Σε συνεργασία με τον εποπτικό της φορέα (SSM), η ΕΚΤ ζήτησε από τις ευρωπαϊκές τράπεζες να αναλύσουν λεπτομερώς τον αντίκτυπο της ενεργειακής κρίσης στις δραστηριότητές τους, με ένα βασικό και ένα δυσμενές -κυρίως σε περίπτωση διακοπής των ροών φυσικού αερίου στην Ευρώπη- σενάριο (stress tests). Οι εποπτικές αρχές έχουν ήδη στην κατοχή τους αρκετά στοιχεία, ενώ σύμφωνα με το Bloomberg ακολουθούν κατ’ ιδίαν διαβουλεύσεις μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Οι τράπεζες έχουν το περιθώριο να καταθέσουν τα επικαιροποιημένα σενάρια για τις προοπτικές τους έως τα τέλη του ερχόμενου Οκτώβρη. Στόχος του SSM είναι να διασφαλίσει ότι ο τραπεζικός τομέας έχει επαρκή αποθέματα, προκειμένου να αντιμετωπίσει ένα πιθανό κύμα χρεοκοπιών ανάμεσα σε επιχειρήσεις με μεγάλη έκθεση στον ενεργειακό κλάδο.

Σε αυτό το πλαίσιο και εν αναμονή των κρίσιμων stress tests, οι τρεις βασικές ευρωπαϊκές αρχές εποπτείας στον χρηματοοικονομικό τομέα (EBA, EIOPA και ESMA) εξέδωσαν κοινή έκθεση με την οποία «κρούουν» τον κώδωνα του κινδύνου, κάνοντας λόγο για ύφεση το 2023. Δηλαδή, ο φόβος για το απότοκο του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης, που δεν είναι άλλος από την ύφεση, αποτελεί, σύμφωνα με την έκθεση, το βασικότερο λόγο για τον οποίο ζητείται από τις ευρωπαϊκές τράπεζες να επανελέγξουν τα δεδομένα και τις προοπτικές τους, να αποφύγουν το ρίσκο, αλλά και να προετοιμαστούν για το χειρότερο σενάριο.

«Η αστάθεια της χρηματοπιστωτικής αγοράς έχει αυξηθεί λόγω των υψηλών αβεβαιοτήτων» αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση και προσθέτει: «Μετά από μια μακρά περίοδο χαμηλών επιτοκίων, οι κεντρικές τράπεζες αυστηροποιούν τη νομισματική τους πολιτική. Ο συνδυασμός υψηλότερου κόστους χρηματοδότησης και χαμηλότερου οικονομικού προϊόντος μπορεί να ασκήσει πίεση στην αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, ενώ επηρεάζει αρνητικά την πιστωτική ποιότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων».

Όλα αυτά τα δεδομένα αποτελούν «πονοκέφαλο» για τις εποπτικές αρχές, οι οποίες «βλέπουν» πως είναι πιο ορατός από ποτέ ο κίνδυνος να γίνουν πραγματικότητα τα δυσμενή σενάρια. «Πιέζουμε τις τράπεζες να επικεντρωθούν στη συγκέντρωση των ανοιγμάτων τους σε τομείς που εξαρτώνται ιδιαίτερα από την ενέργεια και είναι ευάλωτοι σε ενεργειακά σοκ» δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής του SSM, Αντρέα Ενρία.

Προς το παρόν οι τράπεζες επωφελούνται από τα έκτακτα κέρδη λόγω των κατατεθειμένων στην ΕΚΤ αποθεματικών, ωστόσο η… ανασφάλεια του αυξημένου κόστους διατήρησης καταθέσεων και των «κόκκινων» δανείων παραμένει στο προσκήνιο. Σημειώνεται ότι τα έκτακτα stress tests θα ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2022, οπότε και θα ξεκινήσει επί τόπου η προετοιμασία για τα ετήσια τακτικά stress tests του 2023.

Αριστοτέλης Παππάς