Αναλυτικά ο κ. Δουδωνής ανέφερε:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Καταρχάς να τονίσω ότι επαναφέρουμε, μετά τη συζήτηση και ιδίως την ακρόαση των φορέων το ζήτημα της απογραφής.
Νομίζω ότι από τη συζήτηση που έγινε αναδείχθηκε η σημασία του: πρέπει να γνωρίζουμε πόσοι είναι οι απόδημοι, να έχουμε μια σαφή εικόνα, τόσο σε σχέση με τη δυνατότητα να απευθυνθούμε σε αυτούς, να ακούσουμε τις σκέψεις τους και τα προβλήματά τους όσο και σε σχέση και με τη σύνθεση του εκλογικού σώματος.
Ακούσατε από τους φορείς επιχειρήματα όχι μόνο ισότητας της ψήφου σε σχέση με την προσμέτρηση στο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά και σε σχέση με τους βουλευτές που εκπροσωπούν τους αποδήμους.
Θέλω να υπενθυμίσω ότι ήμασταν εμείς, το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, που επιμείναμε να υπάρχει προσμέτρηση της ψήφου των αποδήμων στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα, όπως προβλέπει το άρθρο 17 του ν. 4648 και ήταν με δική μας πρωτοβουλία που, μετά από τη διαβούλευση, προστέθηκε στην παράγραφο 2 του άρθρο 34Α του ΠΔ 26/2012 η πρόβλεψη ότι «τουλάχιστον το ένα πέμπτο (1/5) των υποψηφίων προέρχεται από εγγεγραμμένους των ειδικών εκλογικών καταλόγων εξωτερικού, εφόσον υπάρχουν, εκ των οποίων τουλάχιστον ένας (1) τοποθετείται υποχρεωτικά στις τρεις (3) πρώτες θέσεις».
Γιατί τα λέω αυτά; Διότι ήσασταν εσείς κυρίες και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, που προ των εκλογών του Μαΐου και με ανοιχτή Βουλή, προαναγγέλλατε αλλαγή της διάταξης για την εκπροσώπηση των εκτός επικρατείας εκλογέων στο ψηφοδέλτιο επικρατείας γιατί τάχα ήταν πολλοί οι βουλευτές για τόσο μικρό αριθμό εκλογέων.
Και ήταν η δική μας αντίσταση μαζί με την συνταγματική επιταγή των 2/3 που δε σας επέτρεψε πράγματι να την αλλάξετε. Κι είστε ακόμα εσείς, που τοποθετήσατε στη μια από τις τρεις πρώτες θέσεις του ψηφοδελτίου επικρατείας εν ενεργεία Υπουργό ως απόδημο.
Πώς είναι δυνατόν να είναι εκτός επικρατείας εκλογέας ένας εν ενεργεία Υπουργός;
Πάμε τώρα στο άλλο ζήτημα που ετέθη από την κ. Υπουργό. Το ζήτημα της συναίνεσης καθώς και την απάντησή της στο επιχείρημα που ετέθη από εμάς, αυτό της εισαγωγής ζητημάτων συνταγματικής ύλης σε χρόνο άκαιρο, πρόχειρα και ενώ επίκειται η έναρξη της διαδικασίας συνταγματικής αναθεώρησης.
Ο τρόπος που χειρίζεστε το θέμα, ακολουθεί τη βολονταριστική σας αντίληψη για τη συνταγματική ύλη. Φέρνετε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα στην αρχή της βουλευτικής περιόδου, χωρίς ευρεία συζήτηση με τα κόμματα και ενώ ξέρετε ότι έχει άμεσες συνταγματικές προεκτάσεις, όπως ανέφερα και στην πρωτολογία μου. Kαι πάντως εντελώς πρόχειρα.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Σε ένα τέτοιο κομβικής σημασίας όπως λέτε κι εσείς νομοσχέδιο, χρειάζεται σοβαρή και εμπεριστατωμένη ανάλυση συνεπειών της προτεινόμενης ρύθμισης, και όχι πρόχειρη και βεβιασμένη, όπως αυτή που συνοδεύει το προταθέν νομοσχέδιο.
Αναφέρετε, για παράδειγμα, ότι εξετάσατε «πλήθος προβλέψεων σε διάφορες χώρες εντός και εκτός της ΕΕ». Θα μου επιτρέψετε, αλλά αυτή η διατύπωση είναι παντελώς ανεπαρκής. Ποιες ήταν οι χώρες, το σύστημα των οποίων εξετάστηκε;
Ποια τα συμπεράσματα της εξέτασης αυτής; Ποιες καλές πρακτικές μπορούμε να υιοθετήσουμε ενόψει των συγκλίσεων και των αποκλίσεων των νομικών μας συστημάτων; Και είδατε ότι ιδίως το θέμα αυτό ετέθη ξανά και ξανά εδώ, στην επιτροπή.
Το ίδιο ισχύει και όσον αφορά στη δημόσια διαβούλευση. Μεταξύ άλλων, αναφέρετε ότι υπεβλήθησαν σχόλια τα οποία απερρίφθησαν επειδή «δεν αφορούν στο περιεχόμενο της προτεινόμενης ρύθμισης» και «μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο άλλης ρύθμισης, εφόσον θεωρηθεί σκόπιμο, κατόπιν συνολικής αξιολόγησης των πραγματικών δεδομένων».
Παραδέχεστε, λοιπόν, ότι συνολική αξιολόγηση στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης δεν έχει γίνει. Και η ερώτηση είναι και πάλι: Γιατί; Γιατί τέτοια βιασύνη; Και τι πάει να πει, «μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο άλλης ρύθμισης, εφόσον θεωρηθεί σκόπιμο, κατόπιν συνολικής αξιολόγησης των πραγματικών δεδομένων»;
Χρειάζεται προσοχή. Και σε κάθε περίπτωση όχι παιχνίδια με θέματα που απαιτούν συναινέσεις. Να είναι σαφές ότι δεν θα δεχθούμε αιφνιδιασμούς από τους οποίους θα προκύπτουν περαιτέρω μεταβολές στο νομοθετικό καθεστώς.
Όσον, δε, αφορά στο επιχείρημά σας, κ. Υπουργέ, ότι αυτά όλα έχουν συζητηθεί, επανέρχομαι στο δικό μας επιχείρημα:
Από τον νόμο 4648 του 2019 έχουν μεσολαβήσει τέσσερα χρόνια και από τη νομοθετική πρωτοβουλία του 2021 δύο χρόνια και δύο εκλογικές αναμετρήσεις.
Έχουμε εξαγάγει μέσα σε 3-4 εβδομάδες ως πολιτικό σύστημα, ως κόμματα συνολικά τα συμπεράσματά μας σε σχέση με την εφαρμογή της ψήφου των εκτός επικρατείας εκλογέων;
Και μάλιστα, έχουμε εξαγάγει συμπεράσματα τόσο στέρεα ώστε να προχωρεί η κυβέρνηση άμεσα, τώρα σε μια νομοθετική πρωτοβουλία στην αρχή της βουλευτικής περιόδου, με τις επόμενες εθνικές εκλογές να είναι σε τέσσερα χρόνια και ενώ μεσολαβεί η έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος;
Ας ξανασκεφτούμε, ως μέτρο σύγκρισης, την περίπτωση των ευρωεκλογών του 2019 που δεν υπάρχουν οι προς κατάργηση σήμερα περιορισμοί. Πόσοι απόδημοι ψήφισαν το 2019 ανά την Ευρώπη; Είπατε κ. Λιβάνιε, 15.000. Τόσοι ήταν οι εγγεγραμμένοι, στην πραγματικότητα ψήφισαν λιγότεροι από 12.000.
Με την υπόμνηση όλων αυτών των ζητημάτων, που μόλις ετέθησαν αλλά και την παράλληλη επισήμανση ότι θα χρειαστούν συνταγματικές παρεμβάσεις στο άρθρο 54 Παρ. 4, όπως ανέφερα και χθες, δηλώνουμε πως ψηφίζουμε το νομοσχέδιο. Γιατί για μας οι εκτός επικρατείας Έλληνες είναι προτεραιότητα.
Δηλώνουμε όμως παράλληλα, πως θα επιμείνουμε στο θέμα της απογραφής και θα απαιτήσουμε οι συναινέσεις στα σοβαρότατα αυτά θέματα που το Σύνταγμα το επιτάσσει να επιδιώκονται όχι με βολονταρισμό, όχι «ετσιθελικά» αλλά με τον πρέποντα συνταγματικά τρόπο. Σε αυτό είμαστε απολύτως σαφείς».
