Ανάμεσα στα θετικά βήματα που επαινούνται στην Ελλάδα, από την προηγούμενη υποβολή εκθέσεων το 2014, αναφέρεται το Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (που εγκρίθηκε το 2020) έως μια εθνική στρατηγική ισότητας LGBTI που εγκρίθηκε για την περίοδο 2021-2025, τέτοια θετικά μέτρα βελτιώνουν την καταπολέμηση των διακρίσεων και του ρατσισμού, σύμφωνα με την έκθεση.
Η ECRI χαιρετίζει επίσης το γεγονός ότι ο Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης της Ελλάδας δίνει τη δυνατότητα σε υπηκόους τρίτων χωρών να υποβάλλουν αίτηση για άδειες διαμονής, εάν αποδεικνύουν παρουσία στη χώρα για επτά συναπτά έτη (και ότι έχουν αναπτύξει «ισχυρούς δεσμούς» με την ελληνική κοινωνία).
Η έκθεση της ECRI επαινεί επίσης τους Έλληνες ραδιοτηλεοπτικούς φορείς που χρησιμοποιούν μια λειτουργία τεχνικής καθυστέρησης, σύμφωνα με την οποία η πραγματική εκπομπή των «ζωντανών» εκπομπών καθυστερεί ελαφρά, επιτρέποντας στους σταθμούς να σταματήσουν τη μετάδοση ρητορικής μίσους.
Ανησυχίες και επικρίσεις...
Όμως η έκθεση εγείρει ανησυχίες για το γεγονός ότι, το όργανο ισότητας της Ελλάδας – ο Συνήγορος του Πολίτη – εξακολουθεί να στερείται αρμοδιότητας να παρέχει νομική εκπροσώπηση σε θύματα διακρίσεων ή μισαλλοδοξίας στο δικαστήριο, να επιδιώκει στρατηγικές διαφορές ή να προσάπτει υποθέσεις ενώπιον των δικαστηρίων.
Επιπλέον, παρά το εθνικό σχέδιο ισότητας LGBTI, οι LGBTI μαθητές συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν «μισαλλόδοξες και μεροληπτικές συμπεριφορές και συμπεριφορές στο σχολείο, συμπεριλαμβανομένων των δασκάλων», σύμφωνα με την έκθεση.
Τα ίντερσεξ άτομα, κυρίως τα παιδιά, αντιμετωπίζουν μερικές φορές «σοβαρές μορφές» διακρίσεων και μισαλλοδοξίας, μεταξύ άλλων από επαγγελματίες γιατρούς που φέρεται να συστήνουν συχνά την άμβλωση ίντερσεξ παιδιών στους αναμένοντες γονείς, ενώ η ιατρικά περιττή χειρουργική επέμβαση σε ίντερσεξ παιδιά είναι επίσης συχνή.
Στην έκθεσή της, η ECRI διαπιστώνει ότι στη συχνή ρητορική μίσους – κατά καιρούς εμπλέκονται πολιτικοί και ακόμη και κρατικοί αξιωματούχοι – που στόχο έχει μετανάστες, καθώς και μέλη ΛΟΑΤΙ κοινοτήτων και Ρομά.
Το ΕCRI έχει επίσης σοβαρούς ενδοιασμούς για τα χαμηλά στεγαστικά πρότυπα μεταξύ των Ρομά που ζουν στην Ελλάδα και για τις αναγκαστικές εξώσεις των Ρομά χωρίς τις κατάλληλες διασφαλίσεις.
Επιπλέον, η έκθεση εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα των ΜΚΟ στην Ελλάδα να βοηθήσουν τους μετανάστες, η οποία τέθηκε σε κίνδυνο με Υπουργική Απόφαση του 2020 που θεσπίζει αυστηρότερους κανόνες εγγραφής και λειτουργίας για ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στους τομείς της διεθνούς προστασίας, της μετανάστευσης και της μετεγκατάστασης ή της κοινωνικής ένταξης.
Η ECRI θεωρεί επίσης στην έκθεσή της ότι οι ισχυρισμοί για ρατσιστική και LGBTI-φοβική αστυνομική κακοποίηση και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής.
Για να διορθώσει αυτές και άλλες ελλείψεις, η ECRI έχει εκδώσει μια σειρά συστάσεων.
Ειδικότερα, οι αρχές θα πρέπει:
-Να δώσουν στον Διαμεσολαβητή την εξουσία να παρεμβαίνει ως amicus curiae ενώπιον των δικαστηρίων.
-Να δοθεί στους εκπαιδευτικούς η κατάλληλη κατάρτιση για την αντιμετώπιση της ΛΟΑΤΙ-φοβικής μισαλλοδοξίας και των διακρίσεων στα σχολεία.
-Να ληφθούν μέτρα για την πρόληψη της μισαλλοδοξίας και των διακρίσεων σε βάρος των ιντερφυλικών ατόμων, μεταξύ άλλων με την απαγόρευση ιατρικά περιττών χειρουργικών επεμβάσεων «ομαλοποίησης» του φύλου σε μικρά παιδιά και με την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών και εκπαίδευσης για τα δικαιώματα ισότητας μεταξύ των φύλων για τους σχετικούς επαγγελματίες.
-Να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης για περιστατικά ρητορικής μίσους (συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου), συνοδευόμενο από εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού.
-Να υπάρξει διαβεβαίωση ότι οι Ρομά δεν εκδιώκονται παράνομα και χωρίς την κατάλληλη ειδοποίηση ή ευκαιρία για μετεγκατάσταση σε αξιοπρεπή καταλύματα.
-Να εξετασθούν οι εφαρμογές των πρόσφατων κανόνων εγγραφής, για να διασφαλισθεί ότι όλες οι σχετικές ΜΚΟ μπορούν να παρέχουν κατάλληλες υπηρεσίες υποστήριξης στους μετανάστες.
-Να ληφθούν αποφασιστικά μέτρα, για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των ερευνών για παραπτώματα της αστυνομίας, είτε αυτά υποκινούνται από ρατσισμό είτε από ΛΟΑΤΙ-φοβία, ακολουθούμενα από, όπου δικαιολογείται, αποτελεσματικές κυρώσεις κατά των δραστών.
Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη την έκθεση της Επιτροπής, στα ελληνικά
Νίκος Ρούσσης– Στρασβούργο
