Τα κράτη-μέλη διχάζονται. Κάποια, ειδικά η Γαλλία, τα οποία έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας και είναι επιφυλακτικοί στο να χρησιμοποιήσουν ευρέως φυσικό αέριο από τη Ρωσία, τη θεωρούν ως μια βιώσιμη επιλογή.
Άλλα πάλι, ανάμεσα στα οποία η Γερμανία, θεωρούν ότι έχει έρθει η ώρα να την αφήσουμε πίσω μας, ανησυχώντας για τα πυρηνικά απόβλητα.
Πλέον, η Κομισιόν καλείται να αποφασίσει. Τις επόμενες εβδομάδες πρόκειται να δημοσιεύσει μια σειρά κανόνων που θα επιτρέπουν στους επενδυτές να γνωρίζουν τι θεωρεί η ΕΕ ως «πράσινες» επενδύσεις, προσπαθώντας να δώσει ώθηση στη χρηματοδότησή τους.
Έδωσε ένα στίγμα η Φον ντερ Λάιεν, αλλά...
«Χρειαζόμαστε περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είναι φθηνότερες, απαλλαγμένες από άνθρακα και εγχώριες», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Οκτώβριο.
Παρόλα αυτά, πρόσθεσε ότι «χρειαζόμαστε επίσης μια σταθερή πηγή, την πυρηνική, και κατά τη διάρκεια της μετάβασης, το φυσικό αέριο».
Οι δηλώσεις της αύξησαν τις προσδοκίες ότι η πυρηνική ενέργεια μπορεί να συμπεριληφθεί στις «καθαρές» για την «πράσινη» ενεργειακή μετάβαση.
Ο ανώτερος συνεργάτης του The German Marshall Fund των ΗΠΑ, Γιάκομπ Κίρκεγκαρντ, δήλωσε στο CNBC ότι θα ήταν η «σωστή απόφαση τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για πολιτικούς λόγους να ανακοινώσει η Επιτροπή ότι η πυρηνική ενέργεια είναι σχετικά καθαρή».
Και διερωτάται: «Τι θα προταθεί στην Πολωνία αν η πυρηνική ενέργεια απαγορευτεί στην ΕΕ;».
Ο άνθρακας είναι η κυρίαρχη πηγή ενέργειας στην Πολωνία και φυσικά προσφέρει πολλές θέσεις εργασίας. Αν αποκλειστεί, θα αυξήσει τις πιέσεις στην οικονομία.
Η Βαρσοβία σχεδιάζει να μειώσει το μερίδιο του άνθρακα και του λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λίγο κάτω από 80% το 2017 σε 60% έως το 2030. Παρά το γεγονός ότι η χώρα υπέγραψε δέσμευση για ταχεία κατάργηση της παραγωγής άνθρακα στη Διάσκεψη Κορυφής για την Κλιματική Αλλαγή του COP26 την περασμένη εβδομάδα, ο στόχος της, σύμφωνα με πληροφορίες παραμένει, ακόμη το 2049.
Το να επιταχυνθεί αυτή η αλλαγή ενέχει πολλές προκλήσεις, συνεπώς κάποιες χώρες και ειδικοί στον τομέα της ενέργειας θεωρούν την πυρηνική ενέργεια ως μια καλή μεταβατική λύση.
Η... αξιόπιστη λύση και οι σκεπτικιστές
Ο Σεντρίκ Ο, υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής της Γαλλίας, εξήγησε στο CNBC ότι η πυρηνική ενέργεια αποτελεί μια ορθολογική προσέγγιση. «Προκειμένου να μειώσεις τις εκπομπές άνθρακα, χρειάζεται να έχεις μια ενέργεια που δεν εξαρτάται από τον πόσο ήλιο έχεις ή την ταχύτητα του ανέμου, χρειάζεσαι μια ενέργεια που είναι σταθερή. Η πυρηνική είναι η καλύτερη λύση».
Παρόλα αυτά, δεν συμφωνούν όλοι. Κάποιοι, ανάμεσα στους οποίους και η Γερμανία, θεωρούν ότι το να συμπεριληφθεί η πυρηνική ενέργεια στις «πράσινες» δεν επιτρέπει την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας και τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία.
Όπως λένε οι επικριτές της, δεν υπάρχει μια μόνιμη λύση για τα πυρηνικά απόβλητα, μόνο προσωρινές, ενώ και οι ακτιβιστές αντιδρούν, λέγοντας ότι η αποδοχή της θα αυξήσει τις επενδύσεις σε αυτή, παρά τα ραδιενεργά απόβλητα που παράγει.
Φυσικά, ό,τι και να αποφασίσει η Κομισιόν θα στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα και στα υπόλοιπα κράτη. Η Επιτροπή διατείνεται ότι έχει ένα πιο σαφές πλάνο για το πώς να φτάσει στην πλήρη εξάλειψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το οποίο, βέβαια, ακόμα δεν έχει εγκριθεί από τους νομοθέτες, ενώ έχει καταφέρει να πείσει και άλλες χώρες εκτός ΕΕ, ανάμεσα στις οποίες και η Κίνα, να υιοθετήσουν ανάλογη πολιτική.
Ο Κίρκεγκαρντ εκτιμά ότι, αν η Κομισιόν αναγνωρίσει την πυρηνική ενέργεια ως κάπως «καθαρή», θα βοηθήσει τις προσπάθειες της Ευρώπης να ωθήσει και άλλα κράτη στην κατεύθυνση του μηδενικού ισοζυγίου άνθρακα.
O Χένινγκ Γκλόισταϊν, επικεφαλής στους τομείς ενέργειας, κλίματος και πόρων του ομίλου συμβούλων Eurasia, θέτει το δίλημμα στην πραγματική του βάση: «Η αντίθετη οπτική των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ και των χωρών που ασκούν τη μεγαλύτερη επιρροή (Γαλλίας και Γερμανίας) υπογραμμίζει πόσο αποκλίνουν οι τακτικές προς επίτευξη μηδενικών εκπομπών άνθρακα ακόμα και μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής που συμφωνούν ουσιαστικά στην ανάγκη για δραστικές παρεμβάσεις για την κλιματική αλλαγή».
