιμές πρώτων υλών επηρεάζονται από την ίδια αιτία.

Οι εξαγωγές μας απειλούνται, η χημική βιομηχανία κατατάσσεται στους κλάδους με τις μεγαλύτερες εξαγωγές, αφού οι ανταγωνιστές μας από άλλες ευρωπαϊκές χώρες προμηθεύονται την ενέργεια μέσω διμερών συμβάσεων σε κλειδωμένες τιμές. Στη περίπτωση της χώρας μας δεν υπάρχει αντιστάθμιση έναντι απότομης και υπέρμετρης αύξησης τιμών, οι παραγωγοί ενέργειας μετακυλούν άμεσα τις αυξήσεις στη βιομηχανία».

Εκρηκτικός συνδυασμός

Σύμφωνα με το Σύνδεσμο ο «συνδυασμός, ακριβής ενέργειας, στενότητας στην εξεύρεση πρώτων υλών, ανατίμησης των πρώτων υλών, το κόστος μεταφοράς και οι καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι εκρηκτικός και οδηγεί σε πρωτοφανή αύξηση του κόστους παραγωγής. Αυτό το κόστος δεν μπορεί να απορροφηθεί από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, και η  μετακύλιση του  στους καταναλωτές και τα τελικά προϊόντα είναι αναπόφευκτη.

Η αντιμετώπιση της σημαντικής αύξησης του κόστους αφορά την διεθνή ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές, την απασχόληση και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων που δεν θα τα καταφέρουν και τις κοινωνικές επιπτώσεις λόγω του πληθωρισμού» σημειώνει ο Σύνδεσμος και θέτει θέμα άμεσης θέσπισης μέτρων από την Ελληνική κυβέρνηση. «Η έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος με μείωση του φόρου κατανάλωσης και αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-27 είναι επιβεβλημένη για τη διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής, της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και της κοινωνικής συνοχής. Χάρη στις σύγχρονες τεχνολογίες της σε παραγωγή και εξοικονόμησης ενέργειας, η χημική βιομηχανία  μπορεί να συμβάλλει καίρια προς την κατεύθυνση αυτή» αναφέρει ο Σύνδεσμος.

Μέτρα

Ήδη, βέβαια η κυβέρνηση εξετάζει πιθανά μέτρα τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τα νοικοκυριά, κάτι που η αγορά το θεωρεί αναπόφευκτο με βάση την πορεία των τιμών. Μιλώντας πάντως σε δημοσιογράφους, κ. Αναστάσιος Λωσταράκος, Γενικός Διευθυντής της nrg, εταιρίας του ομίλου της Motor Oil,  στο περιθώριο εκδήλωσης για  την αποκάλυψη της νέας οπτικής ταυτότητας της εταιρείας, και την ολοκληρωμένη στρατηγική της στην ηλεκτροκίνηση έκανε λόγο για συνέχιση «της τέλειας καταιγίδας» και τον επόμενο χρόνο.

Πιο συγκεκριμένα προέβλεψε ότι η κρίση θα εκταθεί, ενδεχομένως και μετά το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους. Όπως μάλιστα σημείωσε θα απαιτηθεί για το νέο έτος, άλλο ένα τουλάχιστον ισόποσο με το τρέχων πακέτο ενίσχυσης σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις,  (300 -400 εκτατ.) ώστε να ανασχεθούν οι επιπτώσεις.

Βέβαια τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι περιορισμένα ενώ η επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας προσθέτει ένα ακόμη βάρος καθώς τα σενάρια για «φρένο» στην οικονομία λόγω πανδημίας δεν μπορεί να αποκλειστούν. Προς ώρας πάντως η κυβέρνηση αναμένεται εν όψει και της κατάθεσης του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού να προβεί σε αναθεώρηση του στόχου για τον πληθωρισμό αλλά και να επανακαθορίσει τις εκτιμήσεις για την πορεία της ζήτησης που άμεσα βέβαια επηρεάζεται από την κίνηση των τιμών.

Γιώργος Αλεξάκης