Σύμφωνα με το Υπ. Οικονομικών, βασικός σκοπός της Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης είναι η βελτίωση και επιτάχυνση της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας φυσικών και νομικών προσώπων. Βασικό της έργο είναι, η συλλογή και αξιολόγηση πρωτογενών πληροφοριών του Δημοσίου και τραπεζικού τομέα και ο υπολογισμός της πιθανότητας αθέτησης πληρωμής για φυσικά και νομικά πρόσωπα.

Έτσι, όπως αναφέρεται κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης, επιχείρηση και φορέας δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα θα μπορεί κατόπιν αιτήσεως του, να λαμβάνει δωρεάν από την Αρχή την πιστοληπτική του βαθμολόγηση, η οποία θα αποτελεί τη βάση για ευκαιρίες νέας χρηματοδότησης.

Παράλληλα, στο ίδιο Σχέδιο Νόμου προτείνεται η ίδρυση και λειτουργία του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, το οποίο αποτελεί κύριο μεταρρυθμιστικό έργο του Υπουργείου Οικονομικών, που εντάσσεται στον 4ο Πυλώνα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας», με στόχο την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των κεφαλαιαγορών. Είναι το πρώτο εθνικό σύστημα αρχειοθέτησης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και θα τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος.

«Η δημιουργία Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων αποτελεί βέλτιστη διεθνή πρακτική, η οποία έχει υιοθετηθεί από την πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός του Μητρώου είναι η καταγραφή σε αναλυτική βάση του ιστορικού πληρωμών, των ειδών των παρεχομένων εξασφαλίσεων και κάθε άλλης πληροφορίας που σχετίζεται με κάθε μορφής πίστωση προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα από πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα. Το Μητρώο αποσκοπεί στην εξάλειψη της υπάρχουσας ασυμμετρίας πληροφόρησης μεταξύ δυνητικών δανειστών και δανειοληπτών και έτσι δύναται να αποτελέσει μοχλό ώθησης για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.

Το Υπουργείο Οικονομικών συνεχίζει να προβαίνει σε νομοθετικές μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις με σκοπό την ενίσχυση της χρηματοδότησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα με ανταγωνιστικό κόστος δανεισμού, διασφαλίζοντας την χρηματοπιστωτική σταθερότητα της χώρας μας» αναφέρει η ανακοίνωση.

Τα βασικά σημεία

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών:

• Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, θα συγκεντρώνει και θα ομαδοποιεί πληροφορίες σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και τις συμπεριφορές πληρωμών προς όλες τις οντότητες του Δημόσιου τομέα. Ειδικότερα, θα ανταλλάσσει πληροφορίες και βαθμολογίες με άλλους φορείς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας  και θα χορηγεί ενημέρωση πιστοληπτικής βαθμολόγησης οφειλέτη δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς σε φορέα του ιδιωτικού τομέα που έχει συνάψει σύμβαση με την Αρχή, μετά από αίτηση του φορέα. Προϋπόθεση είναι η ρητή συγκατάθεση του φυσικού ή του νομικού προσώπου, η οποία θα μπορεί να ανακαλείται ανά πάσα στιγμή, χωρίς ωστόσο να θίγεται «η νομιμότητα της επεξεργασίας που βασίστηκε στη συγκατάθεση προ της ανάκλησής της». Η Αρχή θα διατηρεί τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς για 10 έτη από τον χρόνο κατά τον οποίο κάθε δεδομένο αντλήθηκε από τα συστήματα του αντίστοιχου κρατικού φορέα.
• Η βαθμολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα παράγεται από το σύστημα μέσω επεξεργασίας, με αυτοματοποιημένη διαδικασία, των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα, με χρήση αλγορίθμων.
• Η βαθμολογία που θα λαμβάνουν τα φυσικά και νομικά πρόσωπα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
• Οι φορείς του δημόσιου τομέα παρέχουν στην Αρχή με ακρίβεια και επικαιροποιούν ανά μήνα, τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς που τηρούνται στα αρχεία για τους οφειλέτες τους, για το χρονικό διάστημα των τελευταίων 24 μηνών.

Στα στοιχεία οικονομικής συμπεριφοράς που συλλέγονται περιλαμβάνονται τα εξής:

• Για τα φυσικά πρόσωπα: όνομα και επώνυμο, όνομα και επώνυμο πατέρα, Αριθμό Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας (Α.Δ.Τ.), ΑΦΜ, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση της κύριας κατοικίας και του τόπου εργασίας, τηλέφωνα επικοινωνίας, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ΑΜΚΑ,
• Για τα νομικά πρόσωπα: επωνυμία, νομική μορφή, αριθμός στο Γ.Ε.ΜΗ. Α.Φ.Μ., πληροφορίες ταυτοποίησης των εκπροσώπων τους, διεύθυνση και τηλεφωνικός αριθμός της έδρας τους.
• Πληροφορίες σχετικά με την οφειλή: στοιχεία εξατομίκευσης της οφειλής, όπως ο αριθμός ταμειακής βεβαίωσης ή ο αριθμός σύμβασης, η φύση της οφειλής, βασικοί όροι της οφειλής, προσαυξήσεις και πρόστιμα, διάρκεια αποπληρωμής, επιτόκιο και μεταβολές τους, οι εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της οφειλής και η αποτίμησή τους, οι καταβολές που πραγματοποιήθηκαν, ο χρόνος των καταβολών και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής, ρυθμίσεις της οφειλής, μεταβολές στο πρόσωπο του οφειλέτη λόγω καθολικής ή ειδικής διαδοχής, πληροφορίες για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης που λήφθηκαν, καθώς και για την πορεία της δικαστικής προσβολής τους, την άσκηση ποινικής δίωξης ή την ποινική καταδίκη λόγω μη καταβολής της οφειλής, αν η μη καταβολή της συνιστά αξιόποινη πράξη.
• Πληροφορίες σχετικά με πτώχευση του υποκειμένου των δεδομένων, την κήρυξή του ως συγγνωστού και την απαλλαγή του.
• Πρόσθετες πληροφορίες που σχετίζονται με την οικονομική συμπεριφορά του υποκειμένου όπως: η ιδιότητά του ως ανέργου, στοιχεία εισοδήματος και περιουσιακής κατάστασης.

Αποφυγή παθογενειών

Είναι προφανές, ότι πέρα από την πλήρη παρακολούθηση της οικονομικής συμπεριφοράς των πολιτών, οι νέες δομές θα εισφέρουν στην προσπάθεια πιο γρήγορης «απένταξης» από τον υφιστάμενο «Τειρεσία» προσώπων κι επιχειρήσεων, κάτι που αποτελεί μια βασική συνιστώσα του προβλήματος πρόσβασης πολλών οικονομικά δρώντων πολιτών και φορέων στις τράπεζες και προγράμματα χρηματοδότησης.