Α. Σύνολο Εταιρειών: Αφορά 42.518 επιχειρήσεις δραστηριοποιούμενες σε όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, οι οποίες έχουν αντληθεί από τη βάση δεδομένων της ICAP και έχουν διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία για τη χρήση 2019. Αναφέρεται ότι, για ένα ποσοστό των εταιρειών αυτών, και πιο συγκεκριμένα για το 10,7% (4.542 επιχειρήσεις) υπάρχουν διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία και για τη χρήση 2020 μέχρι την περίοδο σύνταξης της παρούσης ανάλυσης.
Β. Εταιρείες που Διοικούνται από Γυναίκες: Εκ του προαναφερθέντος συνόλου (42.518 εταιρείες), οι επιχειρήσεις που διοικούνται από γυναίκες ανέρχονται στις 10.955 (Διευθύνουσα Σύμβουλος, ή Διαχειρίστρια).
Γ. Top 500 LWiB: Αναφέρεται στις 500 μεγαλύτερες εταιρείες με βάση το συνολικό κύκλο εργασιών τους την περίοδο 2019 – 2020 οι οποίες διοικούνται από Γυναίκες και παρουσιάζονται αναλυτικά στην παρούσα έκδοση. Οι εταιρείες αυτές προέκυψαν από το δείγμα των (παραπάνω) 10.955 εταιρειών.
Η γυναικεία επιχειρηματικότητα συμβάλλει συμμετέχει καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως και κατορθώνει να εξελίσσεται διαρκώς σημαντικά. Σε πλήθος χωρών ανά τον κόσμο, τόσο οι κυβερνήσεις και οι κρατικοί φορείς, όσο και οι ίδιες οι επιχειρήσεις ορισμένες φορές, προωθούν και στηρίζουν έμπρακτα τη γυναικεία επιχειρηματικότητα μέσα από προγράμματα ανάπτυξης και επιδοτήσεις. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ενίσχυση κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που διοικούνται από γυναίκες στην Ευρώπη, οι ρυθμοί ανάπτυξης παραμένουν ακόμα αρκετά χαμηλοί. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από διεθνή έρευνα1 που πραγματοποιήθηκε το 2020, σε δείγμα 43 οικονομιών παγκοσμίως, υπάρχουν μόλις 6 οικονομίες (στην Ασία και την Αφρική), στις οποίες τα ποσοστά που αφορούν στη γυναικεία επιχειρηματικότητα ξεπερνούν τα αντίστοιχα των ανδρών. Τα χαμηλότερα ποσοστά γυναικείας επιχειρηματικότητας εμφανίζονται στην Ιταλία, την Ινδία και την Αίγυπτο.
Συγκρίνοντας τα διαθέσιμα στοιχεία όσων οικονομιών παγκοσμίως συμμετείχαν στην έρευνα και τα δύο έτη 2019-2020, παρατηρείται ότι στις 22 από τις 35 οικονομίες, η αναλογία γυναικείας προς ανδρική επιχειρηματικότητα μειώθηκε. Μόλις σε 3 οικονομίες αυξήθηκε κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες ή περισσότερο. Η συλλογική συμμετοχή στην επιχειρηματικότητα έχει ύψιστη σημασία για κάθε οικονομία καθώς, ο αποκλεισμός μίας κοινωνικής ομάδας θα μπορούσε να περιορίσει τη δημιουργία εργασίας και πηγής εισοδήματος, την καινοτομία, την παροχή νέων προϊόντων και υπηρεσιών και εν γένει, όλα τα πλεονεκτήματα που φέρουν οι νέες επιχειρήσεις στην κοινωνία ως σύνολο. Έρευνες δείχνουν ότι η ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας επηρεάζεται από τους κοινωνικούς και θεσμικούς παράγοντες που επικρατούν στην εκάστοτε χώρα. Αρκετοί από αυτούς, όπως οι θρησκευτικοί κανόνες, οι οικογενειακοί περιορισμοί, η μη ισοδυναμία σε νομικά δικαιώματα και η μη ελευθερία της γυναίκας να ταξιδεύει και να εργάζεται, εμποδίζουν την ανέλιξη της γυναίκας στον επιχειρηματικό κόσμο παγκοσμίως. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή και αποτελεί πηγή οικονομικής ανάπτυξης.
Είναι σημαντικό να εξελίσσεται διαρκώς, καθώς το υψηλό μορφωτικό επίπεδο, η διαρκής εκπαίδευση και η κατάρτιση των γυναικών επιχειρηματιών, μπορούν να μεταβάλλουν καθοριστικά τον επιχειρηματικό κόσμο. Ωστόσο, παρά την πρόοδο που σημειώνεται με την πάροδο των ετών, οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να συνεχίζουν να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα, στηρίζοντας και ωθώντας έμπρακτα τις γυναίκες προς το «επιχειρείν».
Δήλωση Σταματίνας Παντελαίου, Διευθύντριας Οικονομικών Ερευνών και Κλαδικών Μελετών της ICAP:
«Σταδιακή αύξηση παρουσιάζει το ποσοστό διείσδυσης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, ανερχόμενο σε 25,8% το 2021 από 19,6% το 2015, σημειώνοντας αύξηση κατά 6,2 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία 7ετία. Συγκεκριμένα, σε ένα σύνολο 42.518 επιχειρήσεων με διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία το 2019, οι 10.955 εταιρείες διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη.
Οι εταιρείες που διοικούνται από Γυναίκες είναι στην πλειοψηφία τους μικρομεσαίου μεγέθους, η μεγαλύτερη συγκέντρωση των οποίων εντοπίζεται κυρίως στα Νησιά του Ιονίου, του Αιγαίου και, στην Κρήτη και ανήκουν κυρίως στους τομείς του Τουρισμού και του Εμπορίου.
Οι επιχειρήσεις που διοικούνται από γυναίκες πετυχαίνουν διαχρονικά καλύτερες επιδόσεις σε όλους τους αριθμοδείκτες κερδοφορίας όπως και στο δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων έναντι του συνόλου των εταιρειών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι κατάφεραν να βελτιώσουν την κερδοφορία τους σε ένα έτος κατά το οποίο, το σύνολο των επιχειρήσεων παρουσίασε μείωση στα συνολικά κέρδη προ φόρου κατά 16% (2019/18). Από τα προαναφερόμενα ενισχύεται, για ακόμη μία χρονιά, η άποψη ότι οι γυναίκες ως ανώτατα στελέχη των επιχειρήσεων διακρίνονται για την αποτελεσματικότητα της διοίκησής τους, καθώς φαίνεται ότι διαχειρίζονται καλύτερα τα κόστη τους.
Εξετάζοντας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των Γυναικών επιχειρηματιών/ανωτάτων στελεχών, διαπιστώνουμε ότι το κύριο χαρακτηριστικό που τις διακρίνει παραμένει η επιμονή και η εργατικότητα, ενώ ταυτόχρονα καλούνται να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις.
Η προστασία μητρότητας αποτελεί το σημαντικότερο βήμα για την πρόσβαση των γυναικών στην ανώτερη διοίκηση και επιχειρηματικότητα και ακολουθεί η εταιρική κουλτούρα ανέλιξης χωρίς διακρίσεις (86%).
Στο διάστημα της πανδημίας οι γυναίκες επιφορτίστηκαν με περισσότερα βάρη, ενώ το lockdown επέφερε συρρίκνωση του προσωπικού τους χρόνου, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της γενικής απαγόρευσης κυκλοφορίας, αλλά και στη συνέχεια, καθώς η πλειοψηφία αυτών (77%) δυσκολεύεται να εξισορροπήσει μεταξύ εργασίας, επιχείρησης και οικογένειας και παράλληλα θεωρεί ότι η πανδημία είχε σημαντικό αντίκτυπο στην αύξηση της εργασιακής ανασφάλειας των γυναικών (40%).
Οι Γυναίκες Μάνατζερ εκτιμούν απώλειες στα έσοδά τους το 2020 της τάξεως του 2,4%, ενώ εμφανίζονται περισσότερο αισιόδοξες για την προσεχή διετία, αναμένοντας σημαντική ενίσχυση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων που διοικούν, της τάξης του 17,8% το 2021 και 18,3% το 2022.
Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν τις ικανότητες και δυνατότητες διοίκησης των Γυναικών και συνεπώς τόσο η Πολιτεία όσο και οι επιχειρήσεις οφείλουν να αξιοποιήσουν περισσότερο το πολύτιμο κεφάλαιο που λέγεται Γυναίκες.»
