Η ΕΚΤ τα αύξησε κατά 50 μονάδες βάσης σε κάθε μία από τις έξι τελευταίες συνεδριάσεις της, αλλά τα τελευταία στοιχεία όσον αφορά τον πληθωρισμό μπορεί να την κάνουν να μετριάσει ελαφρώς τη στάση της, επιλέγοντας αυτή τη φορά μια ηπιότερη άνοδο, κατά 25 μονάδες βάσης.
Κι αυτό γιατί τα πρόσφατα δεδομένα που γνωστοποίησε η Eurostat έδειξαν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις υποχώρησαν λίγο τον Απρίλιο, καθώς η οικονομία ανταποκρίθηκε σε μια επιθετική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής τον περασμένο χρόνο.
Μπορεί ο μετρικός πληθωρισμός στην ευρωζώνη να έσπασε ένα πτωτικό σερί πέντε μηνών επιστρέφοντας στο 7,0% από το 6,9% έναν μήνα πριν, κυρίως λόγω των υψηλών τιμών των τροφίμων και του τομέα των υπηρεσιών, αλλά ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος εξαιρεί του ευμετάβλητους τομείς των τροφίμων και της ενέργειας και είναι και αυτός που παρακολουθεί στενά η ΕΚΤ, υποχώρησε για πρώτη φορά σε 10 μήνες, πέφτοντας στο 5,6% από 5,7% τον Μάρτιο. Αυτό ενίσχυσε τις ελπίδες ότι έχει πλέον κορυφωθεί.
Βέβαια, το γεγονός ότι το ποσοστό υπερβαίνει το διπλάσιο του μεσοπρόθεσμου στόχου της ΕΚΤ για 2% καθιστά αναπόφευκτη άλλη μια αύξηση των επιτοκίων στη σημερινή συνεδρίαση του ΔΣ, αλλά μια μεγαλύτερη κίνηση φαίνεται λιγότερο πιθανή.
Αρκετά τα θετικά σημάδια
Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Ιζαμπέλ Σνάμπελ, δήλωσε στο POLITICO τον Απρίλιο ότι θα ήθελε να δει μια «παρατεταμένη» επιβράδυνση στις βασικές τιμές πριν η τράπεζα αλλάξει πορεία. Όμως, η αργή πτώση του πληθωρισμού ενισχύει τη θέση ότι η ΕΚΤ μπορεί να αντέξει οικονομικά να επιβραδύνει λίγο τον ρυθμό της την Πέμπτη.
Την άποψη ενισχύει και η δημοσίευση της τριμηνιαίας Έρευνας για τον Τραπεζικό Δανεισμό της ΕΚΤ, η οποία έδειξε ότι οι τράπεζες έχουν γίνει πολύ πιο προσεκτικές όσον αφορά τον δανεισμό, αυστηροποιώντας τα κριτήριά τους με τον ταχύτερο ρυθμό από την κρίση χρέους του ευρώ πριν από μια δεκαετία.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν είχε χαρακτηρίσει τα αναμενόμενα - τότε - στοιχεία της εν λόγω έρευνα ως «τα πιο σημαντικά δεδομένα» ενόψει της συνεδρίασης του Μαΐου, καθώς βοηθά να κατανοηθεί πώς ανταποκρίνεται το χρηματοπιστωτικό σύστημα στη νομισματική πολιτική της τράπεζας.
Η ζήτηση για δάνεια μειώθηκε επίσης σημαντικά κατά το τρίμηνο, ανέφερε η ΕΚΤ, λόγω των υψηλότερων επιτοκίων, των χαμηλότερων επενδύσεων και της αποδυνάμωσης της αγοράς κατοικίας, όπως έδειξε η έρευνα. Συγκεκριμένα, το 38% των τραπεζών ανέφερε μείωση της ζήτησης δανείων από εταιρείες τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, το μεγαλύτερο ποσοστό από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008.
Η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια μειώθηκε περαιτέρω, καθώς το 72% των τραπεζών ανέφερε πτώση στη ζήτηση στεγαστικών δανείων, αφού οι Ευρωπαίοι έχουν «παγώσει» το ενδεχόμενο αγοράς ακινήτων.
«Αναμένουμε από την ΕΚΤ να χρησιμοποιήσει αυτή τη σύσφιξη ως δικαιολογία ότι (α) οι αποφάσεις της για τη νομισματική πολιτική λειτουργούν και (β) να υποχωρήσει σε αυξήσεις των επιτοκίων μόνο κατά 25 μονάδες βάσης», ανέφεραν οι αναλυτές της Nomura.
Σημασία στις λέξεις για τη συνέχιση του… ανήφορου
Την ίδια εκτίμηση έκαναν και οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters, λέγοντας ότι τα επιτόκια θα φτάσουν στο 3,50% ή και υψηλότερα τον Ιούνιο, καθώς ο πληθωρισμός παραμένει επίμονα υψηλός.
Συγκεκριμένα, 57 από του 69 οικονομολόγους που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση προβλέπουν αύξηση για έβδομη συνεχόμενη συνεδρίαση, αλλά αυτή τη φορά κατά 25 μονάδες βάσης. Εάν επιβεβαιωθούν, το επιτόκιο θα φτάσει στο 3,25%.
Ωστόσο, 12 ερωτηθέντες αναμένουν μια κίνηση 50 μονάδων βάσης.
«Αν και ο μετρικός πληθωρισμός θα μειωθεί περαιτέρω, η πίεση στις υπηρεσίες και ο πεισματικά υψηλός δομικός πληθωρισμός συνηγορούν υπέρ περισσότερων αυξήσεων επιτοκίων και μιας προσέγγισης προς τα πάνω για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», εξήγησε ο Κάρστεν Μπρζέσκι της ING, ο οποίος δεν βλέπει τα επιτόκια να μειώνονται μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
«Η ΕΚΤ δεν θα εξετάσει καμία αλλαγή της τρέχουσας στάσης έως ότου τόσο ο μετρικός όσο και ο δομικός πληθωρισμός κινηθούν σαφώς προς το 2% ξανά», συμπλήρωσε.
Ενώ η ΕΚΤ ξεκίνησε τον κύκλο σύσφιξης αργότερα από τις περισσότερες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, τώρα είναι μία από τις λίγες που δεν είναι αρκετά έτοιμη να σταματήσει.
Η Federal Reserve αποφάσισε άλλη μια αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης την Τετάρτη, με τον πρόεδρό της, Τζερόμ Πάουελ, να ξεκαθαρίζει ότι δεν πάρθηκε κάποια απόφαση για παύση, αλλά η αλλαγή στη γλώσσα των δηλώσεων σχετικά με τη μελλοντική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής αποτελεί «σημάδι».
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είπε προ ημερών ότι η κεντρική τράπεζα «έχει ακόμη δρόμο μπροστά της» όσον αφορά τη νομισματική πολιτική της, επομένως η συζήτηση για τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων και την κορύφωσή τους θα συνεχιστεί και μένει να δούμε πώς θα προσεγγίσει η ίδια το ζήτημα στην ομιλία της μετά τη συνεδρίαση.
Νατάσα Παπαδημητροπούλου
