Το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ έχει γεννήσει πολλές προσδοκίες στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει όμως, αναζωπυρώσει και τη διαμάχη μεταξύ Ε.Ε. και Πολωνίας. Μία διαμάχη, η οποία μαίνεται εδώ και αρκετά χρόνια και ξεδιπλώνεται με κάθε ευκαιρία.
Η διασύνδεση της υποχρέωσης σεβασμού του κράτους δικαίου με τις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις τόσο στην Πολωνία όσο και στην Ουγγαρία. Αμφότερες, άλλωστε, απειλούν με την επιβολή βέτο, υπονομεύοντας τις προσπάθειες ενεργοποίησης του μεγαλόπνοου οικονομικού project.
Αυτή την εβδομάδα, στις Βρυξέλλες, θα λάβει χώρα η Σύνοδος Κορυφής των χωρών – μελών της Ε.Ε., σε μια τελευταία προσπάθεια γεφύρωσης του χάσματος των δύο πλευρών. Όμως, οι δύο χώρες της ανατολικής Ευρώπης εμφανίζονται διατεθειμένες να φθάσουν στα άκρα.
Το δημοσίευμα του Pol-exit
Πρόσφατα, η συντηρητική πολωνική εφημερίδα Do Rzeczy δημοσίευσε άρθρο, το οποίο τιτλοφορούταν ως εξής: «Ας ενημερώσουμε την Ε.Ε. ότι… αρκετά. Pol-exit, ήρθε η ώρα να μιλήσουμε γι’ αυτό», μεταδίδουν οι Financial Times.
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα είχε προηγηθεί η έντονη αντίδραση των Βρυξελλών για τα δικαιώματα της LGBTQ κοινότητας στην Πολωνία, εν μέσω των συνεχιζόμενων διαδηλώσεων των γκέι στην πρωτεύουσα Βαρσοβία. Η συντηρητική κυβέρνηση, απορρίπτοντας τις εκκλήσεις της Ε.Ε., είχε καλέσει την Ευρώπη να μην ασχολείται με τις εσωτερικές υποθέσεις της.
Ανεξάρτητα των κατά καιρούς εντάσεων, πάντως, προς ώρας η πιθανότητα αποχώρησης της Πολωνίας από την Ε.Ε θεωρείται πολύ μικρή. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από το 80% των Πολωνών τάσσεται υπέρ της παραμονής -ποσοστό υψηλότερο από το 78%, το οποίο είχε ψηφίσει υπέρ της ένταξης το 2003.
Την ίδια ώρα, παράλληλα, ενώ το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) συγκρούεται -με κάθε ευκαιρία- με τις Βρυξέλλες, κυβερνητικοί βουλευτές και υπουργικά στελέχη επιμένουν ότι δεν υπάρχει λόγος αποχώρησης από την Ένωση.
«Η ιδέα του Pol-exit είναι εντελώς άτοπη. Δεν υπάρχει καμία δυναμική για να εφαρμοστεί μια τέτοια απαίτηση» δηλώνει ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Ζμπίγκνιεφ Ράου, μία ημέρα μετά το δημοσίευμα της Do Rzeczy.
Ο άγνωστος Χ
Φυσικά, το πώς ακριβώς θα εξελιχθεί αυτό το debate, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, είναι άγνωστο. Οι ελευθερίες και οι ευκαιρίες, οι οποίες προσφέρει η Ε.Ε. στους Πολωνούς, είναι άπειρες. Το ίδιο και τα χρήματα, τα οποία έχουν βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος.
Ιδίως για τους γηραιότερους Πολωνούς, η συμμετοχή στην Ε.Ε. συμβολίζει και την επανένωση της χώρας με τη Δύση, έπειτα από την 40ετή κυριαρχία των Σοβιετικών.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η αντιπολίτευση ανησυχεί ότι οι διαδοχικές συγκρούσεις με τις Βρυξέλλες στο τέλος θα πετύχουν τον στόχο τους και θα απομακρύνουν την κοινή γνώμη από την Ε.Ε., με την Πολωνία να ακολουθεί τον δρόμο της εξόδου, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο.
