Το ξέρουμε πολύ καλά αφού η φοροδιαφυγή είναι βασικό στοιχείο της καθημερινότητάς μας, οι πάντες τη βιώνουν στις συναλλαγές τους, όλοι, ακόμη και εκείνοι που κάνουν «το σπορ» επαγγελματικά, ομολογούν δημόσια ότι κυριαρχεί απ’ άκρου εις άκρον και το πιο καταπληκτικό είναι ότι στην κυριαρχία της συμβάλλουν σημαντικά οι καταναλωτές με το περιβόητο «τόσο με ΦΠΑ, τόσο χωρίς»… Με αυτόν τον κατσαπλιάδικο τρόπο -που τον υπηρετεί και τροφοδοτεί ποικιλοτρόπως η πλούσια φαντασία του Έλληνα- πορεύεται υπερήφανα η χώρα από τη σύστασή της βολεύοντας πολλούς, πάρα πολλούς. Δικηγόρος της Θεσσαλονίκης που ειδικευόταν στα φορολογικά ισχυριζόταν ότι το 80% του πλούτου στην Ελλάδα προέρχεται από τη φοροδιαφυγή. Η οποία φοροδιαφυγή έχει τη βοήθεια της επαιτείας (όλοι είναι με απλωμένο το χέρι και απαιτούν, από το κράτος συνήθως), της  λεηλασίας (του κράτους και της δημόσιας περιουσίας συνήθως) και της γενικευμένης διαφθοράς στους μηχανισμούς του δημοσίου (κεντρικού κράτους και αυτοδιοίκησης), αλλά και στην κοινωνία. Σωστό πάντως είναι στη  φοροδιαφυγή να προσθέσουμε τη φοροκλοπή, καθώς καραμπινάτη κλοπή είναι η κατακράτηση του ΦΠΑ που πληρώνει ο καταναλωτής όταν δεν  φτάνει στο δημόσιο κορβανά, αλλά καταλήγει στην τσέπη του ενδιάμεσου ελεύθερου επαγγελματία που τον εισπράττει χωρίς να τον αποδίδει.

Όπως τονίστηκε παραπάνω, όλοι γνωρίζουν ότι αυτά όχι μόνο συμβαίνουν στην Ελλάδα, αλλά αποτελούν και χαρακτηριστικά της όπως αποδεικνύουν διεθνείς και σχετικοί εγχώριοι επίσημοι δείκτες. Οι οποίοι βεβαίως ακυρώνουν πανηγυρικά την αξιοπιστία τους άλλους δείκτες περί φτώχειας και ανεργίας στη χώρα μας με την τόση φοροδιαφυγή και την άλλη τόση μαύρη οικονομία. Ποιος δηλαδή είναι πραγματικά φτωχός ή άνεργος, ώστε να δικαιούται επιδομάτων και απαλλαγών που δίνει άκριτα το κράτος μας, με λεφτά όσων πληρώνουν κανονικά του φόρους τους -είτε επειδή δεν μπορούν να διαφύγουν, είτε ως συνειδητοποιημένοι πολίτες- αλλά και με τα δανεικά που φροντίζει να εξασφαλίζει αυξάνοντας συνεχώς το θεόρατο δημόσιο χρέος. Στους πάντες λοιπόν που γνωρίζουν και ομολογούν την πραγματικότητα περιλαμβάνονται οι κυβερνήσεις και γενικότερα η πολιτική τάξη αυτής της χώρας. Με την έννοια όμως ότι αφορά άλλους, ποτέ τους ίδιους, κατά τους πολίτες και τους συνδικαλιστές που βγαίνουν στα μήντια, ενώ η πολιτική τάξη την καταγγέλλει στα λόγια και τη συντηρεί στην πράξη γιατί έχει προσαρμοστεί και επιβιώνει σε αυτή την πραγματικότητα. Το ίδιο ισχύει και για τα μήντια.

Η δομή

Η εκτεταμένη φοροδιαφυγή στην Ελλάδα οφείλεται ασφαλώς στην κατσαπλιάδικη νοοτροπία που είναι παρούσα στην ελληνική κοινωνία από τότε που δημιουργήθηκε το νεοελληνικό κράτος. Αναμφίβολα όμως οφείλεται πάρα πολύ και στην δομή της ελληνικής οικονομίας, γι΄ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμηθεί επαρκώς. Με τέτοιο τεράστιο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων, ελεύθερων επαγγελματιών, επιχειρήσεων που στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ατομικές και 6 στις 10 δεν απασχολούν κανένα μισθωτό (τουλάχιστον φανερά) και το 95% στο σύνολο έχουν ελάχιστους υπαλλήλους (μέχρι 10 το πολύ), η αποτελεσματική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής είναι ουτοπία.

Ακόμη και αν υπήρχε διαχρονικά μεγάλη βούληση από τις πολιτικές ηγεσίες για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, ακόμη και αν ο κρατικός μηχανισμός ήταν ικανός και αδιάφθορος, με τέτοιο πλήθος ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθεί το συγκεκριμένο εθνικό σπορ. Γιατί α) ο κατσαπλιαδισμός είναι στο DNA της ελληνικής κοινωνίας, β) ο αριθμός των αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών είναι τεράστιος και δεν μπορούν να ελεγχθούν αποτελεσματικά, γ) για να επιβιώσουν και να φάνε ψωμί ή παντεσπάνι ( που το επιθυμούν σφόδρα) όλοι αυτοί είναι σχεδόν αναγκασμένοι να φοροδιαφεύγουν φθάνοντας ακόμη και σε επίπεδα απάτης, δ) η φοροδιαφυγή τους εξασφαλίζει λίγο – πολύ ένα επίπεδο ζωής που τους ικανοποιεί, λειτουργεί και σαν αντικίνητρο για τον σχηματισμό μεγαλύτερων επιχειρήσεων που θα λειτουργούσαν πιο ορθολογικά, αλλά και πιο νόμιμα, με συνενώσεις. Με λίγα λόγια δηλαδή η εκτεταμένη φοροδιαφυγή συντηρεί την ανορθολογική δομή της ελληνικής οικονομίας που με τη σειρά της βάζει εμπόδια στην ανάπτυξη και αυξάνει το κόστος σε όλες του τις μορφές μειώνοντας ταυτόχρονα την ποιότητα, μεταξύ άλλων.

Οι αντιδράσεις

Τούτων λεχθέντων, το μικρό και δειλό βήμα που κάνει η κυβέρνηση για να περιορίσει την φοροδιαφυγή ανεβάζοντας υποχρεωτικά τον πήχη για τις δηλώσεις των ελεύθερων επαγγελματιών, είναι θετικό. Τουλάχιστον για να μην κοροϊδεύουν τόσο φανερά και βάναυσα τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους που δεν μπορούν να κρύψουν τα δικά τους εισοδήματα. Αλλά εδώ που τα λέμε, δύσκολα θα μπορούσε να κάνει μεγαλύτερο και περισσότερο θαρραλέο βήμα, όταν ο κόσμος των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων είναι τόσο τεράστια δεξαμενή εκλογικής πελατείας της ίδιας (ενν. της κυβέρνησης), όταν το κλίμα της ανοχής, της συνενοχής και του θαυμασμού των καταφερτζήδων είναι τόσο έντονο, όταν ο πληθυσμός που ουσιαστικά πλήττεται από το μέγεθος της φοροδιαφυγής έχει άγνοια και επιδεικνύει αδιαφορία, όταν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι τόσο ανεπαρκείς, όταν τα μήντια που επίσης αλιεύουν πελατεία σηκώνουν «βαβούρα» -ανάμεικτη με ασχετοσύνη- και όταν η αντιπολίτευση λαϊκίζει σε εγκληματικό βαθμό.

Από το ανεκδιήγητο ΚΚΕ που έχει τον δικό του χαβά και δεν το πιάνουν οι νόμοι, μέχρι τον φοβερό Κασσελάκη που υποσχέθηκε να ανεβάσει το αφορολόγητο στις 10.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες, όταν έλθει στην εξουσία. Και έχεις και τους δημοσιογράφους να λένε ότι γύρισε πιο σοβαρός από τις ΗΠΑ, επειδή δεν κουβαλάει τον Τάιλερ, τον σκύλο, τον μπαμπά και τον θείο στις επισκέψεις του σε θεσμικούς και πονεμένους. Κάπου ανάμεσα βρίσκεται και το ΠΑΣΟΚ που προσπαθεί να βρει ατέλειες στο νέο νόμο περί φοροδιαφυγής για να ασκήσει αντιπολίτευση. Τρομάρα τους και τρομάρα μας γιατί η φοροδιαφυγή θα ζει και θα βασιλεύει!