Σημειώνεται ότι το σύστημα υποχρεωτικών επιστροφών μέσω clawback και rebate έχιε οδηγήσει πολλές εταιρίες στα «κόκκινα» με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Ωστόσο τα ποσά δεν γίνονται άμεσα απαιτητά μια και αν γινόταν κάτι τέτοιο πολλές εταιρίες θα έκλειναν. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, οι θεσμοί πιέζουν αφενός για τις καταβολές κι αφετέρου για αναθεώρηση του όλου συστήματος.

Επί τάπητος πάντως φαίνεται να μπαίνει μια πρόταση της βιομηχανίας για πιθανότητα συμψηφισμού των οφειλών του clawback με τα ποσά που επενδύονται από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις σε έρευνα, ανάπτυξη κι επενδύσεις.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Δ. Λιάκου, προεδρεύοντος του ΚΥΣΟΙΠ, με τις σχεδιαζόμενες αλλαγές επιδιώκεται η ενίσχυση της αναπτυξιακής διάστασης της πολιτικής φαρμάκου.

Όπως αναφέρεται από στελέχη του κλάδου,  οι συνολικές επιστροφές της βιομηχανίας να αθροίζονται περίπου στο €1,4 δισ. για το 2018. Μάλιστα, τουλάχιστον 1 στα 3 φάρμακα στα νοσοκομεία, 1 στα 4 φάρμακα στον ΕΟΠΥΥ παρέχονται δωρεάν. Συνολικά, η εισφορά της βιομηχανίας ήδη αγγίζει το 37% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης και η τάση βαίνει ανεξέλεγκτα αυξανόμενη. Πλέον, όπως αναφέρεται, πολλές φαρμακευτικές βιομηχανίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις  αυξημένες απαιτήσεις επιστροφών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα της φαρμακευτικής περίθαλψης.

Προτάσεις πολιτικής

Όπως τονίζεται η  Ελλάδα χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική για παροχή των βέλτιστων δυνατών υπηρεσιών υγείας για την προάσπιση της υγείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής ενός γηράσκοντος πληθυσμού. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρεται από τον κλάδο, εντάσσεται η εισαγωγή μηχανισμών χρηματοδοτικής βιωσιμότητας, όπως η διαδικασία διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων, η Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (HTA), οι συμβάσεις τιμής όγκου, διαχείρισης κινδύνου κ.α., η μετατόπιση πόρων σε τομείς όπου πραγματικά υπάρχει ανάγκη, καθώς και η μέριμνα για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων κατάλοιπων μνημονιακών επιβαρύνσεων, όπως ο μηχανισμός του clawback στην επόμενη τετραετία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εξαίρεση των εμβολίων από το clawback και η ένταξη της δαπάνης του εμβολιασμού σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για την πρόληψη που θα δώσει τη δυνατότητα χρηματοδοτικών ροών σε δράσεις για την τόνωση της εμβολιαστικής κάλυψης, την καταγραφή και παρακολούθησή της, αλλά και τη συνεχή ενημέρωση του κοινού για την αξία του εμβολιασμού. Τα εμβόλια, άλλωστε, συνταγογραφούνται αποκλειστικά σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και συνεπώς δεν εγείρεται θέμα υπερσυνταγογράφησης.

Γιώργος Αλεξάκης