Ο συνολικός αριθμός των παθόντων στα οδικά τροχαία ατυχήματα για το έτος 2020 παρουσίασε μείωση κατά 16,7% σε σύγκριση με το 2019 (11.402 το 2020, έναντι 13.690 το 2019).
Αναλυτικότερα, από τα παθόντα πρόσωπα των οδικών τροχαίων ατυχημάτων το 2020, κατεγράφησαν 584 νεκροί, 518 βαριά τραυματίες και 10.300 ελαφρά τραυματίες, έναντι 688 νεκρών, 652 βαριά τραυματιών και 12.350 ελαφρά τραυματιών το 2019, παρουσιάζοντας μείωση κατά 15,1%, 20,6% και 16,6% αντίστοιχα.
Ι.1 Νεκροί σε οδικά τροχαία ατυχήματα
Ι.1.1 Νεκροί σε οδικά τροχαία ατυχήματα, κατά φύλο και κατηγορία παθόντα
Από το σύνολο των 584 νεκρών, το 74,1% αφορούσε οδηγούς, το 12,8% μεταφερόμενους επιβάτες και το 13,0% πεζούς. Η αναλογία ανδρών και γυναικών ήταν 86,6% και 13,4% αντίστοιχα.
Ι.1.2 Νεκροί σε οδικά τροχαία ατυχήματα, κατά ομάδες ηλικιών, κατηγορία παθόντα και μέσο μεταφοράς
Οι νεκροί κατανέμονται κατά ομάδες ηλικιών ως εξής: 0-24 ετών 15,9%, 25-49 ετών 38,9%, 50-64 ετών 18,5% και άνω των 65 ετών 24,1%.
Από την ανάλυση των νεκρών, κατά κατηγορία παθόντα και ηλικιακή ομάδα, τόσο για τους οδηγούς όσο και για τους μεταφερόμενους, το μεγαλύτερο ποσοστό παρατηρείται στην ηλικιακή ομάδα 25- 49 ετών, με ποσοστά 43,2% και 34,7% αντίστοιχα. Για τους πεζούς το μεγαλύτερο ποσοστό (50,0%) παρατηρείται στην ηλικιακή ομάδα 65 ετών και άνω.
Ι.1.3 Νεκροί σε οδικά τροχαία ατυχήματα, κατά μέσο μεταφοράς και είδος περιοχής
Από το σύνολο των 584 νεκρών, 204, (34,9%) επέβαιναν σε επιβατικά οχήματα, 215, (36,8%) σε δίτροχα (συμπεριλαμβανομένων μοτοποδηλάτων) και 76, (13,0%) ήταν πεζοί.
Από την κατανομή των νεκρών κατά περιοχή που συνέβη το ατύχημα, παρατηρείται ότι σε κατοικημένη περιοχή το 24,9% των νεκρών επέβαιναν σε επιβατικά οχήματα και το 46,5% σε δίτροχα. Τα αντίστοιχα ποσοστά σε μη κατοικημένη περιοχή ανέρχονται σε 47,6% επιβαίνοντες σε επιβατικά οχήματα και 24,4% σε δίτροχα. Σε αυτοκινητόδρομο το 47,1% των νεκρών επέβαιναν σε επιβατικά οχήματα και το 26,5% σε δίτροχα.
Ι.2 Ατυχήματα
Ι.2.1 Ανάλυση των οδικών τροχαίων ατυχημάτων και νεκρών, κατά περιφέρεια, ανά μήνα, ημέρα της εβδομάδας και ώρα του εικοσιτετραώρου
Ι.2.1.1. Περιφερειακή κατανομή οδικών τροχαίων ατυχημάτων και νεκρών και δείκτης ατυχημάτων και νεκρών ανά 1.000.000 κατοίκους
Το 2020 ο δείκτης ατυχημάτων ανά 1.000.000 κατοίκους σε σύνολο Χώρας ήταν 847,4. Η περιφέρεια Αττικής ήταν πρώτη στην κατάταξη με 1.327,9 ατυχήματα, η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ήταν δεύτερη με 935,2 ατυχήματα και στην τρίτη θέση ήταν η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με 835,4 ατυχήματα.
Ο δείκτης του αριθμού των νεκρών ανά 1.000.000 κατοίκους σε σύνολο Χώρας ήταν 54,5. Η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ήταν πρώτη στην κατάταξη με δείκτη 89,1, τη δεύτερη θέση είχαν η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με δείκτη 86,3 και ακολουθεί η περιφέρεια Πελοποννήσου με 75,2.
Ι.2.1.2 Μηνιαία κατανομή οδικών τροχαίων ατυχημάτων και νεκρών
Ο μεγαλύτερος αριθμός οδικών τροχαίων ατυχημάτων (995) καταγράφηκε τον Σεπτέμβριο, με ποσοστό 11,0% στο σύνολο των ατυχημάτων του έτους και οι περισσότεροι νεκροί (68), με ποσοστό 11,6%, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Ο μικρότερος αριθμός ατυχημάτων (312), με ποσοστό 3,4% καθώς και ο μικρότερος αριθμός νεκρών (23) με ποσοστό 3,9% καταγράφηκε τον Απρίλιο.
Ι.2.1.3 Κατανομή οδικών τροχαίων ατυχημάτων και νεκρών ανά ημέρα της εβδομάδας
Ο μεγαλύτερος αριθμός οδικών τροχαίων ατυχημάτων κατά το 2020 συνέβη Παρασκευή (15,9%) και ακολουθεί η Δευτέρα και η Πέμπτη (15,0%), ενώ ο μικρότερος αριθμός Κυριακή (11,2%). Ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών (15,8%) καταγράφηκε το Σάββατο.
Ι.2.1.4 Κατανομή οδικών τροχαίων ατυχημάτων και νεκρών ανά ώρα εικοσιτετραώρου και ημέρα της εβδομάδας (Δευτέρα - Παρασκευή και Σάββατο - Κυριακή)
Από το σύνολο των οδικών τροχαίων ατυχημάτων τα περισσότερα (56,5%) σημειώθηκαν από την 11η έως και την 19η ώρα, ενώ τα λιγότερα (5,6%) σημειώθηκαν από την 2η έως και την 6η ώρα.
Ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών σημειώθηκε κατά τις ώρες: 14η και 18η (41 νεκροί, 7,0%), ενώ ο μικρότερος αριθμός σημειώθηκε κατά τις μεταμεσονύχτιες ώρες, από 0η έως και 5η με ποσοστά που κυμαίνονται από 1,4% έως και 2,7%.
Ως προς την κατανομή των ατυχημάτων στις ημέρες της εβδομάδας, ποσοστό 75,3% συνέβη από Δευτέρα έως και Παρασκευή και το υπόλοιπο 24,7% το Σαββατοκύριακο. Η αντίστοιχη κατανομή, ως προς τους νεκρούς, είναι 69,9% από Δευτέρα έως και Παρασκευή και 30,1% το Σαββατοκύριακο.
Ι. 2.2 Ατμοσφαιρικές συνθήκες, τύπος πρώτης σύγκρουσης και ελιγμός Α ́ οχήματος που πιθανόν συνετέλεσε στο ατύχημα
Ι.2.2.1 Ατμοσφαιρικές συνθήκες
Από το σύνολο των 9.083 ατυχημάτων τα 8.455 (93,1%) συνέβησαν σε συνθήκες καλοκαιρίας, με 529 νεκρούς (90,6%). Σε σχέση με τις υπόλοιπες ατμοσφαιρικές συνθήκες 235 και 196 ατυχήματα
Ι.2.2.2 Τύπος πρώτης σύγκρουσης
Ως προς τα ατυχήματα, η κατηγορία «σύγκρουση μεταξύ κινούμενων οχημάτων» σημείωσε το μεγαλύτερο ποσοστό (61,8%), με κυριότερο τύπο σύγκρουσης την «πλαγιομετωπική» (41,8%). Η
Ως προς τους νεκρούς, η κατηγορία «σύγκρουση μεταξύ κινούμενων οχημάτων» σημείωσε το μεγαλύτερο ποσοστό 37,8% (221 νεκροί), με κυριότερο τύπο σύγκρουσης την «πλαγιομετωπική» με ποσοστό 20,7% (121 νεκροί). Η δεύτερη σημαντικότερη κατηγορία ήταν η «εκτροπή /ανατροπή οχήματος» με 37,2% (217 νεκροί) και ακολουθεί η «παράσυρση πεζού» με 12,7% (74 νεκροί).
Ι.2.2.3 Ελιγμός Α’ οχήματος που πιθανόν συνετέλεσε στο ατύχημα
Ως προς τους ελιγμούς του οχήματος που πιθανόν συνετέλεσαν στο ατύχημα, η «μη διακοπή πορείας πριν από STOP» αναφέρθηκε ως ο κυριότερος ελιγμός με ποσοστό 16,1%. Ακολουθούν η «κανονική πορεία» με 14,6% και ο «άλλος ελιγμός» με 12,9%.
Ως προς τους νεκρούς, η «έξοδος από το ρεύμα κυκλοφορίας», με ποσοστό 17,8% (104 νεκροί), αναφέρθηκε ως ο κυριότερος ελιγμός του Α’ οχήματος που πιθανόν συνετέλεσε στο ατύχημα.
Ακολουθεί η «είσοδος στο αντίθετο ρεύμα» με 17,0% (99 νεκροί) και η «ταχύτητα μεγαλύτερη του επιτρεπόμενου ορίου» με 15,4% (90 νεκροί).
ΙΙ. Εξέλιξη δεκαετίας 2011 - 2020
Από τη σύγκριση των στοιχείων του 2020 με τα αντίστοιχα του 2011 προκύπτει μείωση των οδικών τροχαίων ατυχημάτων κατά 34,4%, των νεκρών κατά 48,8%, των βαριά τραυματιών κατά 68,1% και των ελαφρά τραυματιών κατά 34,1%. Η μείωση είναι σημαντικά μεγαλύτερη κατά τη σύγκριση του 2020 με το 2000, με μείωση των οδικών τροχαίων ατυχημάτων κατά 60,5%, των νεκρών κατά 71,3%, των βαριά τραυματιών κατά 87,7% και των ελαφρά τραυματιών κατά 61,2%.
Ειδικότερα, κατά τα έτη 2020 και 2012 σημειώθηκε η σημαντικότερη ετήσια μείωση στον αριθμό των ατυχημάτων, η οποία ανήλθε σε 15,2% και 10,5%, αντίστοιχα. Ως προς τους νεκρούς παρατηρείται σταθερή μείωση την τελευταία δεκαετία με μια σχετική επιβράδυνση κατά τα έτη 2015, 2016 και 2019.
Γεωγραφική κατανομή ατυχημάτων και δημογραφικά χαρακτηριστικά νεκρών σε οδικά τροχαία ατυχήματα, 2011 - 2020
ΙΙ.1 Περιφερειακή κατανομή των νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα και δείκτης ανά 1.000.000 κατοίκους, 2000, 2011, 2020
Η ανάλυση των στοιχείων κατά τα έτη 2000, 2011 και 2020 ως προς τη γεωγραφική κατανομή των νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα δείχνει ότι στις περιφέρειες με τους περισσότερους νεκρούς πρώτη ήταν η Αττική με δεύτερη τη Κεντρική Μακεδονία, στις οποίες εδρεύουν τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα.
Ο δείκτης νεκρών ανά 1.000.000 κατοίκους διαφοροποιεί την ανωτέρω κατάταξη. Παρατηρείται ότι οι περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου ήταν σταθερά στην πρώτη τριάδα, τα έτη 2000, 2011 και 2020. Το 2020 η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κατέλαβε την πρώτη θέση, ενώ το 2000 και το 2011 καταλάμβανε την τέταρτη και την έκτη θέση, αντίστοιχα. Η Αττική για τα έτη αναφοράς 2000, 2011 βρίσκεται στην τελευταία θέση της κατάταξης ενώ για το 2020 στην προτελευταία.
Επισημαίνεται ότι, κατά την ανάλυση των ανωτέρω, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη μεταβολές στον πληθυσμό των περιφερειών, η καλοκαιρινή τουριστική περίοδος, η κατασκευή (ή μη) αυτοκινητόδρομων, βελτιωτικές παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο, καθώς και άλλοι παράγοντες που θα πρέπει να συνεκτιμηθούν για την ορθή ερμηνεία των στοιχείων.
ΙΙ.2 Αριθμός νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα κατά φύλο, κατηγορία παθόντα και είδος περιοχής, 2011 - 2020
Από την ανάλυση των νεκρών, κατά φύλο, στη δεκαετία 2011-2020, παρατηρείται μείωση, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες (45,0% και 64,7%, αντίστοιχα).
Από την ανάλυση των νεκρών, κατά κατηγορία παθόντα, η μεγαλύτερη μείωση κατά τη δεκαετία 2011 - 2020 παρατηρείται στους πεζούς (65,9%) και ακολουθούν οι μεταφερόμενοι (63,4%).
Ως προς το είδος περιοχής, η μεγαλύτερη μείωση κατά τη δεκαετία 2011 - 2020 παρατηρείται στις μη κατοικημένες περιοχές (55,5%).
ΙΙ.3 Αριθμός νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα, κατά ομάδες ηλικιών, 2011 - 2020
Στη δεκαετία 2011 - 2020 ο αριθμός νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα, κατά ομάδες ηλικιών, παρουσιάζει σημαντική μείωση στις μικρές ηλικίες μέχρι 49 ετών (0-24 ετών 56,3% και 25-49 ετών 50,4%) και μικρότερη μείωση στις ηλικίες 50 ετών και άνω (50-64 ετών 41,6% και 65 ετών και άνω 45,8%).
ΙΙ.4 Αριθμός νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα, κατά μέσο μεταφοράς, 2011-2020
Η μείωση που παρατηρείται στον αριθμό των νεκρών από οδικά τροχαία ατυχήματα την δεκαετία 2011 – 2020 κατά 48,8% διαπιστώνεται σε όλους τους τύπους μέσων μεταφοράς. Η μεγαλύτερη μείωση (65,9%) σημειώνεται στους πεζούς και η μικρότερη στα δίτροχα (36,8%).
